'Fas'taki toplumsal gerginliğin çözümü hükümette'

Dünya

Fas'taki Rif Hareketi Sivil İnisiyatifi Sözcüsü Muhammed el-Neşneş, ülkenin kuzeyinde yaklaşık bir yıldır devam eden toplumsal gerginliğin çözümü için hükümetten olumlu adımlar beklendiğini söyledi.

Neşneş, yaptığı açıklamada, "Rif bölgesinde gösterileri organize eden aktivistler diyaloğa hazır. Aktivistler, hükümetten toplumsal gerginliğin çözümü için tutuklu arkadaşlarının serbest bırakılması gibi birtakım olumlu işaretler bekliyor." dedi.

Yaklaşık bir yıldır devam toplumsal gerginliğe ilişkin hükümetin çözüm üretemediğini belirten Neşneş, “Defalarca diyalog için hazır olduklarını belirten aktivistlerle diyalog kurulamadı. Kraliyet Taht Günü'ne denk gelen 20 Haziran'da planlanan gösteri 'Milli Bayram'da gösteri yapılmamalı' denilerek aktivistler tarafından iptal edildi. Taleplerinin karşılanması için başlatılan açlık grevi diyalog yolunun açılacağı vaadiyle yine aktivistler tarafından sona erdirildi. Bölge halkı bu ve buna benzer birçok olumlu adım atmasına rağmen hükümetten umudunu kesen bölge halkı, sorunlarının çözümü için tek umut olarak Kral 6. Muhammed'i görüyor." diye konuştu.

Bölgesel kalkınma talebi

Bölge halkının Kral ve hükümet tarafından söz verilen toplumsal kalkınma projelerinin hayata geçirilmesini talep ettiğini söyleyen Neşneş, "Bölge halkına vadedilen projeler çeşitli nedenlerle askıya alındı veya hiç başlanamadı. Kralın emriyle 2015 yılında başlatılan ‘Akdeniz Limanı Projesi’ başarısızlığa uğradı, bu projenin tekrar hayata geçirilmesi yerine projenin niçin başarısız olduğunu tespit etmek için komite kuruldu." dedi.

Sözcü Neşneş, projelerin uygulanmasında azı hatalar yapıldığını kabul eden hükümetin, bölgedeki tepkileri dindirmek ve marjinalleşmenin önüne geçmek için bir hastane ve üniversite projesini gündem getirdiğini ifade etti.

Tutuklu aktivistler

Bölge halkının barışçıl gösterilerinde şimdiye kadar yaklaşık 400 aktivist hakkında hukuki işlem yapıldığını hatırlatan Neşneş, "Avrupa’da birçok ülkede hükümet aleyhine binlerce kişinin katılımıyla gösteriler düzenleniyor. İspanya'da, Almanya'da ve Fransa'da benzer gösteriler yaşandı, fakat bu gösterilerde tutuklananların sayısı 5-10 kişiyi geçmez. Fas'ta ise aralarında çocuk, kadın ve yaşlılarında olduğu yüzlerce kişi gözaltına alındı ve bir kısmı tutuklandı." ifadelerini kullandı.

Aktivistlerin adil yargılama beklediğini belirten Neşneş, Fas'ı kendi vatanı kabul eden göstericilerin vatana ihanet veya dış güçlerle beraber hareket ettikleri suçlamasının kabul edilemez olduğunu söyledi.

Kralın toplumsal gerginliğe karşı tutumu

Rif Hareketi Sivil İnisiyatifi Sözcüsü Neşneş, bölge halkı gösterilerinin hükümete karşı olduğunu ve kraliyet kurumlarının hedef alınmadığını her fırsatta dile getirdiklerini vurgularken, Kral 6. Muhammed'in de toplumsal gerginliğin çözümüne yönelik hükümete baskı yaptığını ve af yetkisini kullanarak bir kısım tutukluyu serbest bıraktırdığını hatırlattı.

Çözüm adresinin hükümet olduğunu yineleyen Neşneş, "Hükümet, krizi sonlandırmak için her türlü donanıma sahip. Hükümetin bir an önce harekete geçmesi gerekiyor." dedi.

Toplumsal gerginlik nasıl başladı

Fas'ın kuzeyindeki El-Huseyma kentinde Ekim 2016'da bir balıkçının polisin el koyduğu balıklarını çöp kamyonundan almaya çalışırken presleme haznesinde sıkışarak ölmesinin ardından çok sayıda gösteri düzenlenmişti. Bölgesel kalkınma için söz verilen projelerin hayata geçirilmediği gerekçesiyle gösteriler mayısta yeniden başlamıştı.

Resmi açıklamalara göre, mayıs ayından bu yana devam eden gösterilerde aralarında yerel medya mensuplarının da bulunduğu çok sayıda eylemci gözaltına alınarak haklarında hukuki işlem yapıldı.