Aşıklar Bayramının en yaşlısı: Aşık İhsan Şahbazoğlu

Biraz kendinizden bahseder misiniz?

Ben, Kars’ın Akyaka ilçesi Üçpınar Köyü’nden Aşık Ä°hsan ÅžahbazoÄŸlu. 1955’lerde aşıklığa baÅŸladım. 1930 doÄŸumluyum yani 87 yaşındayım. 60 yıllık aşıklık geçmiÅŸim var. Artık dediÄŸim gibi bu ince sazlar çalgılar çıktı, bir zaman saz çalmayı günah zannetmiÅŸler, tamam da nedeni ne aslı ne? Demeleri ÅŸöyle, imamları ÅŸehit ettikleri zaman, o zamanın çalgılarını yığmışlar çalgıların hiçbiri çalmamış saz çalmış. Ä°ÅŸte saza alkış vurmak çalmak bu yüzden günahmış. O zaman saz mı vardı, ismi bile yoktu sazın. Åžimdi ne yapılıyor Peygamber Efendımizin doÄŸum gününü en ince çalgılarla kutluyorlar deÄŸilmi. Yanlış yola saptıranlar var daha doÄŸrusu hakikati lekelemeye çalışanlar var. Hakikati gerçeÄŸi söyleyenlere iyi bakmıyorlar.

Konya Aşıklar Bayramı’na ilk defa ne zaman katıldınız, sizinle birlikte katılan çaÄŸdaşınız aşıklar kimler idi?

Ä°lk defa 1968 yılında katıldım. Murat ÇobanoÄŸlu, Åžeref TaÅŸlıova, Ä°lhami Demir, Rüstem AlyansoÄŸlu, Laçin AladaÄŸlı, Mehmet Hicrani, Ä°slam Erdenör büyük aÄŸabeyim Veysel ÅžahbazoÄŸlu vardı. Yeni âşıkların çoÄŸunu tanımıyorum. Bazı hallerini de sevmiyorum. Çünkü kıymetsiz ÅŸeyler konuÅŸuyorlar, tarihe uygun, efendim zamana uygun bir ÅŸeyler konuÅŸmuyorlar, âşıklık geleneÄŸine uygun davranmıyorlar. Birgün Nasreddin Hoca’nın hanımı doÄŸum yapıyordu, geceydi, dedi ki Hoca gözün aydın ikiz çocuk. Biri geldi dünyaya biri de geliyor dedi. Nasreddin Hoca hemen lambayı söndürdü, ebe dedi; ne yapıyorsun? Ne yapayım dedi Hoca; ışığı gören geliyor. Åžimdi ışığı gören gece yatıyor sabah aşık oluyor. Hâlbuki bu sanat bu deÄŸil.

Sizin âşıklığa baÅŸladığınız yıllarda halkın âşıklara ilgisi nasıldı?

Ä°lgi çok fazlaydı. Öyle zamanlar olurdu ki, düÄŸünler oluyor bizim oralarda tabi, hikaye anlatmaya baÅŸlıyoruz. AkÅŸam saat altıda baÅŸlamıştım gece saat bire ikiye gelmiÅŸ hikaye bitmiyor kimse de kalkıp gitmiyordu. Niye, bitir öyle gidelim diyorlar. Bu bitmez diyorum bunun arkası bir iki saat daha gider, adam diyor biz gitmeyeceÄŸiz. Öyle saygı sevgi vardı aşıklara, ÅŸimdi yoktur.

Üstad, içinde bulunduÄŸumuz zamanı nasıl deÄŸerlendiriyorsunuz?

Zaman deÄŸiÅŸti. Mesela ben programda dedim ki;

Dinleyin efendim size söyleyim

Bakın neler oldu bu zamanadaDostun dosta itibarı kalmadıO da zuhur etti bu zamanada

Artık akraba akrabayla samimi olamıyor çünkü aralarına illa bir olumsuzluklar çıkıyor.

Benim bu sözümüzü bir yana yazın                                                                                                                              Ä°spatı meydanda demek ne lüzum                                                                                                                                  Çok erkeÄŸin saçı kadından uzun                                                                                                                                        O da zuhur etti bu zamanada 

Benim bir torunum vardı camiye gidiyor, saçı uzun tabi, artık bilinçlimi bilinçsizmi bilinmez, saçına basıyorlar secdeden başını kaldıramıyor. Geldi hemen kestirdi(gülüÅŸmeler). Ä°ÅŸte zaman çok deÄŸiÅŸti.Genç aşıklara ozanlara neler tavsiye edersiniz?

Genç yeni yetiÅŸen aşıklara diyeceÄŸim ÅŸudur, usta görsünler. Hz. Ali efendimiz demiÅŸ ki; bana bir harf öÄŸretenin kırk yıl kölesi olurum. Halbuki onun ona ihtiyacımı vardı. Öyle bir adam ki yine birÅŸey öÄŸrenmeyi istiyor. O zaman biz ölmüÅŸüz demektir. Ama ÅŸimdi ne yapıyor yeniler adam boÅŸver ne bilirsin ki sende diyorlar yakın gelmiyorlar. Önce terbiyeyi öÄŸrenecek insan ondan sonra herhangi bir meslekse ondan sonra da onu öÄŸreneceksin. Bu ister marangozluk mesleÄŸi olur ister aşıklık olur, mutlaka bir usta görmen elinde yetiÅŸmen gerekir. Bu iÅŸin bir edebi erkanı var bunları muhakkak öÄŸrenmen gerekiyor. Yani usta görmek 

Diyor ki;

Yaşın on beş al yanına bir eş,Yaşın yirmi boynun değirmi,

Yaşın otuz yumruğun topuz,Yaşın kırk bıyıkları kırk,

Yaşın elli işin belli,

Yaşın altmış işin bitmiş,

Yaşın yetmiş gelmiş gitmiş,

Yaşın seksen aklın başında noksan,

Yaşın doksan ha varsan ha yoksan,

Yaşın yüz gözlerini büz,

Bir mezarda dümdüz,

Allah imandan ayırmasın.

Çok teÅŸekkür ederim. SaÄŸlık oldukça Konya’ya geleceÄŸiz.

(Cuma Ali SARI)