BAE, Tunus’a bir 'Sisi' arıyor

googletag.cmd.push(function() { googletag.display('dfp-haber-ici'); });

Middle East Eye internet sitesine konuÅŸan üst düzey Tunuslu bir yetkiliye göre BirleÅŸik Arap Emirlikleri  (BAE) Tunus’un seçimle iÅŸ başına gelen llk CumhurbaÅŸkanı Baci Kaid Sibsi’ye para desteÄŸi teklif edip, Ennahda partisinin Mısır’dakine benzer bir 'senaryo' ile siyasetten uzaklaÅŸtırmasını istedi. Ancak Sibsi bu teklifi geri çevirince BAE’li askeri yetkililer soluÄŸu Cezayir’de aldı.  Cezayir ile Tunus’ta aynı çıkarları paylaÅŸtığını düÅŸünen BAE, Tunus’ta iki ülkenin taleplerini karşılayacak bir yönetimi iktidara getirmek için beraber çalışmayı teklif etti.  Adını vermeyen yetkili, General Hamad Muhammed Tani el Rumeysi’nin “Çok yakında Obama deneyi kalıcı bir ÅŸekilde sona erdirilecek ve biz bildiÄŸimiz her zamanlı iÅŸimize döneceÄŸiz” dediÄŸini aktardı.

'Obama deneyi '

BAE’li general burada ‘Obama deneyi’ ifadesiyle Washington’ın sonrası Zeynel Abidin Bin Ali Tunus’taki demokratik geçiÅŸ sürecine olan desteÄŸine atıfta bulundu. Zira ABD yönetimi, 2011’deki devrim sonrası Tunus’a 201 milyon dolar yardımda vaadinde bulundu. Senato bunun 89 milyon dolarını onayladı.

Tunuslu yetkili, BAE’nin ülkenin içiÅŸlerine karışma niyetiyle ilgili Cezayir’den de uyarı aldıklarını belirtirken,  “Cezayir devleti, BirleÅŸik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Tunus’un güvenliÄŸine müdahale etmeye çalıştığı yönünde açık uyarılarda bulundu. Cezayirliler çok netti, BAE’nin ÅŸu anda Tunus’ta istikrarı bozmaya çalıştığını söylediler” dedi.

IŞİD saldırıları

Cezayir’in 9 Kasım’da generaller arasındaki toplantı sonrası Tunus’u uyarmasından sonra 24 Kasım’da baÅŸkent Tunus’ta muhafızları taşıyan otobüse düzenlenen intihar saldırısında 14 kiÅŸi öldü. Saldırıyı IŞİD üstlense de Middle East Eye’a konuÅŸan yetkiliye göre bu saldırının BAE’nin Tunus’u istikrarsızlaÅŸtırma giriÅŸimi arasında baÄŸlantısı var.

Saldırı sonrası Libya ile sınırlarını kapatan Tunus hükümeti de intihar eyleminde kullanılan patlayıcıların Libya’dan geldiÄŸini saldırganların da Libya’da eÄŸitim aldığını açıkladı. BAE’nin Tunus’un içiÅŸlerine karışma giriÅŸimiyle ilgili iddialar bu yılın baÅŸlarına dayanıyor. Gazeteci Süfyan bin Ferhat, BAE’nin  Ennahda Partisi’nden Mısır’dakine benzer bir senaryoyla iktidarı alması karşılığında Tunus CumhurbaÅŸkanı Baci Kaid Sibsi’ye para desteÄŸi teklif ettiÄŸini söylemiÅŸti.

ABU Dabi veliaht prensi Muhammed bin Zayed el Nahyan, ülkesinin dış politikadaki en etkin isimlerinden. Körfez ülkesi özellikle Mısır’da Müslüman KardeÅŸleri ve seçilmiÅŸ ilk CumhurbaÅŸkanı Muhammed Mursi’nin  iktidardan uzaklaÅŸtırılması sürecinde Abdelfettah Sisi’ye de en önemli maddi desteÄŸi saÄŸlamıştı.

Ancak Tunus CuhmurbaÅŸkanı Sibsi teklifi reddedilen BAE, Sibsi’nin Nida Tunus partisine de ‘ÅŸüpheyle’ yaklaÅŸmasına neden oldu. Ardından Tunus’un yeni yeni isitikrara kavuÅŸan siyasi ikliminde iktidarı deÄŸiÅŸtirmek için kolları sıvadı. Middle East Eye’a konuÅŸan kaynaÄŸa göre BAE ÅŸu an Sibsi’nin yerine sivil ya da asker kökenli bir alternatif arayışında.

Aynı kaynak, “BAE, sadece Ennahda deÄŸil devletteki tüm aktörlerin kendi planlarıyla uyumlu olmadığına inanıyor. BAE, Tunus’u istikrarsızlaÅŸtırma yöntemlerin aramaya devam edecek, çünkü kendisini dokunulmaz görüyor. Çünkü, güç kurmak için yereince parası var, Avrupalılar dahil herkes onların parasına bağımlı” yorumunu yaptı.

Tunus'ta devrim ve demokratik geçiÅŸ süreci

Arap Baharı adı verilen sürecin baÅŸladığı ülke Tunus’ta 2014'ün Ocak ayında anayasanın onaylanmasının ardından parlamento ve cumhurbaÅŸkanlığı seçimleri yapıldı ve demokratik geçiÅŸ yolunda önemli engeller aşılmış oldu.

26 Ekim 2014’teki  parlamento seçimlerinde seküler tabanlı Nida Tunus Partisi 217 sandalyeli meclisten 85 milletvekili çıkarırken Müslüman KardeÅŸler'e yakın Nahda Partisi ise 69 sandalye elde ederek ikinci parti oldu.

Nahda Partisi’nin ‘muhalefete pozitif bir mesaj vermek’ amacıyla aday göstermeyeceÄŸini açıkladığı cumhurbaÅŸkanlığı seçimini de Nida Tunus lideri Baci Kaid Sibsi kazandı. 21 Aralık'ta yapılan seçimlerin ikinci turunda oyların yüzde 56’sını alan Sibsi zaferini ilan ederek Tunus’un cumhurbaÅŸkanı oldu.

Seçimler adil ve ılımlı bir atmosferde yapıldı

Parlamento ve cumhurbaÅŸkanlığı seçimlerini izleyen AB gözlemcileri seçimlerin genel olarak adil ve ılımlı bir atmosferde gerçekleÅŸtiÄŸini açıkladı. Herhangi bir boykot gerçekleÅŸmemesi de, seçimlere katılım oranını yüzde 60 gibi çok yüksek olmasa da makul bir seviyeye yükseltti.

Tüm bu faktörler ülkede seçim sürecinin barışçıl bir ÅŸekilde atlatılmasında önemli rol oynadı. Ayrıca Nahda Partisi'nin tüm bu geçiÅŸ sürecinde attığı müzakere yanlısı adımlar ve takındığı uzlaÅŸmacı pozitif tavır da Tunus’ta bugün gelinen noktanın belirleyici unsurlarından biri oldu.

Nida Tunus Partisi eski rejimden kiÅŸileri barındırdığı gerekçesiyle eleÅŸtirilse de, lideri Sibsi seçimlerden sonraki konuÅŸmasında “Tüm Tunus’un cumhurbaÅŸkanı olacağımı tekrar vurguluyorum” diyerek Tunusluların endiÅŸelerini gidermeye çalıştı. Dolayısıyla Nida Tunus Partisi bünyesindeki eski rejimden gelen kiÅŸileri GannuÅŸi’nin ifadesiyle ‘saÄŸlam taÅŸlar’ olarak kabul ettiÄŸini ve demokratik geçiÅŸin önünde engel olmayacağını dile getirmiÅŸ oldu.

Ülkedeki demokratik geçiÅŸin baÅŸarılı bir ÅŸekilde devam etmesine raÄŸmen kurulacak yeni hükümetin önünde önemli sorunlar bulunuyor. Bunların en önemlisi ülkede güvenliÄŸi saÄŸlayarak istikrarı güçlendirmek ve daha da önemlisi devrimin en önemli sebeplerinden olan ekonomik sıkıntıları belirli bir düzeye çekebilmek. Kaynak: Middle East Eye, Al Jazeera