Alzheimer artacak

‘65 YAÅž ÜSTÜ 100 KİŞİDEN 8’Ä°NDE GÖRÜLMEKTE’

Alzheimer hastalığının yeni bir hastalık olmasa da hastaların sayısı giderek arttığını belirten Akca, Alzheimer hastalığının görülme sıklığı yaÅŸ artıkça artığına dikkat çekti “Alzheimer hastalığı için en önemli risk faktörünün yaÅŸlanma ileri yaÅŸ olmasından ileri gelmektedir. Günümüzde tüm dünyada, özellikle geliÅŸmiÅŸ ülkelerde ve refah toplumlarında en hızlı artan yaÅŸ grubunu 65 yaÅŸ ve üstü kiÅŸiler oluÅŸturmaktadır” ÅŸeklinde anlattı. Alzheimer hastalığının 65 yaÅŸ üsttü 100 kiÅŸiden 8’inde görüldüÄŸünün altını çizen Uzman Dr. Aysun Hatice Akca,“Alzheimer hastalığının görülme sıklığı yaÅŸ ile artmaktadır. 65 yaÅŸ üstü 100 kiÅŸiden 8'inde Alzheimer hastalığı görülmektedir” ÅŸeklinde anlattı.

‘HASTALIK ÖNEMLÄ° BÄ°R SORUN OLACAK’

Türkiye’de Alzheimer hastalığının artacağına dikkat çeken Uzman Dr. Aysun Hatice Akca, günümüzde çok ciddi alzheimer hastalığı vakası olduÄŸunu vurguladı. Akça, “Günümüz Türkiye’sinde 230 bin civarında Alzheimer hastası olduÄŸu düÅŸünülmektedir ve bu sayı ileride maalesef artacaktır. Çünkü Türkiye'de 2000 yılında 65 yaÅŸ üstü nüfus 5 yıl içinde yaklaşık ikiye katlanarak 4 milyon düzeyine yaklaÅŸmıştır. Genç nüfusun giderek yaÅŸlanacağı bir ülke olarak Türkiye'de 30-40 yıl sonra bu hastalığın en önemli saÄŸlık sorunu olacağını düÅŸünülmektedir. Mevcut tedavilerin erken dönemde etkili olmasından dolayı ve çeÅŸitli koruyucu tedbirleri almak amacıyla hastalıkta erken tanı hatta tanı öncesi deÄŸerlendirme büyük öneme sahiptir” ÅŸeklinde anlattı.

‘ALZHEÄ°MER BEYÄ°N HÜCRE ÖLÜMÜ Ä°LE OLMAKTADIR’

Alzheimer hastalığı henüz nedeni tam aydınlatılamayan ÅŸekilde beyin hücrelerinin programlanandan daha erken ölmesi nedeniyle olmaktadır. Ä°fadesini kullanan Akca, her unutkan olan kiÅŸinin Alzheimer olmadığına dikkat çekti.“YaÅŸla beraber her kiÅŸide beyin hücre ölümü olmaktadır ama Alzheimer hastalığında bu süreç çok hızlı ve erken olmaktadır. Hücre ölümüyle birlikte beyin yavaÅŸ büzüÅŸmeye baÅŸlar ve küçülür. Alzheimer hastalığı bulaşıcı bir hastalık deÄŸildir, bir kanser hastalığı deÄŸildir. Çok nadir yaklaşık 100 hastanın 5'inde olmakla birlikte ırsi formları mevcuttur ama bunlara nadir rastlanmaktadır” ÅŸeklinde anlattı. Unutkanlık, kiÅŸinin etkinliklerinde kısıtlılığa yol açan ve beynimizin en önemli iÅŸlevlerinden biri olan bellek bozukluÄŸu sonucu ortaya çıkan bir sorun olduÄŸunu söyleyen Medicana Hastanesi’nin Nöroloji Uzmanı Dr. Aysun Hatice Akca, “Her unutkan kiÅŸi Alzheimer deÄŸildir. Özellikle yaÅŸlılarda bunama hastalığının ilk bulgusu olabileceÄŸinden dolayı ciddiye alınması gerekir. YaÅŸlanma ile kiÅŸilerde ılımlı bir unutkanlık olabilir. YaÅŸla-ilintili unutkanlık ismi verilen bu durum ilerlemediÄŸi sürece herhangi bir hastalığa yol açmaz” ÅŸeklinde konuÅŸtu. Bu tip hastaların uzman doktorlara mutlaka gözükmesi gerektiÄŸine deÄŸinen Akca, “Buna karşın bu tip hastaların periyodik olarak takip altında olması gereklidir. Çünkü bu unutkanlık, eÄŸer ilerleme gösteriyorsa, ciddi hastalıkların habercisi olabilir” dedi

‘GENÇLERDE VE Ä°LERÄ° YAÅžTA UNUTKANLIK’

Gençlerde görülen unutkanlığın nedeni anlatan Akca, ileri yaÅŸta görülen unutkanlığa dikkat edilmesi gerektiÄŸini dile getirdi. Akça, “Daha gençlerde görülen unutkanlığın altında ise sıklıkla psikiyatrik sorunlar yatar. ÖrneÄŸin günümüz ÅŸehir ve çalışma hayatının getirdiÄŸi stres, depresyon, gerginlik beyin iÅŸlevlerinden dikkat toparlama ve yöneltmeyi bozarak unutkanlık yapar. Buna karşın bazı vitamin eksiklikleri, guatr hastalıkları, beyin tümörleri, beyin damarındaki tıkanmalar, beyin kanamaları, MS ve daha bir çok hastalık da kendisini unutkanlıkla gösterir. Sonuç olarak devam eden bir unutkanlık tıbbi olarak araÅŸtırılmayı hak eden bir bulgudur” ÅŸeklinde konuÅŸtu. Ä°leri yaÅŸta görülen unutkanlığın hafife alınmaması gerektiÄŸine dikkat çeken Uzman Dr. Aysun Hatice Akca: “YaÅŸlılardaki unutkanlık hafif olmaktan çıkıp daha aÅŸikar duruma geldiÄŸinde ise ‘hafif kognitif bozukluk-HKB’ adı verilen tablo ortaya çıkar. Bu durum artık bir hastalık olarak ele alınmalıdır. Çünkü bu durum birçok bunamanın erken dönemini teÅŸkil ettiÄŸinden önem verilmesi ve araÅŸtırılması gereken bir durumdur” ÅŸeklinde anlattı. Bu durumda yıllık demans dönüÅŸüm oranı %10'dur; yani 10 HKB hastasından 1 tanesi ertesi yıl bunama hastası olduÄŸunun altını çizen Akca, “Süre arttıkça bu oran da artmaktadır. Bu durumun ortaya konması için ayrıntılı bellek ve diÄŸer beyin iÅŸlevlerini deÄŸerlendiren "nöropsikolojik testler" yapılmalıdır” dedi.

‘UNUTKANLIK TAKÄ°P EDÄ°LMELÄ°’

YaÅŸlılıktaki her türlü unutkanlığın bir nörolog, psikiyatrist veya geriatristin görmesi ve takip etmesi gereken bir durum olduÄŸuna dikkat çeken Akca, unutkanlık hastalığının takip edilmesi gerektiÄŸine vurgu yaptı. Akça, “Unutkanlığı giderek artan, unutkanlık dışında yol bulamama, aritmetik yapamama, içe kapanma, canlı hayaller görme gibi ilave bulguları olan, ailesinde Alzheimer hastası olan, felç geçiren, ciddi kaza geçiren kiÅŸilerde unutkanlık daha ciddiye alınmalıdır. Bilinen bir nörolojik hastalığı olan (örneÄŸin beyin damar hastalığı, MS, epilepsi gibi) veya diÄŸer tıbbi hastalıkları olan (örneÄŸin ÅŸeker hastalığı, kalp krizi, herhangi bir kanser gibi ) kiÅŸilerdeki unutkanlığın altında mevcut hastalıklar yatabildiÄŸinden daha titiz bir inceleme gerekir”Doktor, ilk olarak unutkanlık hastalığı olan kiÅŸinin ÅŸikayetlerini dinlediÄŸini tanı tedavisini uyguladığını söyleyenUzman Dr. Aysun Hatice Akca, “Doktor tanı tedavisinde hastanın tüm tıbbi hikayesini bilir ve ardından da hastayı iyi bilen bir yakını ile konuÅŸtuktan sonra unutkanlığın günlük yaÅŸamdaki etkisini saptar. Hastayı en iyi bilen yakın, her zaman aileden birisi olmak zorunda deÄŸildir. Bazı durumlarda bu kiÅŸi, bir komÅŸu, evdeki bakıcı kadın, mahalledeki bakkal gibi baÅŸka birisi olabilir” dedi.Tanı tedavisinin ardından nöropsikolojik testler adı verilen ve kiÅŸi ile yüz yüze ona sorular sorma, çizimler yaptırma gibi bir takım testler ile unutkanlığın tipi ve ÅŸiddeti ölçüldüÄŸünü anlatan Uzman Dr. Aysun Hatice Akca, “Yapılan testlerin ardından hekim gerekli görürse laboratuar ve diÄŸer tetkikleri isteyebilir. Bu tetkiklerden MR incelemesi özellikle nadir rastlanan ama unutkanlığa yol açabilecek diÄŸer nedenleri dışlamada oldukça etkindir” ÅŸeklinde konuÅŸtu. Akca: “Bazı durumlarda basit vitamin eksiklikleri (B12 ve folik asit) ya da guatr hastalıkları da unutkanlık yapabileceÄŸinden bunlara yönelik kan testleri de yapılmalıdır. Bütün tetkikler ile birlikte hekim bir klinik yargıya vararak tanıya ulaşır” dedi. (Mustafa ÅžENOL)