Sanayi-üniversite işbirliğinde yeni dönem

Sanayinin Geliştirilmesi Ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’daki birtakım değişiklikler intörn mühendisliğin önünü açıyor. Kanuna göre 1 Ocak 2023 tarihine kadar devlet yükseköğretim kurumlarının lisans düzeyinde fen ve mühendislik bilimleriyle sınırlı olmak üzere, öğrencilerin öğrenimlerinin son yılında bir yarıyılı özel sektör işletmelerinde, teknoparklarda, araştırma alt yapılarında, AR-GE merkezlerinde ya da sanayi kuruluşlarında uygulamalı eğitimle tamamlamaları zorunlu kılınıyor. Yine kanunda öğrencilerin sigorta ve alacakları ücrette belirtildi. İlgili kanun maddesine göre öğrencilerin ücretleri üniversitelere aktarılacak kaynakla üniversiteler tarafından öğrencinin hesabına ödenecek ve ücret, asgari ücretin net tutarının yüzde 35’i olacak.

SELÇUK, İKİ YILDIR UYGULUYORDU

Yasadaki uygulamayı Selçuk Üniversitesi olarak iki yıldır uyguladıklarını belirten Rektör Prof. Dr. Mustafa Şahin, “Biz yasalaşan uygulamayı Teknoloji Fakültesi’nde iki yıldır uyguluyorduk. Yasayla birlikte artık Mühendislik Fakültesi, Teknoloji Fakültesi ve Fen Fakültesi öğrencileri gidecekler, sahada bizzat çalışacaklar. İşyerinde çalıştıkları için bunlara para da ödenecek. Para ödendiği için de takip edilecekler. Öğrencilerin sigorta dahil her şeyleri de olacak. Şu anda bir aylık maaşları sigorta dahil 600 TL’yi geçiyor” dedi. Sanayiye gönderdikleri öğrencilerin yüzde 90’ının staj yaptıkları işletmelerde kaldığını da kaydeden Prof. Dr. Şahin, “Öğrenim hayatlarının son 6 ayında sanayide staj yapan öğrencilerimizin yüzde 90’ı iş bulup sanayide kaldı” diye konuştu.

İNTÖRN MÜHENDİSLİK STAJDAN FARKLIDIR

Üniversitelerin mühendislik bölümlerinden mezun olan öğrencilerin en büyük sıkıntılarından bir tanesinin tecrübesizlik olduğunu ifade eden Makine Mühendisleri Odası Konya Şubesi Başkanı Ö. Erdoğan Duransoy, öğrencilerin çalıştıkları yerlerde adaptasyon süresinin uzun olduğunu, teorik eğitimleri iyi aldıklarını ancak pratiğe yönelik eksikliklerin bulunduğunu söyledi. İşverenlerin zaman zaman Makine Mühendisleri Odası’na öğrencilerin eksik yetiştiğine dair söylemler aktardığını dile getiren Duransoy, “İntörn mühendislik özellikle mühendislik okuyan öğrencilerin yeterliliklerini artıran, uygulamaya yönelik onlardaki eksikliği gideren ve firmaların çalıştırabilecekleri eleman yönünden onlara hazır mühendisler sunmayı sağlıyor. İntörn mühendislik, stajla karıştırılıyor ancak stajdan çok farklı. 4 sene olan mühendislik eğitimi 8 dönemden oluşuyor. 8 dönemin 7 dönemi normal eğitim, diğer 1 dönem ise intörn mühendislik olarak sanayilerde mühendislerin istihdamına ve yeterliliklerinin artırılmasına yönelik bir eğitim. Öğrenciler üniversitelerde 7 dönem boyunca hiç pratik eğitim almıyorlar mı? Alıyorlar. Laboratuvar ve atölyelerde pratik olarak temelleri alıyorlar ancak sanayi çok farklı. İşte intörn mühendislik bu noktada eksikleri tamamlayıp öğrencilerin 8. döneminde yeterliliklerini artırıp çalışılacak yere adaptasyonunu hızlandırmak için yapılan bir proje” diye konuştu. Başkan Duransoy, intörn mühendislikle stajdan farklı olarak öğrenciden sorumlu bir öğretim elemanı ile çalışılacak firmanın 8. dönemde öğrenciye not vereceğini söyledi. Türkiye genelinde son 2-3 yıldır intörn mühendisliğin dile getirilmeye başlandığını söyleyen Erdoğan, uygulamanın üniversitelerde artmaya başladığını belirtti. Duransoy, özellikle teknoloji fakültelerinde ve belli üniversitelerde intörn mühendislik kavramının yerinin sağlam olduğunu ifade etti.

İntörn mühendisliğin teori ile pratiğin birleşimi olduğunu kaydeden Başkan Erdoğan Duransoy, intörn mühendisliğin uzmanlığı artıracağına dikkati çekti. 7 dönem boyunca öğrencilerin belli dersleri aldığını söyleyen Duransoy, son dönemlere doğru seçmeli dersler konulduğunu kaydetti. Seçmeli derslerin aslında öğrencilerin branşlaşması ve uzmanlaşması konusunda yardımcı olduğunu dile getiren Duransoy, “Firmalarda kendi ellerinde hazır mühendis buluyor ve adaptasyon süreci ortadan kalkmış oluyor. Kendi bünyelerinde çalışan, son dönemini kendi işlerine göre uzmanlaştırdıkları mühendisi direk çalıştırıyorlar. İstihdam sıkıntısını, yeni mezunların ‘Ben ne yapacağım’ sorusunu ve öğrencinin yeterlilik ile uygulamaya dönük eksiklikleri ortadan kalkmış oluyor. Bu sayede firmada kendi elemanını kendisi yetiştirmiş oluyor” sözlerini kullandı.

İNTÖRN MÜHENDİSLİĞİN ÖNÜ AÇILIYOR

İntörn mühendislik uygulamalarında da küçük sorunların bulunduğunu kaydeden Başkan Duransoy, şunları kaydetti: “İntörn mühendisliğe erken adım atan üniversitelerin en büyük sorunu sigortadır. Meslek liselerinde benzer uygulamalar var, meslek liselerinde okuyan öğrenciler dışarıda çalışmak zorunda. O konuda kanun net ancak üniversite öğrencileri için geçerli kanunda eksikler vardı. Bu kanunla eksiklikler giderilmiş oldu ve netleşti. Öğrencinin sigortasının nasıl yatacağı, ücretlendirilmesi burada gayet net. Dolayısıyla intörn mühendisliğin önünde bir engel kalmadı. Üniversitelerimiz 7 artı 1 denilen intörn mühendisliğe geçebilecekler. 1 dönem ise 4 aylık bir zamana karşılık geliyor ve öğrencilerin kafasındaki sorunları da çözüyor. İş kazaları ve sosyal haklarda bu kanunla netleşiyor.”

İntörn Mühendisliğin öğrenciler açısından son derece olumlu bir uygulama olduğunu dile getiren Duransoy, öğrencilerin mezun olduktan sonra iş bulma konusunda bazı zorluklar yaşadığını anlattı. Kanun sayesinde öğrencilerin mezun olmadan işe başlamış olacağını aktaran Duransoy, “Öğrenciler mezun olduktan sonra kendilerini neyin beklediğini çok iyi bilecekler. Mühendislik işçi gibi çalışmak değildir. Biraz daha yönetim kademesini ilgilendiriyor. Dolayısıyla mezun olmadan önce o ortamın içine girdikleri zaman çalışanlarla nasıl muhatap olacaklarını öğrenecekler. Öğrencilerin yanı sıra firmalar açısından da iyi bir uygulama. Neden? Çünkü firmalar çoğu zaman eleman arıyorlar ve bu onlar için kaçınılmaz bir fırsat oluyor. Firma direkt öğrenciyken aldığı mühendisi kendi çalışmaları doğrultusunda kendisi yetiştirecek. Mezun olduğu zamanda da firma-öğrenci uyumu önceden sağlanmış olacak. Üniversiteler açısından da intörn mühendislik büyük bir avantaj. Mezun olan öğrenci direkt iş bulacak ve üniversitenin kendisini geliştirmesini sağlayacak. İntörn mühendislikte öğrencisiyle beraber öğretim görevlisi de o firmayla iletişime geçecek. Bu da öğretim görevlisinin firmadaki AR-GE, üretim ve sanayiye katkı sağlamasının önünü açacak” diye konuştu. Erdoğan, üniversite-sanayi işbirliğinin öğrenci sayesinde artacağına vurgu yaptı. Üniversite-sanayi işbirliği konusunda intörn mühendisliğin büyük bir kolaylık sağlayacağını anlatan Duransoy, daha önceden intörn mühendisliği bünyesine alan üniversitelerin bir adım önde olacağını sözlerine ekledi. (Mustafa KARAKAYA-Murat GÜZEL)