ET AÇIĞIMIZ 150 BİN TON

Türkiye ve Konya genelinde damızlık sığır yetiştirilmesi konusuna değinen Konya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Edip Yıldız, dünya genelinde verilen destekler ile Türkiye’nin durumunu kıyasladı. Türkiye genelinde yıllık 150 bin ton et açığının bulunduğunu kaydeden Yıldız, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın bazı adımlar attığını söyledi.

TÜRKİYE DESTEKLER KONUSUNDA KAÇINCI SIRADA?

10. Kalkınma Planı’nda belirtilen tarımsal politikaların stratejik hedeflerine değinen Başkan Yıldız, hedefin küresel açıdan rekabet edebilir, çevreye duyarlı ve temel hedefi nüfusa yeterli ve dengeli beslenme sağlayabilecek bir tarım sektörü geliştirmek olduğunu söyledi. 2009 yılında bu yana, ürün bazlı açığın kapanmasına yönelik ödemeler ve alan bazlı ya da hayvan başına yapılan destek ödemelerinin üretici desteklerinin temelini oluşturduğuna vurgu yapan Yıldız, “Yakın zamanda Türkiye üretim açığını kapatmaya yönelik sağlanan desteklerde reform gerçekleştirmiş ve bu sayede üretim yapısını en uygun ekolojik koşullara göre üretim yapılması yönünde geliştirmiştir. OECD ülkelerinin tamamı için, desteklerin yoğunluğu, geçtiğimiz 30 yılda neredeyse yarıya inmiştir ve brüt işletme hasılatının yüzde 17’sini oluşturmaktadır. Aynı zamanda, gelişmekte olan ekonomilerdeki ortalama destek seviyeleri çok düşük veya neredeyse eksi seviyelerden yükselerek OECD ülkelerinin ortalamalarına yaklaşmıştır. Ancak bu ortalamalar raporda yer alan ülkelerdeki çeşitli destek seviyelerini kamufle etmektedir. Avustralya, Brezilya, Kanada, Şili, Kolombiya, İsrail, Kazakistan, Meksika, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Ukrayna, ABD ve Vietnam OECD ortalamasından daha düşük, bazı durumlarda çok daha düşük, destek seviyelerine sahiptir. AB, Rusya ve Türkiye’deki destek seviyeleri neredeyse bu ortalamaya yakın seyrederken, Çin biraz daha yüksek destek vermektedir” dedi. Konya Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Edip Yıldız, dünya genelinde en fazla desteği veren ülkelerin İzlanda, Japonya, Kore, Norveç ve İsviçre olduğunu söyledi.

150 BİN TON ET AÇIĞI VAR

2011-2016 yılları arasındaki 5 yıllık dönemde büyükbaş hayvan varlığının yüzde 14 artışla 14,2 milyon başa, küçükbaş hayvan varlığının yüzde 28 artışla 41,3 milyon başa yükseldiğini dile getiren Edip Yıldız, 2015 yılına göre 2016 yılında, büyükbaş hayvan varlığının yüzde 0,6 artarken, küçükbaş hayvan varlığının yüzde 1,4’e düştüğünü aktardı. Sığır sayısının 14 milyon 80 bin, manda sayısı 142 bin, koyun sayısının 30 milyon, keçi sayısının ise 10 milyon başın üzerine çıktığını söyleyen Yıldız, “2016 yılında bir önceki yıla göre kesilen hayvan sayısı sığır için yüzde 3,6’lık artışla 3 milyon 900 bin, manda için yüzde 7,8 artışla bin 499, koyun için yüzde 18,5 azalışla 4 milyon 83 bin, keçi için yüzde 12,1 azalışla 1 milyon 756 bin baş olarak gerçekleşmiştir. 2016 yılında sığır sayımız 14 milyon 80 bin 155, manda sayımız 142 bin 73 toplam büyükbaş hayvan sayımız ise 14 milyon 222 bin 228’e ulaşmıştır. Geçtiğimiz yıl koyun sayımız 30 milyon 983 bin 933, keçi sayımız ise 10 milyon 345 bin 299, toplam küçükbaş hayvan varlığımız ise  41 milyon 329 bin 232’ye ulaşmıştır. Hayvan sayımıza paralel olarak toplumumuzun refah seviyesinin artması ve nüfustaki artışla birlikte tüketimimizde artmaktadır. Yine geçen yıl 3 milyon 900 bin 307 sığır kesimi, bin 499 manda kesimi, 4 milyon 83 bin 620 baş koyun kesimi, 1 milyon 756 bin 360 baş keçi kesimi ve toplamda 1 milyon 173 bin 42 ton et üretimi gerçekleşmiştir. Ülkemizde yıllık 1 milyon 300 milyon ton civarında et tüketimi gerçekleşmektedir. Dolaysıyla yıllık ortalama 150 bin ton civarında da et açığımız mevcuttur” dedi. Yıldız, gerçekleşen üretime rağmen tüketimin artması sebebiyle  bu açıkla son birkaç yılda karşılaşıldığını kaydetti.

İnsanların, bedensel ve zihinsel gelişiminde önemli bir yere sahip olan proteinin karşılanması için hayvansal kaynaklı proteine ihtiyaç duyulduğunu dile getiren Edip Yıldız, “Hayvansal besinlerde protein oranın yüksek olmasının yanında mevcut proteinlerin biyolojik değerliliği de yüksektir. Bu yönden insan biyolojisi ve sağlığı için hayvansal ürünler son derece önemlidir. Sağlıklı bireylerden oluşan bir nesil yetiştirmenin dünya ülkeleri tarafından kabul edilen bir ilke olduğu düşünülürse, toplumların gelişiminde hayvansal ürünlerin önemi oldukça büyüktür. Hatta hayvansal gıdalar en stratejik tarımsal ürünler olarak ilk sırada yer almaktadır” dedi. Büyükbaş hayvancılıkta 2016 yılında dünya genelinde üretimin bir önceki yıla göre arttığını ifade eden Başkan Edip Yıldız, ABD, Hindistan ve Brezilyadaki hayvan sürülerinin sayı olarak genişlemesi ile Avustralya, Arjantin ve Rusya’daki üretim düşüşünün dengeleneceğine vurgu yaptı. 2016 yılında dünya toplam et üretiminin 319,8 milyon ton olarak tahmin edildiğini dile getiren Yıldız, “Toplam et üretiminde kanatlı etin 115,8 milyon ton, büyükbaş etin 67,8 milyon ton ve küçükbaş etin 14,1 milyon ton paya sahiptir. 2016 yılında dünya et ticaret hacmi, bir önceki yıla göre yüzde 2,1 artarak 31,1 milyon ton seviyesine yükselmiştir. Bu ticarette büyükbaş etin payı 9,1 milyon ton ve küçükbaş etin 0,9 milyon tonluk paya sahiptir” şeklinde konuştu.

‘İTHALAT ÜST KURULU OLUŞTURULACAK’

Bu açığın karşılanması amacıyla bir süredir Bakanlığın Et ve Süt Kurumu kontrolünde besilik erkek hayvan ithalatı gerçekleştirdiği bilgisini veren Başkan Yıldız, yeni düzenlemeyle birlikte hububat, karkas et ve canlı hayvan ithalatında vergi oranlarının düşürüldüğünü ve ithalatla enflasyonu kontrol altına alma görüşü doğrultusunda kurumsal yapı da bazı düzenlemelerin yapılacağını söyledi.  Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda alınan karar doğrultusunda Ekonomi Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ile Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın ithalat ile ilgili birimleri tek çatı altında toplayacağını ifade eden Yıldız, “Bir ithalat üst kurulu oluşturulacak. İthalatla ilgili çalışmalar ve kararlar burada ele alınacak. Gıda Tarım ve Hayvancılık eski Bakanımız Faruk Çelik beyde konuyla ilgili bir açıklamada bulunarak yetiştiricimizin tedirgin olmasına gerek olmadığı belirterek atılan adımın spekülatörlerle mücadeleye yönelik bir konu olduğunu belirtmişlerdi” dedi. Yıldız, geçtiğimiz yıllarda da ithalatta gümrük vergilerinin düşürüldüğü ve bazı dönemlerde sıfırlandığını hatırlattı ve bu durumla ilk kez karşılaşılmadığını söyleyerek sözlerine son verdi.(Mustafa KARAKAYA)