Türkiye-Irak ilişkilerinin daha da güçlenmesini sağlayacak

Bakanlıktan yapılan açıklamada, Bolat'ın Bağdat'a gerçekleştirdiği resmi ziyarete ilişkin değerlendirmede bulunuldu.Buna göre, Bolat, ziyaret kapsamında Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşit ve Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani tarafından kabul edilirken Irak Başbakan Yardımcısı ve Planlama Bakanı Muhammed Ali Temim, Irak Ticaret Bakanı Atir Davud Selman el-Greyri, Irak İmar, İskan, Belediyeler ve Kamu İşleri Bakanı Bengin Rekani ve Irak Ulaştırma Bakanı Rezzak Miheybis ile resmi görüşmeler yaptı.

Söz konusu ziyarette Bolat'a, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) temsilcileri ile yaklaşık 50 iş insanından oluşan heyet eşlik etti.

Açıklamaya göre, Bolat, Irak Cumhurbaşkanı Reşit ile görüşmesine ilişkin, "Irak'ın Fav Limanı'nı Türkiye üzerinden Avrupa'ya bağlayacak Kalkınma Yolu Projesi'nde ülkemizin desteği vurguladık, Türk müteahhitlik firmalarının Irak'taki altyapı, üstyapı ve konut projelerinde yer alma isteğini belirttik." ifadesini kullandı. Reşit de Irak'taki projelerde Türk firmalarının ağırlığının artmasını beklediklerini belirterek, Türk firmalarını Irak'ın tüm bölgelerinde gerçekleştirilecek projelere davet etti ve iki ülke arasındaki işbirliğinin önemine işaret etti.

Yeni sınır kapısı açılması da görüşüldü

Bolat, Irak Başbakanı es-Sudani tarafından kabulüne ilişkin ise "Türkiye ile Irak arasında yatırım alanındaki yasal altyapının güçlendirilmesi, bankacılık ve gümrükler alanında atılacak adımlar, iş insanlarımızın çalışma izin ve vize süreçlerinin kolaylaştırılması ve ülkemiz ile Irak arasında yeni bir sınır kapısı açılması hususları ele alındı." ifadesini kullandı.

Muhammed Şiya es-Sudani de Kalkınma Yolu Projesi'ne ilişkin iki ülke tarafından kabul edilen Ankara Deklarasyonu doğrultusunda işbirlikleri geliştirileceği bilgisini vererek, küresel lojistik ağlarını ve ticaretin rotalarını yeniden belirleyecek bu projeyle Asya ve Avrupa arasında Türkiye ve Irak üzerinden geçişlerin daha stratejik hale geleceğini bildirdi. Sudani, bu hat üzerinde demir yolları, kara yolları, sanayi bölgeleri ve yeni şehirlerin inşa edileceğini, bu süreçte Türk firmaları için büyük fırsatların doğacağını belirtti.

Bolat ve es-Sudani, Türk firmalarının temsilcileriyle de bir araya gelerek, Irak'ın imarında yeni işbirliği fırsatlarını ele aldı. Bu görüşmede de es-Sudani, ihracatçıların beklentileri doğrultusunda Irak'ın Ankara ve İstanbul konsolosluklarında verilen hizmetlerin Gaziantep'te de verilmesi için çalışılmasını istedi.

Irak Başbakan Yardımcısı ve Planlama Bakanı Temim ile gerçekleştirdiği görüşmeyi de değerlendiren Bolat, "2022 yılında iki ülke arasında yakalanan rekor seviyedeki ticaret hacminin daha da geliştirilmesini teminen atılabilecek adımlar ve Kalkınma Yolu kapsamında hayata geçirilecek yeni şehirlerin inşasında Türk firmalarının rol alması hususları detaylı bir şekilde ele alındı. Sayın Temim ile Türkiye-Irak ilişkilerinin her alanda hızlandırılması konusunda mutabık kalınarak, firmalarımızın özellikle sevk öncesi incelemeden kaynaklı sorunlarının çözülmesi hususunda da uzlaşma sağlandı." dedi.

Gümrük ve vergi uygulamaları gündeme getirildi

Bakan Bolat, Irak Ticaret Bakanı el-Greyri ile gerçekleştirdiği görüşmede de ikili ticarette firmaların önündeki engellerin kaldırılmasında kararlı bir tutum gösterilmesi, para transferlerindeki sorunların çözümüne yönelik çalışma yapılması, gümrük geçişleri ve vergi uygulamalarında ortaya çıkan sorunların ele alınması için diyalog mekanizması kurulması ve karşılıklı ilişkileri güçlendirmek adına üst düzey ziyaretlerin artırılması hususlarında mutabık kalındığını bildirdi. El-Greydi de firmaların ihracatlarında belge onaylarıyla ilgili süreçleri kolaylaştırmak üzere elektronik onay sistemini hayata geçireceklerini kaydetti.

Bolat, Irak İmar, İskan, Belediyeler ve Kamu İşleri Bakanı Rekani ile gerçekleştirdiği görüşmeye ilişkin, "Irak'ta yeni dönemde gündeme gelen projelerin yap-işlet-devret modeliyle hayata geçirilmesi konusu değerlendirildi. Özellikle önümüzdeki dönemde gerçekleştirilecek hastane, konut ve otoyol projelerinde Türk firmalarının daha güçlü yer alması için yakın çalışılmasına karar verildi." değerlendirmesinde bulundu.

Bolat ile Rekani Türk firmalarıyla Yuvarlak Masa Toplantısı'nda da bir araya geldi. Toplantıda, firmaların Irak'taki projelerde etkin rol alması değerlendirildi ve Türk firmalarıyla somut projeler için daha sık bir araya gelinmesi hususunda mutabık kalındı.

Irak Ulaştırma Bakanı Muheybis ile görüşmesinde de Bolat, Irak'tan transit geçişlere ilişkin gelişmeleri değerlendirdi. Bolat, görüşmede, tır sözleşmesinin yürürlüğe konulması sürecinde ve sonrasında Irak'a her türlü teknik desteğin sağlanması ve Kalkınma Yolu Projesi için Irak ile Türkiye arasında güçlü bir işbirliği tesis edilmesi, bu hat üzerinde inşa edilecek demir yolu projesine ilişkin yakın çalışılması hususunda mutabık kalındığını belirtti.

Bolat, temasları kapsamında Türkiye Maarif Vakfının Bağdat yerleşkesini ziyaret ederek vakıf yöneticileri ve öğretmenleriyle bir araya geldi, vakfın Irak'taki faaliyetlerinin önemine işaret etti.

"Irak pazarında artık daha güçlü yer alacağız"

Bolat, ziyaretine ilişkin yaptığı genel değerlendirmede ise şunları kaydetti:

"Irak, ihracatımızda geçtiğimiz yıl ulaşılan 24,2 milyar dolarlık hacmiyle en önemli ticari partnerlerimizdendir. İhracatımızda üçüncü sırada bulunuyor. Müteahhitlik hizmetlerinde de bugüne kadar üstlenilen 34 milyar dolar değerinde yaklaşık 1100 projeyle müteahhitlik sektöründe en büyük üçüncü pazarımız konumundadır. Irak, lojistik sektörümüz ve yatırımcılarımız için de büyük önem arz etmekte olup, diğer taraftan sağlık turizmi ve eğitim hizmetlerinde de Irak vatandaşları için ülkemiz en önde gelen destinasyonlardan biridir. İki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey seviyesinde ele alınan ilişkilerin, ekonomik anlamda daha da güçlendirilmesine dönük çalışmalara devam edilecek. Yapılan ziyarette Irak tarafı bu yöndeki iradesini de en üst düzeyde gösterdi. Irak pazarında artık daha güçlü şekilde yer alacağız."

Açıklamaya göre, Bolat'ın Bağdat'taki temasları Türkiye ile Irak arasındaki dostane ilişkilerin ruhuna uygun olarak iki ülkenin ortak ekonomik çıkarlarına odaklanan bir havada gerçekleşirken bu ziyaret vesilesiyle iki ülke arasındaki çok boyutlu ekonomik ve ticari ilişkilerin daha da geliştirilmesi yönünde güçlü bir adım atıldı.