Nargileye de sigara yasakları geliyor

Sağlık Tütün kontrolünde dünya ülkelerine örnek olan Türkiye, tütün ürünü olarak kabul edilen ve sigara ile benzer olumsuz etkilere sahip nargile konusunda başta farkındalık artırıcı kamu spotları, eğitim faaliyetleri olmak üzere gerekli yasal düzenlemelerle insan sağlığını korumak için mücadele ediyor. "Ucunda Ölüm Var" sloganıyla, nargilenin zararlarına ilişkin farkındalık artırmaya yönelik kamu spotları televizyonlarda yayımlanırken; bir yandan da konunun tüm paydaşları her türlü seminer, oturum ve konferans gibi etkinliklerle halkı bilgilendirmeye çalışıyor.   Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, nargile ile mücadele kapsamında AA muhabirine yaptığı açıklamada, nargilenin de tütünle mücadele içinde yer aldığını vurgulayarak, " Nargile için de önümüzdeki dönemde aynı kararlılıkla mücadele edilecek. Kesinlikle tütünle ilgili tüm yasaklarnargile için de geçerli olacak" dedi.   Bir nargilenin en az 50 sigaraya bedel olduğunun altını çizen Müezzinoğlu, nargilenin de sigara ile benzer sağlık sorunlarından sorumlu olduğunu; başta kanser olmak üzere kalp damar hastalıkları gibi birçok hastalığa yol açtığını söyledi. Tütünle mücadele kapsamında sigarada olduğu gibi nargilede de mücadelenin devam edeceğini, ilgili işletmelere kararlılıkla denetimlerin yapılacağını vurgulayan Bakan Müezzinoğlu, sağlıklı bir gelecek ve güçlü yarınlar için sigaradan, alkolden, nargileden uzak gençlerin yetişmesi için çalışacaklarını bildirdi. Bir ülkenin en önemli gücünün sağlıklı genç nüfus olduğuna işaret eden Müezzinoğlu, tütünle mücadele sonrasında yeni kuşakların sigaraya karşı tepkili olduğunu, aynı tepkinin nargile için de geçerli olabilmesi için toplumsal bilincin artırılmasının önemine dikkat çekti.    "Mücadele kapsamında hiçbir şeyden kaçınmayacaklarını" dile getiren Müezzinoğlu, "gerektiğinde her türlü yasal düzenlemeye hazır olduklarını" vurguladı.   Müezzinoğlu, sigara ile mücadele kapsamında yasakların genişleyeceğini; bu kapsamda hastaneler, alışveriş merkezleri, çocuk parkları ve yetişkin parklarına yönelik yeni düzenlemelerin hazırlandığını belirtti. Çocuk parklarında kesinlikle sigare içilmesine izin verilmeyeceğinin altını çizen Müezzinoğlu, açık alandaki restoranların açık alanın bir köşesinde sigara içme alanı yapılacağını bildirdi. Her türlü yasal düzenlemenin nargile için de geçerli olacağını vurgulayan Müezzinoğlu, "Sigara kullanımını en aza indirmeyi, mümkün olduğunca  sıfırlamayı hedefliyoruz. Nargile de bir tütün ürünüdür ve bu nedenle tütünle ilgili tüm yasaklar nargile için de geçerli olacaktır. Kararlılığımız kesindir" diye konuştu.   Yasakları ihlal eden işletmelere para cezası ve kapatma    Mevcut uygulamaya göre, nargile içilen işyerlerinde uyulması gerekli hususlara aykırı davranışlara uygulanacak yaptırımlardan öne çıkanlar şöyle:   -Nargilelik tütün mamulü içimi yapılan işyerlerinin,Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (TAPDK) uygunluk belgesi alması zorunlu tutuluyor. Bu belge bulunmayanlara 7 bin 612 TL idari para cezası veriliyor ve tekrarı halinde bir önceki cezanın iki katı idari para cezası uygulanıyor.   -Nargilelik tütün mamulü içilen işyerine ait alanların, örgün eğitim kurumları, dershaneler ve öğrenci yurtlarına kapıdan kapıya en az 100 metre mesafede bulunması, okul öncesi eğitim kurumlarının, dershaneler, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk, orta, lise ve yükseköğretim kurumlarının; kültür ve sosyal hizmet binalarının; bu binaların müstakil yapıları ile bunların eklentileri ve bahçelerinin, yerleşke sınırları içinde faaliyet gösteriliyor ise buraların, kapalı ve açık alanlarında yer almaması, sağlık, kültür, sosyal hizmet ve spor hizmeti verilen yerlerin hizmetin ifa edildiği alanların müstakil yapıları ile bunların eklentileri ve bahçelerinin yerleşke sınırları içinde faaliyet gösteriliyor ise buraların, kapalı ve açık alanlarında bulunmaması gerekiyor. Başbakanlık Genelgesinde belirtilen "kapalı alan" tanımına girmeyen alana sahip olması, zorunlu tutuluyor.  İhlal halinde ise uyarı yapılarak gerekli düzeltmelerin yapılması için süre veriliyor. Süre sonunda aykırılığın devam etmesi halinde veya aykırılığın giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde süre verilmeksizin Kurumca verilen belgeler iptal ediliyor.     18 yaş altına nargile verilmesi yasak   -Nargile, 18 yaşını doldurmamış kişilere satılamıyor ve tüketimlerine sunulamıyor. Nargilelik tütün mamülü, dumanı direkt, nargile dışında başka araçlarla veya suyun dışındaki başka bir madde içerisinden geçirilerek tüketime sunulamıyor. Nargilelik tütün mamülü içiminde kullanılan nargileler, her kullanımdan sonra içerisinde bulunan suyun değiştirilerek temizlenmesi, üzerinde bulunan ve insan ağzıyla temas eden parçasının (sipsi) her kullanımda yenilenmesi, bu parçanın tek kullanımlık, kullanım sonrası atılan (disposable) cinsinden olması gerekiyor. Uygun davranmayan iş yerlerine 3 bin 43 TL'den 7 bin 612 TL'ye kadar idari para cezası veriliyor.   -İçimin yapıldığı alan/alanlarda herkes tarafından görülebilecek şekilde;  tütün ürünleri kullanımının tehlikelerini anlatan sağlık ve yasal uyarı yazılarının bulunması gerekiyor. Bunun dışında hareket edenler, mahalli mülki amir tarafından bin 520 TL para cezası ile cezalandırılıyor. Bu maddedeki cezaları gerektiren fiillerin bir yıllık dönemde tekerrürü halinde idari para cezası bir kat; ikinci tekerrürü halinde iki kat artırılarak verilir. Aynı dönemdeki üçüncü tekerrürde de iş yeri on günden bir aya kadar kapatılıyor.   -Nargilenin sunulduğu iş yerine ait alanlarda, bu mamullerin tüketimini özendirici ve teşvik edici reklam, tanıtım, kampanya, promosyon veya herhangi bir etkinlik yapılamıyor. Buna aykırı davranılması halinde TAPDK tarafından 76 bin 142 TL'den 380 bin 715 TL'ye kadar para cezası verilebiliyor. Bu cezaları gerektiren fiillerin bir yıllık dönemde tekrarlanması halinde idari para cezası bir kat; ikinci tekerrürü halinde iki kat artırılarak verilirken, aynı dönemdeki üçüncü tekerrürde de iş yeri on günden bir aya kadar kapatılıyor.   -Nargile şişeleri üzerinde, usul ve esasları Kurumca belirlenen sağlık uyarılarının da bulunması gerekiyor. Aykırı hareket eden üretici firmalar, TAPDK bu yükümlülüklere aykırı olarak piyasaya sürülen malların piyasa değeri kadar idari para cezası ile cezalandırılıyor. Cezaları gerektiren fiillerin bir yıllık dönemde tekerrürü halinde idari para cezası bir kat; ikinci tekerrürü halinde iki kat artırılarak veriliyor. Aynı dönemdeki üçüncü tekerrürde de iş yeri on günden bir aya kadar kapatılıyor.