© Konya Postası 2021

Helal gıda gerçeği

Ülkemizde helal gıda sertifikasyon çalışmaları, önceki yıllarda yalnızca belli ülkelere ihracat yapmak için ihtiyaç duyulan bir belge iken artan toplumsal farkındalıkla iç piyasada da yoğun talep almaya başladı. Değişen tüketim gıdalarıyla piyasadaki helal gıda durumunu Konya Müftü Yardımcısı Dr. Hamza Küçük’ten, helal gıda belgelendirme sürecini ise TSE Helal Gıda Müdürü Özhan Gündüz’den öğrendik

HELAL GIDA NEDİR?

Yüce Kitabımız Kuran-ı Kerim de yenilmesi içilmesi meşru kabul edilmiş gıdalara helal denildiğini söyleyen Hamza Küçük; “Gerek canlı hayvanların kesimiyle alakalı, gerekse bizatihi gıdaların kendi yapılarıyla ilgili Kuran’ın ‘Tayyibat’ diye isimlendirdiği maddelere ve malzemelere helal gıda denir. Ayette de ‘Size vermiş olduğumuz rızıkların en temizlerinden yiyin’ diyor Allah.  Onun için bu tayyibat kelimesiyle ifade edilmiş olan kendi yapısında necis, pislik olmayan veya kesimiyle ilgili herhangi bir problem olmayan, kesilirken Allah’ın adı üzerine anılarak kesilen hayvanların etleri de tayyibat grubu içine girer” dedi.

ÖNCE KALBİNE DANIŞ

Paketli gıdaların içindeki maddelerin tam olarak bilinmemesinden dolayı insanların şüphede kalma durumlarında tüketimin tamamen insanların iç dünyalarıyla alakalı olduğunu söyleyen Küçük; “Kapalı gıdaların üzerinde yazmış olduğu şeylere itimat etmiyorsanız almayacaksınız. Hadisi şerifte; ‘Helal ve haramlar Kuran’da açıklanmıştır. Bunu dışındakiler şüphelidir. Haramlardan ve şüphelilerden kaçınacaksınız’ buyruluyor. Eğer helalliği konusunda bir şüpheniz varsa onu almayacaksınız ya da şüpheniz gidene kadar almayacaksın. Âlimlerin söyledikleri bir cümle var ‘Müftüler ne kadar fetva verirse versin, sen önce bir kalbine danış’ diye. Bu malzemeleri kullanacak kişinin kalbi mutmain değilse almamalı” şeklinde konuştu.

TSE DİYANETLE BİRLİKTE ÇALIŞIYOR

Helal gıda konusunda bugünkü problemin, hükmü açıkça ifade edilmemiş ürünlerin inceleme ve araştırmasında olduğunu söyleyen Dr. Küçük; “Din helal kuralını belirtmiştir. Dinin belirlediği kurallar çerçevesinde ülkemizde helal gıda konusu TSE’ye bağlanmıştır. Tabi belki bu konuda tam ideal noktaya gelinememiş olabilir. TSE helal gıda konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı’yla birlikte çalışıyor. Diyanet’te TSE’ye yardımcı olmak amacıyla bu konunun araştırılmasının yapıldığı illerdeki il müftüleriyle irtibata geçmek suretiyle o madde hakkında bir takım inceleme ve araştırmalar yaptırıyor. Buradaki eksiklik bazen incelemesi yapılan maddenin kimyevi birleşimine o bilgiye yeteri kadar ulaşamamış olmalarıdır. Bu anlamda din görevlilerinin yanında başka teknik bilgiye sahip elemanlara da ihtiyaç var. Şu an da ki çalışmalarda benim gördüğüm böyle bir sıkıntı mevcut. İnşallah bu sıkıntıda zaman içerisinde halledilir. Din görevlileri bu konunun fıkhı yönünü ele alarak tartışır, ortaya koyar, o konuyla ilgili kimyagerler, biyologlar da kendi alanlarını kullanarak o alanla ilgili çalışma sonuçlarını bu süreçte açıklayarak yardımcı olurlar” dedi.

BESMELE TOPLUMDA GELENEK

Helal et için esas olanın, Allah adına kesilmiş olma olduğunu söyleyen Hamza Küçük; “ Normal kesim için şunu ifade etmek isterim.  Türkiye’de her kim kesiyorsa hayvanı, bizim kasaplarımız için söyleyebiliriz, besmele çekmek gelenek haline gelmiştir. Esas olması gereken hayvanın Allah adına kesilmiş olmasıdır. Bu da besmele getirilerek kesilmiş olması demektir. Şoklamayla kesime gelince şoklama da eğer hayvan ölmeden kesilmesine yetişilirse helal olur. Kuran-ı Kerim bununla ilgili bilgiyi bize verir. Haramlığı istisna edilen hayvanlar vardır. Bir hayvan tarafından yaralanmış ya da kayadan düşmüş hayvanlar ölmeden yetişilip boğazı kesilirse helal olur’ şeklinde açıklamada bulundu.

HELAL SERTİFİKA KİRLİLİĞİ

Bugün dünya üzerinde yüzlerce helal gıda sertifikası veren kurum olduğunu söyleyen Küçük; “ Türkiye helal gıda sertifikasında ki bu kirlilik göz önüne alınarak bu konuyu TSE kapsamına aldı. Türkiye de vatandaşlarımız TSE helal gıda damgası gördükleri ürünleri şüphesiz alabilirler. Ama diğer ülkelerden bir kuruluş verildiyse bu işi ticarete dökmüş ülkeler bilindiğinden doğal olarak güven kaybı yaşayabilirler” dedi.

HELAL SADECE GIDADA DEĞİL

TSE’nin verdiği uygunluk değerlendirme belgelerinin ikili ve çok taraflı anlaşmalarla sağlanan uluslararası geçerliliği ve saygınlığı bulunmadığını belirten TSE Helal Gıda Müdürü Özhan Gündüz; “Gün geçtikçe büyüyen helal gıda pazarında gerek Müslüman ülkelerin ithal ettiği ürünlerde, gerekse Müslüman azınlığın yaşadığı diğer ülkelerde helal gıda belgeli ürünlere talebin oldukça fazla olduğu dikkate alındığında, Helal Belgelendirmenin önemi açıkça görülmektedir. Ayrıca sadece gıdada değil; kozmetik, ambalaj, hizmet gibi diğer sektörlerde de her geçen gün helal hassasiyeti nedeniyle yeni ihtiyaçlar ortaya çıkmaktadır.

HELAL SERTİFİKA SÜRECİ

TSE Helal Gıda Müdürü Özhan Gündüz Helal gıda sertifika sürecini; “Helal Gıda Belgelendirme süreci TSE’nin web sayfasında Helal Belgelendirme ile ilgili yayımlanmış dokümanların başvuru sahibi firma tarafından doldurulması ile başlamaktadır. Kuruluşlardan alınan başvuruların yeterliliğinin değerlendirilmesi ve uygun bulunması sonrasında TSE’den konunun uzmanı ve Diyanet İşleri Başkanlığı İslami Konular Uzmanı olmak üzere en az 2 kişiden oluşan bir inceleme heyeti oluşturulur ve kuruluş üretim yeri, mevcut personel, bilgi seviyesi, tesis, makine - teçhizat, kalite kontrol sistemi ve uygulamaları ile bir ürünü gerekli kalite güvenilirliği içerisinde üretecek yeterlilikte olup olmadığı yönleri ile üretim yerinde incelenir. İncelenen unsurların uygun bulunması halinde ürünü temsil edecek numuneler inceleme heyeti tarafından alınarak, standartta belirtilen muayene ve deneyler doğrultusunda değerlendirilmek üzere TSE’nin akredite laboratuarlarına gönderilir. Üretim yeri inceleme raporları ve numunelere ait muayene ve deney raporları tamamlandıktan sonra değerlendirme yapılarak inceleme ve belgelendirme sürecinden bağımsız ve tarafsız üyelerden oluşan belgelendirme komisyonuna sunulur. Gerek numune analiz raporları gerekse inceleme heyeti tarafından hazırlanan raporlar Diyanet İşleri Başkanlığından bir üyenin de bulunduğu 5 kişiden oluşan Helal Gıda Belgelendirme Komisyonuna öneri niteliğinde sunulur. Nihai belgelendirme kararı ise bu komisyon tarafından verilir. Komisyon çalışmalarında oy birliği esastır.  Diyanet İşleri Başkanlığı mensubu üyenin katılmaması durumunda komisyonda hiçbir karar alınamaz” şeklinde açıkladı.

BELGEGEÇERLİLİK SÜRESİ 1 YIL

Belge almaya hak kazanan ürünü üreten kuruluş ile yapılan sözleşmeye istinaden geçerlilik süresinin 1 yıl olduğunu söyleyen Gündüz; “Helal Gıda Uygunluk Belgesi firma adına düzenlenmektedir. Helal Gıda Belgelendirmesi yapılan bir kuruluşa diğer incelemelerden farklı olarak ürün grubuna göre yılda en az 2 defa ara kontrol yapılmaktadır. Belgeli kuruluşun ara kontrolleri sonucunda sözleşme hükümlerine aykırılık tespit edildiği durumlarda, diğer belgelendirme uygulamalarından farklı olarak, belge hiçbir uyarı yapılmaksızın iptal edilebilmektedir” dedi.(Şehr-i Beyza OK)

İlginizi Çekebilir

TÜM HABERLER