Deri ustalarının 7 bin 500 yıllık kemikten tasarım aleti

Yaşam

Kahramanmaraş'taki Domuztepe Höyüğü'nde sürdürülen arkeolojik kazı çalışmalarında 7 bin 500 yıl öncesine ait, ustaların deriden kıyafet ve çanta gibi eşyaların tasarımında kullandığı kemikten yapılmış "biz aleti" bulundu.

Pazarcık ilçesine bağlı Kelibişler Mahallesi yakınındaki höyükte, Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halil Tekin tarafından 2013'te Kahramanmaraş Müze Müdürlüğü koordinesinde başlatılan, 2015'ten bu yana da Bakanlar Kurulu kararıyla yürütülen kazı çalışmalarına devam ediliyor.

Tekin başkanlığındaki çalışmalara, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerinin yanı sıra üniversite öğrencileri de katılıyor.

1996 yılında İngiliz-Amerikan ortak projesi olarak başlanan, 2013'te de Türk bilim insanlarınca devam ettirilen çalışmalarda önemli arkeolojik buluntulara ulaşıldı.

Kazı Başkanı Doç. Dr. Tekin, yaptığı açıklamada, höyüğün, taş çağlarının son dönemine rastlayan bir yerleşim yeri olduğunu söyledi.

Yaklaşık 20 hektar genişliğindeki höyüğün o döneme ait en büyük yerleşim olduğunu belirten Tekin, kazılar sonucu buradaki yaşam biçimine dair çok önemli veriler elde ettiklerine değindi.

"Besin kaynakları küçükbaş hayvanlar"

Geçmişte Domuztepe'de yaşayan insanların tam olarak yerleşik bir hayat sürdürmediğine işaret eden Tekin, tarıma uygun zirai alan bulamayan insanların yarı göçer yaşayıp, besin kaynakları olarak da küçükbaş hayvan kullandıklarını söyledi.

Bu yılki bölümü tamamlanan arkeolojik kazılarda farklı buluntuların ortaya çıkartıldığını dile getiren Tekin, bunlardan en önemlisinin, Hristiyan dünyasında Noel ağacı şekline dönüşen "hayat ağacı" motifli kaplar olduğunu, bilinen en erken örneğinin de Domuztepe'de yer aldığını anımsattı.

Söz konusu kazılarda dönemin ustalarının kemikten yaparak dericilik faaliyetinde kullandığı "biz aleti"nin de gün yüzüne çıkarıldığını dile getiren Tekin, bunun o dönem bölgede dericilik faaliyetinin yapıldığının göstergesi olduğunu vurguladı.

Doç. Dr. Tekin, şunları kaydetti:

"Bir yerleşim yerinde eğer kemikten yapılmış 'Biz' ya da 'Bız' diye Anadolu'da tanımlanan nesne bulunuyorsa biliyoruz ki burada dericilikle ilgili etkinlik vardır. Anadolu'nun hemen hemen her yerinde ve pek çok dönemde kemik 'bız'lar vardır. Ne zaman ki metal, bakır, tunç ve demir bulunuyorsa 'bız'lar artık bu nesnelere dönüyor. Ama bu sözünü ettiğimi dönem taş çağı. Bulduklarımızla ilgili günümüzden 7 bin 500 yıl öncesi tabakalardan bahsediyoruz. Bu aslında çağdaş olan Anadolu'da görülebilecek bir şey. Bizim için gösterge bir dericilik etkinliğinin olduğunu, hayvan derisinden çeşitli kıyafet ve çanta gibi benzer nesnelerin yapıldığını gösteriyor. Bölgenin çeşitliliğinin orta çıkması açısından da bu önemli."