“Tüketici önlem almalı”

Alışveriş merkezlerinde zaman kavramının yok olması, müzikle tüketicinin kafasının doldurulması ve alışverişe sevk etmek için bazı uygulamalar göze çarpıyor. Bu konularda tüketicilerin bilinçli olması ve daha akıllı hareket etmeleri için Konya Postası, Tüketiciler Birliği Derneği Konya Şubesi Başkanı Mustafa Dinç ile konuştu. Alışveriş yaptırmak için stratejilerin geliştirildiğini söyleyen tüketicinin bilinçli olması gerektiğine dikkati çekerek Dinç, “Önlem alınması gerekiyor” dedi.

TÜKETİCİ ÖNLEM ALMALI

Satıcıların alışverişte devamlılığın sağlanması için çeşitli uygulamaları kullandığını ifade eden Tüketiciler Birliği Derneği Konya Şubesi Başkanı Mustafa Dinç, bu konularda bilimsel çalışmaların yapıldığını söyledi. Tüketicinin mağazada uzun süre kalmasının nasıl sağlanacağına ilişkin konuların sürekli düşünüldüğünü söyleyen Dinç, “Ürün satacak kişiler tüketicinin alışveriş etme güdüsünü nasıl harekete geçireceklerini dahi bilimsel çalışmalar yaparak düşünüyorlar. Alışveriş merkezlerinde çalınan müziğin bile bir anlamı var. Dikkat ederseniz alışveriş merkezlerinde pencere olmadığını görürsünüz. İçeri girdiğini zaman gün ışığını görmediğiniz için ne kadar kaldığınızı bilmezsiniz. AVM içinde dengeli dağılan bir ışıklandırma vardır. Oysa pencere konulsa elektrik masrafları düşecek. Neden pencere konulmuyor? Yine alışveriş güdüsünü harekete geçirmek için de bazı müzikler kullanılıyor. Bunların da bilinmesi gerekiyor. Bazı insanlarda direnç noktası vardır ama küçük birşey gördü mü alışverişin önü açılır. Bu anlamda tüketicilerin zaaflarını bilmesi gerekiyor. Bütün bunları bir araya getirdiğimiz zaman insanlarımızın veya tüketicimizin saydığımız konuları bilmeleri çok önemli. Bunlar için önlem alınması gerekiyor” sözlerini kullandı. Alışveriş yaptırmak için birçok stratejinin geliştirildiğini ve uygulamaya konulduğunu anlatan Dinç, alışveriş merkezlerine milyarlarca TL yatırım yapıldığını ve yatırımcıların bunun karşılığını almak isteyeceğini hatırlattı.

KREDİ KARTLARINA DİKKAT

Toplumda yaşı büyük olanların daha fazla tasarrufa yönelirken yaş seviyesi düştükçe bu konuya önem vermediği biliniyor. Daha önce birikim ve tasarrufun insan hayatında daha fazla önemi varken şuanda kredi kartı ve tüketim alışkanlığının var olması bu kültürü yok etmiş durumda. İnsanların artık biriktirmediğini ve sürekli tüketime yöneldiğini dile getiren Başkan Mustafa Dinç, özellikle kredi kartları konusunda vatandaşları uyardı. Kredi kartları limitinini düşük olmasının her zaman kazanç sağlayacağına vurgu yapan Dinç, “Kredi kartı denilen birşey var. Kredi kartı olan kişiler sanki kartın içindeki paranın kendi parasıymış gibi davranıyor. Oysa böyle birşey yok. Bir kredi kartınızın olduğunu düşünün ve içinde 10 bin TL limit olsun. İnsanımız düşünüyorki ben şuanda 10 bin TL ile geizyorum. Evet yanınızda 10 bin TL var ama onun geri ödemesi ne olacak? Gelire göre harcama yaptığımız mı düşünülüyor? Bunların daha sakin bir şekilde düşünüldüğü zaman anlaşılacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Tasarrufun Tük kültüründe yok olduğunu kaydeden Dinç, tüketimin büyüme olarak değerlendirildiğini dile getirildi. Tasarruf kültürünün kazanılması için ihtiyaçların belirlenmesinin önemli olduğunu kaydeden Başkan Dinç, toplumda masrafların artmaya başladığını ve küçük paraların kıymetinin bilinmesi gerektiğini söyledi. Dinç, “Tasarruf gerçekten bir kültür meselesi ve etrafımızdaki her şeye para yetiştiriyoruz. Bunları alt alta koyup düşündüğünüz zaman ciddi paraların olduğunu görüyoruz. Bu birikimi sağlarsak ihtiyaçlarımızın veya isteklerimizin karşılandığını göreceğiz. Aslında insanlarımız zorunlu ihtiyaçlarına öncelik verip buna göre alışverişini yapmalı veya harcamasını bu doğrultuda planlaması gerekiyor. Bu zor değil” dedi. Türkiye’nin de büyüme politikasının tüketim üzerine kurulduğunu anlatan Başkan Dinç, “Tüketim artırılarak büyüme düşünülüyor. Örneğin Türkiye’de inşaat sektörü dikkatli takip edilirse nasıl bir büyüme düşünüldüğü ve büyümenin nasıl gerçekleştiğini görebiliriz. Özellikle inşaat sektörünün verdiği reklamlar iyi incelenmesi gerekiyor. Örneğin üzerinde apartman yazılan daire bin TL ise A konutları denildiği zaman 5 bin TL oluyor. Bunlar iyi gözlenmeli” dedi.

ALIŞVERİŞTE BİLİNÇLİ OLUNMALI

Toplum genelinde insanların birbirine bakarak veya etiket kullanarak alışveriş yapması gözle görülür bir hal alıyor. Sürekli para harcama konusunda kişilerin edilgen olması gerektiğini anlatan Başkan Mustafa Dinç, “Yani Ahmet şunu almış bende alayım gibi bir psikolijinin içine girmeye gerek yok. Altta kalma psikolojisi hissediyor insanımız, aslında böyle bir durum yok. Kişilik yapısı burada devreye giriyor. Alışveriş ve para harcama konusunda bakış açısı çok önemlidir. Arkadaşım gitmiş iyisini almış diye etiket olması için böyle bir davranış içine girilmesi doğru değil. İnsanlar çevresindeki insanların davranışlarıyla değil, kendi bilinçleri ile hareket etmeli. Bu tür şeylerin aslında ilkokul ve ortaokul seviyesinde çocuklarımıza öğretilerek bilinçli şekilde yaşaması sağlanmalı” dedi. Alışveriş çılgınlığının önüne geçilmesi konusunda da bazı uygulamaların var olduğunu ve zamanla bu tür uygulamalarının faydalarının görüldüğünü aktaran Dinç, Dünya Satın Almama Günü’nün bu uygulamalardan bir tanesi olduğunu söyledi. Bu günün alışveriş konusunda insanların bilinçli olması ve alışverişlerinde daha akılcı hareket etmesi oluşturulduğunu kaydeden Dinç, “Kasım ayı sonlarında bu uygulama geçerlidir. Bu konuda daha bilinçli olmalı ve bu konuyu araştırmalıyız. Dünya Satın Almama Günü kutlama değil, sadece o gün hiçbir şey satın alınmıyor. İlla ki zorunlu ihtiyaçlar var ama onu bir sonraki güne erteliyorsunuz. Bu sadece alışveriş konusunda bilinç oluşturmak için yapmaya çalışılıyor. Tüketicimiz bu konuda kamuoyu oluşturabilmeli” dedi. Dinç, Dünya Satın Almama Günü kapsamında bazı uygulamaların yapıldığını ve bazı şirketlerin ciddi tepkiler verdiğini belrtti. (Mustafa KARAKAYA)