HAKKINIZI BİLİYOR MUSUNUZ?

Hasta haklarının insan hakları ile eşdeğer olduğunu ifade eden İl Sağlık Müdürü Hasan Küçükkendirci, “Hasta hakları, insan odaklı hizmet anlayışının en güzel örneklerindendir. Arz talep dengesi sağlık hizmetlerinde de geçerli ve hizmet içeriği de anlayışı da bu dengeden etkilenmektedir. Sağlık sektöründe, hizmet kalitesiyle birlikte hizmete ulaşılabilme oranını artırmakta önemlidir.  İnsanımızın, hem sağlık hizmetleri hem de medikal konulara ulaşabilmesini kolaylaştırmak için çalışıyoruz” dedi. Hasta haklarının sınırsız olmadığını belirten Küçükkendirci, bu konuda vatandaşlar arasındaki dengeyi sağlamanın önemli olduğunu söyledi.

Hasta memnuniyeti kapsamında hastane hizmetleri, aile hekimliği ve 112 hizmetleri alanlarında Türkiye’de hasta memnuniyetinin yüzde 73-74’lerde olduğunu söyleyen Küçükkendirci, Konya’daki hasta memnuniyetinin ise yüzde 85’lerde olduğunu kaydetti. Memnun edilmesi gereken yüzde 15’lik bir kesim olduğunu anlatan Küçükkendirci, amaçlarının memnuniyet seviyesini yükseltmek ve yüzde 90’ların üzerine çıkartmak olduğunu belirtti.

VATANDAŞLAR BİLİNÇLİ Mİ?

Hasta hakları konusunda Konyalı vatandaşların gün geçtikçe bilinçlendiğini dile getiren Hasan Küçükkendirci, “Geçtiğimiz yıllarda daha çok sorun yaşanıyordu ama sorunlar yapılan iyileşme çalışmalarıyla azalmaya başladı. Hastanelerin fiziki şartları, hekimlere kolay ulaşabilme, aile hekimliği uygulamaları ve 112 sistemi gibi konularda kişilerin sağlıkla buluşabilmesini ne kadar kolaylaştırırsanız sorun o kadar azalıyor. Örneğin engelli vatandaşlarımızı sağlık hizmeti alırken öncelikli kabul ediyoruz. Bu şekilde engelli vatadaşlarımızın kliniklerde veya tetkiklerde beklemelerinin önüne geçildi ve rahatlama oldu. Merkezi Hastane Randevu Sistemi var ve vatandaşlarımız öğleden sonra doktora gidecekse internet veya telefonla randevusunu belli saatlerde sınırlandırabiliyor ve randevusuna gidiyor. Bunun gibi diğer uygulamalarımız vatandaşlarımızın bir süre sonra bizlere büyük sorunlarla gelmemesini sağladı. Şuanda sadece bekleme süreleriyle ilgili küçük birkaç sorun kaldı” sözlerini kullandı. Hastane şartlarındaki iyileşmelerin vatandaşlar tarafından büyük teveccüh gördüğünü dile getiren Küçükkendirci, hizmet aksamasına ilişkin sorunların bulunmadığını ve sadece iletişimle ilgili sorunların geldiğini aktardı.

Hasta haklarının bilinmesi ve uygulanması konusunda vatandaşların bilgisinin eksik olmadığını kaydeden Küçükkendirci, hasta hakları konusunda vatandaşın hakkını öğrenmesinin zor olmadığını kaydetti. Bilişim ve internetin günümüzde yaygın bir şekilde kullanıldığını söyleyen Küçükkendirci, “İnsanlarımız doktora gittiği zaman tedavi sonrasında konulan teşhislere internet vasıtasıyla bakıyor. Hasta olmuşsa hastalığıyla ilgili, yapılacak başka şeyler varsa onlarla ilgili veya  neyi talep ediyorsa onunla ilgili araştırmalar yapıyor. Sağlık sektörü çok geniş bir alan ve herkesin sağlık alanında karşılaştığı sorunlar farklı. İnsanlarımız zaten yaşadıkları şeyler konusunda gerekli araştırmaları yapıyor. Hasta hakları konusunda da gerekli araştırmaları internet aracılığıyla Sağlık Bakanlığı’na bağlı yerlerden öğrenebilirler” dedi. Vatandaşların kulaktan dolma veya kendi aralarında konuştukları konularla sorunların çözümü için çabalamaması gerektiğine vurgu yapan Hasan Küçükkendirci, hasta hakları konusunda hem Sağlık Bakanlığı’nın hem de sağlık çalışanlarının hassasiyet gösterdiklerini söyledi.

HASTA HAKLARI KOORDİNATÖRLÜĞÜ’NE BAŞVURU SAYILARI

2016 yılında Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü’ne toplamda bin 359 kişinin başvuru da bulunduğunu aktaran Küçükkendirci, 49 kişinin çeşitli görüşleri dile getirdiğini, 280 kişinin teşekkür ettiğini, 16 ihlalin tespit edildiğini ve gerekenin yapıldığını kaydetti. 2017 yılının ilk 6 ayında Hasta Hakları’na başvuran kişi sayılarını açıklayan Küçükkendirci, toplamda 611 başvurunun gerçekleştiğini, 5 başvuruda ihlal tespit edildiğini ve gereğinin yapıldığını, 98 teşekkürün geldiğini ve 413 başvurunun da yerinde çözüm uygulaması ile çözüldüğünü aktardı. Küçükkendirci, 13 başvuruda da vatandaşların çeşitli görüşlerini kurullara ilettiğini söyledi.

İl Sağlık Müdürlüğü’nde Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü ve diğer kuruluşlarda da hasta hakları birimlerinin bulunduğunu dile getiren Küçükkendirci, hasta hakları birimlerine başvuruların olduğunu ancak bunların yerinde çözüm uygulamaları ile çözüldüğünü vurguladı. 2016 yılı ve 2017 yılının ilk yarısında Hasta Hakları Kurulu’na başvuru sayılarına ilişkin bir değerlendirmede bulunan İl Sağlık Müdürü Hasan Küçükkendirci, “Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü’ne 2016 yılında toplam bin 359 başvuru olmuş. Bu çok yüksek bir oran değil çünkü biz yılda yaklaşık 19 milyon muayene gerçekleştiriyoruz. 19 milyon muayenede bin 359 kişinin Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü’ne başvurusu var. 2017’nin ilk 6 ayında da 611 başvuru olmuş. Görünen o ki geçen yıla nazaran sayılarda düşme var ve bu bizim için bir başarıdır. Çözüme kavuşmamış sorunlar var ama her zaman sorunla karşılaşmıyoruz ki bizlere gelen teşekkürler de var. Bin 359 sayısının içerisinde 274 tanesi sağlık personeline teşekkürü içeriyor. Memnuniyet var yani, hasta haklarına bunları da ekliyor vatandaşlarımız. Bu teşekkürler geliyor ve bizlerde sağlık personelimize bunu iletiyoruz” dedi. Hasta Hakları Birimleri’ndeki yerinde çözüm uygulamalarının başarılı olduğunu ancak ihlallerin de meydana geldiğini belirten Küçükkendirci, 2016 yılında 19 milyon muayene de sağlık personeli tarafından 16 ihlalin tespit edildiğini ve bu konuda gereken işlemlerin ivedilikle yerine getirildiğini açıkladı.

Hasta haklarına doktor veya diğer sağlık çalışanlarının bakış açısına değinen Küçükkendirci, sağlık personellerinin bu konuda daha bilinçli olduğunu dile getirdi. Sektörünün hem hizmet veren hem de hizmet alan kesim olduğuna dikkati çeken Küçükkendirci, “Hizmet alan kesim hastalarımız ve hizmet veren kesimde bizim arkadaşlarımız. Aslında ‘Sağlık çalışanlarının hakları savunulmuyor’ diye zaman zaman eleştiriler geliyordu ama hasta haklarıyla birlikte sağlık çalışanlarının hakları da savunuluyor. İletişim kazası yaşamış sağlık çalışanlarımız da hasta haklarına başvuruda bulunuyor. Haklar konusunda zaten diğer kamu personelleri de bağlı bulunduğu kurumda haklarını arayabiliyor ama bunu ilk başlatan kurumlardan bir tanesinin de Sağlık Bakanlığı ve sağlık kuruluşları olduğunu söyleyebiliriz” dedi.

ÖZEL HASTANELERİN DURUMU

Özel hastanelerin hasta hakları konusundaki durumuna değinen Hasan Küçükkendirci, özel hastanelerde de haklara dikkat edildiğini kaydetti. Özel hastanelerde hasta hakları konusunda çözüme kavuşturulamamış konuların vatandaşlar tarafından Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi(SABİM) ve Başbakanlık İletişim Merkezi(BİMER) aracılığıyla başvurduklarını anlatan Küçükkendirci, “Özel hastanelerde sorunların başında parasal konular geliyor. İşin özüne bakıldığı zaman parasal konularda Sağlık Müdürlüğü ya da Sağlık Bakanlığı’nın birebir konusu değil, Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilgili konular. Ancak biz burada işin çözüme kavuşması konusunda taraf olmaya çalışıyoruz ve adımlar atılıyor” dedi. Sağlık sektöründe hiçbir çalışanın kasti olarak vatandaşa zarar verecek uygulamada bulunmayacağını anlatan Küçükkendirci, özel sağlık kuruluşlarında da ölümlü konularda başvuru alındığında soruşturma açıldığını belirtti.

Özel hastanelerden tedavi alan ve 2016 yılında Hasta Hakları Kurulu’na başvuran kişi sayıları hakkında bilgi veren Küçükkendirci, toplamda 53 kişinin başvuruda bulunduğunu, bu sayıdan 31 kişinin teşekkür ettiğini, 20 şikayetin bulunduğunu, şikayetlerin çözüme kavuşturulduğunu ve 2 kişinin de sorununun çözüldüğünü söyledi. 2016 yılında özel hastanelerde 1 tane ihlal tespit edildiğini kaydeden Küçükkendirci, ihlal tespit edildikten sonra gerekli çalışmaların yapıldığını belirtti. 2017 yılı ilk yarısında özel hastanelerden hizmet alan vatandaşlardan 34 kişinin Hasta Hakları Kurulu’na başvurduğunu ifade eden hasan Küçükkendirci, bu sayıdan 24 kişinin teşekkür ettiğini, 1 kişinin tedavisinde ihlal bulunduğunu, bu konuda gerekenin yapıldığını ve 2 vatandaşında sorununun yerinde çözüm uygulaması ile çözüldüğünü söyledi.

Hasta haklarında en çok iletişim kazalarının yaşandığını anlatan Küçükkendirci, sağlık kurumlarında hizmet içi eğitimler verdiklerini söyledi. Küçükkendirci, “Güvenlik personelinden hekimimize kadar çalışanlarımıza hizmet içi eğitimler veriyoruz. Çalışanlarımız diyalog, empati, mahremiyet ve rol-model eğitimleri gibi birçok eğitimden geçiyor. Bunlar ilk etapta fuzuli gibi gözüküyor ama insanların bilinçaltında yer oluşturuyor ve zamanla faydasını görüyoruz. Çalışanlarımızın bu eğitimler sonrası davranışlarında değişiklik görünüyor” şeklinde konuştu. İletişim kazalarının önüne geçilmesi için vatandaşların da hassas olması gerektiğini anlatan Küçükkendirci, vatandaşlardan kibar dil ve üslup beklediklerini söyledi. Sağlık sektöründe hem çalışanların hem de vatandaşların davranışlarının çok önemli olduğunu kaydeden Küçükkendirci, her iki tarafın da anlayışlı olmasının yarar sağlayacağını söyledi.   

HASTA HAKLARI VE SORUMLULUKLARI NELER?

Hasta hakları konusunda bilgiler veren Küçükkendirci, insanların ırk, dil, mezhep ve cinsiyet gibi fark gözetilmeden hizmet alma hakkı bulunduğuna vurgu yaptı. Vatandaşların her türlü sağlık hizmetinin ve imkanının neler olduğunu öğrenmeye hakkı olduğunu dile getiren Küçükkendirci, “Vatandaşlarımızın sağlık kuruluşu seçme, değiştirme ve seçtiği sağlık tesisinde verilen sağlık hizmetlerinden faydalanma ve kurumdaki çalışanları unvanları öğrenme ile seçme hakkına sahiptir. Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakkı bulunan vatandaşlarımız aynı zamanda tedaviyi reddetme ve durdurulmasını isteme gibi hakları da bulunuyor. Güvenlik, dini vecibelerin yerine getirilmesi, insani değerlere saygı gösterilmesi gibi hakları bulunan vatandaşlarımız ayrıca ziyaretçi, refakatçi bulundurma ve şikayet ile haklarının ihlali halinde mevzuat çerçevesinde her türlü başvuru hakkına da sahiptir” ifadelerini kullandı.

Hastaların haklarının yanı sıra sorumluluklarının da bulunduğunu kaydeden Küçükkendirci, “Vatandaşlarımız kendi sağlığına dikkat etmek için elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam için verilen tavsiyelere uymalıdır. Ayrıca hastalarımız sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerindeki değişiklikleri zamanında bildirmek durumundadır. Yine muayene olurken daha önce geçirdiği hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediği ve kullandığı ilaç varsa onları da eksiksiz söylemesi gerekiyor. Vatandaşlarımızın sorumlulukları arasında başvurduğu sağlık kuruluşunun kural ve uygulamalarına uyması da bulunuyor ve tedavi, bakım ile rehabilitasyon süresinde sağlık çalışanları ile işbirliğini sürdürmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

Randevulu hizmet veren sağlık kuruluşundan yararlanan hastaların randevu saatine uymasının önemli olduğunu anlatan Küçükkendirci, hastaların, hastane personeli ve diğer hastaların haklarına saygı göstermesi gerektiğini aktardı. Hasta tarafından hastane malzemelerine verilen zararın karşılanmak zorunda olduğunu dile getiren Küçükkendirci, “Vatandaşlarımız tedavisi ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlamadığı yerleri sormalıdır. Tedavisiyle ilgili önerilere uyum sağlamama durumu söz konusu ise bunu sağlık  çalışanına bildirmesi gerekiyor. Hastalar sağlık bakım ve taburculuk sonrası bakım planını beklendiği gibi doğru anlayıp anlamadığını belirtmesi gerekiyor. Uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya önerilere uymamasından dolayı doğacak sonuçlardan kendisi sorumlu olur” diye konuşarak sözlerine son verdi.(Mustafa KARAKAYA)