Kömürcüler kan kaybediyor

SATIŞLARIN YÜZDE 20’Sİ ZEKÂT KÖMÜRDEN

Mali Çevre Kurulu kararlarına göre Konya merkezde 5 bin 750 kalori ve 6 bin kalori aralığında kömür satma zorunluluğu bulunduğunu ve ithal kömür satışlarının Dolar’a endeksli olduğunu ifade eden Özbeyler Kömür Deposu İşletme sahibi Muhammet Özbey, Dolar’ın son aylardaki artışına bağlı olarak kömür fiyatlarında da bir artış olduğunu kaydetti. Özbey, “Dolar’daki yüzde 30 kur artışından dolayı bu fiyatlar kömürlere yansıdı ve 500 TL olan kömürler şuan da 560-580 TL civarına, 600 TL olan kömürler ise 750 TL’ye çıktı. Bu tabi kura bağlı eğer kur yükselirse fiyatlar yükselir ancak kur düşerse buna bağlı olarak fiyatlarda düşme olur” dedi. Konya’da yardıma muhtaç kişiler ve Suriyelilere duyarlı vatandaşların yardımda bulunduğunu aktaran Özbey, Konya’nın yapısı itibariyle duyarlı olduğunu söyledi. Çok sayıda Suriyelinin Konya’ya göç ettiğini hatırlatan ve Suriyelilerin genellikle Karatay bölgesinde yaşadıklarını dile getiren Özbey, “Suriyeliler genellikle küçük mahallelerde oturuyor.  Sadece Suriyelilere değil yardıma muhtaç insanlarımıza da yardımlar oluyor. Kömür almak için gelen vatandaş ihtiyaç sahibi içinde kömür alıyor ve bizlerde bu kişilere kömürleri iletiyoruz. Biz bu duruma kendi aramızda zekât kömür diyoruz ve zaten satışlarımızın yüzde 20’si zekât kömür olarak gerçekleşiyor” diye konuştu. Özbey, bu konuda devlet veya kaymakamlık gibi resmi kurumların yardımda bulunduğunu ancak bunun yanında işveren esnaf veya vatandaşlarında kömür konusunda yardıma muhtaç kişiler ile Suriyelilere yardımcı olduklarını kaydetti.

BU YIL SATIŞLAR İYİYDİ AMA SEKTÖR KAN KAYBEDİYOR

Bu yıl kış ayı oldukça soğuk geçti ve bu durum kömür satışı konusunda sıkıntılar yaşayan kömürcülerin yüzünü güldürdü. Kömürcü esnafı son 3 yılın en iyi satışını yaptıklarını söylerken, bazı merkez ilçelerde de kömür kullanımının düştüğü ifade etti.  Kömürcülük sektörünü değerlendiren Özbey, “Aslında bu yıl kış sezonu itibariyle iyi geçti. Hatta son 3 yılın en iyi sezonu diyebiliriz. Bunun nedeni ise havaların çok soğuk olması ve buna bağlı olarak tüketimin artması. Diğer türlü sektöre baktığınız zaman sektör kan kaybetti. Şuanda eski sezonların yüzde 20-25 kapasitesiyle çalışıyoruz, ilk defa bu yıl kış aylarının çok soğuk geçmesi nedeniyle yüzde 30-35 oldu” dedi. 5-6 yıl önceki sezonların tonaj yüzde 30’larında çalıştıklarını söyleyen Özbey, “Bundan dolayı sektörümüzde çalışan esnaf sayısı çok düştü. Benim tahminim 100 esnaf dükkân kapatmıştır. Esnaflarımız kömürcülükten ayrılıp bir kısmı sanayiye gidiyor. Gücü olan esnaf inşaat sektörüne girdi gücü olmayan kişilerde mobilya ve benzeri işlere başladı. Oto yıkama işine giren esnaflarımız dahi oldu. Bu açıdan bakarsanız esnaf sayısında düşüş var” şeklinde konuştu. Konya’nın birçok bölgesine doğalgaz geldiğini ve kömür yakan kişilerin genellikle Meram, Kovanağzı, Karaaslan ve Sedirler gibi bazı bölgelerde yaşadığını dile getiren Özbey, Selçuklu ilçesinde kömür kullanımında düşüşlerin olduğunu ifade etti. Selçuklu’da kömür kullanımında yüzde 15 düşüş olduğunu dile getiren Muhammet Özbey, kömür kullanımını ağırlıklı olarak eski müstakil evlerde yaşayan kişilerin ve doğalgaz yetmiyor düşüncesi taşıyan vatandaşın kullandığını aktardı.

Geçtiğimiz yıllarda kış sezonunun Temmuz ayında başladığını, vatandaşın hazırlık adı altında erkenden kömür aldığını hatırlatan Özbey, günümüzde kış ayının Ekim ayına kadar geldiğini söyledi. Özbey, “Artık kış ayları bizim satışlarımız açısından 10. ayda başlıyor ve Şubat ayında cemrelerin düşene kadar devam ediyor. Şuanda satışlarımız yüzde 5-10 kapasiteye kadar düşüler yaşıyoruz. Özellikle Cemreler düşsün ondan sonra bizim satışlarımız düşmeye devam eder” diye konuştu. Şuanda kömür fiyatlarının 750 TL ile 950 TL arasında değiştiğini dile getiren Özbey, ebadına, marka ve kalitesine göre fiyatları değişen kömürlerden portakal kömürün 950 TL, ceviz kömürün 850 TL ve fındık kömürün 800 TL’den satıldığını aktardı.

BAZI BAKKALAR KÖMÜR MÜ SATIYOR?

Kömür satışı yapılabilmesi için ilgili kurum ve kuruluşlardan bazı belgelerin alınması gerektiğine dikkati çeken Özbey, Konya’nın bazı bölgelerinde bulunan bakkalların kömür satışı yaptığını iddia etti. Karaman yolu, Karatay Sanayi ve Bosna Hersek mahallesinde bulunan bazı bakkalların kömür satışı yaptığını iddia eden Özbey, “Kömür satışı için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve belediyeden bazı belgeler alınmak zorundadır. Bu belgeleri almayan kişilerin kömür satması yasaktır. Şuan da Karaman yolundaki bütün bakkallarda, marangozlarda, Karatay Sanayi ve Bosna Hersek’teki bütün bakkallarda, kışın bir ton kömür koyuyor ve torba torba kömür satıyor. Aslında bu yasak, belediyemize defalarca başvuru yaptık ve dilekçe verdik. İlgili kurum ve kuruluşlara başvuru yaptık ancak herhangi bir destek alamadık. İzinsiz satış yapan insanlar, can alıcı zaman bizim ekmeğimize mani oluyorlar” dedi. İzinsiz kömür satışı yapanlarında sayılması halinde Konya’da 70 tane kömürcünün piyasaya çıktığını belirten Özbey, “Tam kış ayında böyle bir şey yapıyorlar. Bahar ayı geliyor bakkalına devam ediyorlar ama biz 9-10. aya kadar boş dükkânımızda oturacağız, bunu yetkililere ısrarla söylüyoruz önlem alınmıyor. Bildiğimiz kadarıyla 7 ila 40 bin TL arasında para ve kömürlere el koyma gibi cezalar var” diye konuştu.

‘YETKİLİLERLE GÖRÜŞECEĞİZ OLMAZSA CUMHURBAŞKANINA YAZACAĞIZ’

Aynı zamanda Konya Ticaret Odası Meclis Üyesi olduğunu ve 57. Komite Kömür Madenciliği, odun-kömür ve tüpgaz toptan perakende ticareti yapan kişiler adına Mali Çevre Kurulu’na katıldığını söyleyen Muhammet Özbey, Valilik başkanlığında Mali Çevre Kurulu’nun toplandığını ifade etti. Özbey, “Mali Çevre Kurulu, düzenlenen kanun maddelerinin il içindeki değişik konjonktürden dolayı yasanın uygunluğunun sağlanması için kurulan bir kurul. Bu kurulda alınan karara göre Konya merkez için sobalık kömürde 5 bin 750 kalori alt sınır, ithal kömür içinde 7 bin kalori alt sınırı. Yani bu değerlerin altında kömür girişi yasaktır. Böyle bir karar alınıyor ama ilçelerde böyle bir uygulama olmuyordu. İl merkezinde uygulanıyordu. Büyükşehir yasasından sonra ve sayın cumhurbaşkanı defalarca ‘Yerli kömür kullanılacak’ demesine rağmen Büyükşehir Belediyesi ısrarla yerli kömürü yaktırtmamak için ilçelerde uğraşıyor. Uzun yıllardır zaten bu yasalara uyulmuyordu. Sayın cumhurbaşkanının açıklamasından sonra ne hikmetse denetimler arttı. Zaten yetkililerle görüşeceğiz olmazsa cumhurbaşkanına da yazı yazacağız” dedi. Yerli kömür satışının ilçelerde engellendiğini iddia eden Özbey, bunun ithal kömür satışlarının önünü açtığını aktardı.

KÖMÜRCÜLERDEN ÖNERİ VAR

Yardıma muhtaç kişilere verilen kömür yardımları konusunda bir takım sıkıntılar yaşadıklarını ifade eden Özbey, kömürcü esnafının arada kaldığını söyledi. Devletin kömür yardımları konusunda kömürcülerle irtibatlı olmasını istediklerini açıklayan Özbey, “Zengin ve devlet memurları doğalgazlı evlerde oturuyor. Bizim kömür satacağımız potansiyelin yüzde 50’sine de devlet veriyor. O hediye olduğu için fakir fukaranın malı olduğu için kömürcü esnafı da hem bir şey diyemiyor hem de bir düşünce içerisinde oluyor. Arada kalmış durumdayız. Bizim şöyle bir önerimiz var, Valiliğimiz yardıma muhtaç kişiler için kupon verse bu kişilerde kömürcülerden iyi kömür alsalar daha iyi olmaz mı? Bu öneriyi kaç kere dile getirdik, aşamadık” diye konuştu. Kömürcülük mesleğine ‘bitmiş meslek’ gözüyle bakıldığını ve resmi kurumların ciddiye almadığını aktaran Özbey, sektörün ekonomiye can verdiğini ve bunun için insanların öldüğünü belirterek sözlerine son verdi.(Mustafa KARAKAYA)