Geri dönüştürülecek malzeme 2,5 milyon ton

Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin bütün boyutlarıyla araştırılması amacıyla kurulan TBMM Deprem Araştırma Komisyonu, AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu başkanlığında 5’inci kez toplandı. Komisyonda sunum yapan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürü Eyüp Karahan, deprem bölgelerinde yaptıkları araştırmalar sonucu elde ettikleri hasar tespit raporlarına göre 101 milyon ton, yani 46 milyon metreküp enkaz bulunduğunu belirterek, "Deprem enkazlarında 2,5 milyon ton geri dönüştürülebilecek, ekonomiye kazandırılabilecek malzeme görüyoruz. Enkaz alanlarında elleçleme ile ekonomik değeri olan malzemeleri alıyoruz. Vatandaşımızın enkazın içinde kalan ziynet eşyaları, değerli eşyaları kendisine, vatandaşa ait bilgileri Emniyet Müdürlüğü’ne teslim ederek bir çalışma ortaya koyuyoruz" dedi.

'DEPREM BÖLGELERİNDE GEÇİCİ DÖKÜM SAHALARI BELİRLENDİ'

Depremin vurduğu illerde enkaz döküm alanları belirlediklerini kaydeden Karahan, "Hatay’da 15, Kahramanmaraş’ta 23, Gaziantep’te 14, Malatya’da 7, Şanlıurfa’da 5, Kilis’te 1, Adana’da 2, Osmaniye’de 4, Diyarbakır’da 1, Adıyaman’da 8 geçici döküm sahası belirlenerek çalışmalara başlandı. Hatay’da 16 milyon 652 bin metreküp enkaz beklentimiz ortaya çıktı. Kahramanmaraş’ta 6 milyon 883 bin metreküp, Gaziantep’te 2 milyon 955 bin metreküp, Malatya’da 5 milyon 384 bin metreküp, Şanlıurfa’da 903 bin metreküp, Kilis’te 250 bin metreküp, Adana’da 981 bin metreküp, Osmaniye’de 1 milyon 78 bin metreküp, Adıyaman’da 4 milyon 200 bin metreküp enkaz, Diyarbakır’da 1 milyon 356 bin metreküp enkaz tespit ettik" diye konuştu.

CHP İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek’in yıkım ihalelerinin neye göre yapıldığına ilişkin sorusuna yanıt veren Karahan, "Sahada hasar tespit kodlarımız var ve her binanın kodları var. Eğer bu bina acil yıkılacaksa bu kod yıkım koduna dönüşüyor. Kodda mükerrerlik olması mümkün değil. Hangi enkazın kim tarafından kaldırıldığını biz sistemden izliyoruz. İhaleler toplu olarak yapılmıyor, bu ihaleleri Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları yapıyor" diye konuştu.

'AB MEVZUATINA UYGUN'

CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin’in, enkaz kaldırılırken kimyasal maddelerin elenmesine ve depolanmasına ilişkin sorusuna da Karahan, "Atık yönetiminde Avrupa Birliği mevzuatına uygun bir mevzuatımız var. Dünyaya uyumlu bir yapımız var. Kimyasal maddelerin nerede ne kadar olduğunu içeren bir kayıt sistemimiz var. Depolamada tarım alanları, orman alanları, dere yatakları, su akışını engelleyecek araziler, geçirgen arazileri tercih etmiyoruz. Öncelikli tercihlerimiz izin verilen kamu arazileridir. En son noktada ise bozuk mera alanlarını kullanıyoruz. Bu alanlara Tarım ve Orman Bakanlığı’nın izinleriyle girebiliyoruz. Terk edilmiş maden alanlarını da Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nden (MAPEG) aldığımız izinle kullanıyoruz" yanıtını verdi.

'468 BİN KONUT YAPIMI SÖZ KONUSU'

Komisyonda sunum yapan Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkan Yardımcısı Vekili Dursun Baştürk, deprem bölgelerine Emlak Konut ile birlikte 4 bin 400 geçici barınma birimi yaptıklarını belirtti. Baştürk, ihtiyaç doğrultusunda 468 bin konut yapımının söz konusu olduğunu ve bunun 68 bininin ihalesini mart ayında tamamlamayı ön gördüklerini kaydetti.

TOKİ’nin faydalı işler yaptığını ama eksikleri ve toplumun beklentileri olduğunu ifade eden CHP Elazığ Milletvekili Gürsel Erol, "TOKİ alanları hızlı ve sağlam yapıldı; ama buralara bir mahalle kültürü de getirerek bir yaşam alanı sunmak lazım. Evler aile nüfusuna göre yapılmalı ve kura çekimi de katlara göre yapılmalıdır. Vatandaşa seçenek sunulmalı ve vatandaş bu seçeneklere göre kuraya girmelidir. Depremin olduğu tarih itibarıyla bir konutun fiyatı neyse yapılacak konutların fiyatı buna göre sabit olmalıdır. Hayvancılığın olduğu evlerde 2 katlı ve ahırın olacağı evlerin yapılmasına ilişkin talepler var. Vatandaşı sürece dahil etmek lazım. TOKİ konutlarının sadece bir barınma alanı olarak değil, aynı zamanda bir yaşam alanı olarak da planlanması gerekmektedir" dedi.

Komisyonda söz alan MHP Hatay Milletvekili Lütfi Kaşıkçı, Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş’ı eleştirerek, "Devletimizin bir an önce oraya kayyum atayıp Lütfü Bey’i görevden alması lazım. İlk başta istifa etmesi gereken insanlardan biri. Hatay’ın yapı stoku çok kötü. Bir an önce Hatay’da kentsel dönüşüme başlayalım. Depreme ciddi bir şekilde yaklaşmadı" dedi.

Komisyon, çalışmalarına yarın devam edecek.