BÄ°ZE VEDA EDER DURUMDA

Konya'da Akşehir Gölü, bilinçsiz tarımsal sulama ve küresel iklim değişikliği nedeniyle tamamen kurudu. Kuruyan gölde otomobille uçtan uca gezilebilirken, köylülerin bazıları büyükbaş hayvanlarını otlatıyor. Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölüm Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tahir Nalbantçılar "Şu an bizler Konya Gölü üzerinde evlerimizi yapıp oturmaktayız. Benzer bir fotoğrafı, bugün Akşehir Gölü için de düşünmemiz mümkün olacaktır" dedi.

Konya ve Afyonkarahisar sınırları içinde yer alan, geçmiÅŸ yıllarda onlarca balık türüne sahip, çevresindeki köylerdeki insanların geçim kaynağı olan AkÅŸehir Gölü, bilinçsiz tarımsal sulama ve küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi nedeniyle tamamen kurudu. Kuruyan gölde otomobille uçtan uca gezilebilirken, köylülerin bazıları büyükbaÅŸ hayvanlarını otlatıyor.

'ARABAYLA GEÇİLEBİLECEK DURUMLA KARŞI KARŞIYAYIZ'

Prof. Dr. Tahir Nalbantçılar, AkÅŸehir Gölü'nün İç Anadolu ve Türkiye'nin en önemli su kaynaklarından biri olduÄŸunu söyledi. Ancak daha önce 5-6 metre su seviyesi bulunan gölün ortasında çatlamış toprak örtüsünün bulunduÄŸunu belirten Nalbantçılar, "Bir zamanlar burada 5-6 metre su seviyesine sahip AkÅŸehir Gölü'nün orta noktasında bugün yaya olarak dolaÅŸabilecek, arabayla geçilebilecek durumla karşı karşıyayız. AkÅŸehir Gölü, yaklaşık 500 kilometrekarelik alana sahip. Etrafa hem biyosistem açısından, hem ticari anlamda, hem de ekosistem, iklim, meyvecilik, balıkçılık ve diÄŸer birçok hayvan ve bitki türüne destek veren su kültesiydi. Bu su kütlesi, maalesef en derin noktasında, çatlamış toprakların üzerinde dolaşır hala gelmiÅŸ ve bugün itibarıyla da yüzlerce balıkçı iÅŸsiz kalmış ve sadece gölün belirli noktalarından çıkan otları yiyen hayvanlarla bugün bir fotoÄŸrafla karşı karşıyayız" dedi.

'BAŞKA BİR KAYNAĞI SÖZ KONUSU DEĞİL'

AkÅŸehir Gölü'nden geçmiÅŸ yıllarda da bu derece kuruyup tekrar su seviyesinin yükseldiÄŸini hatırlatan Nalbantçılar, "Ancak içinde bulunduÄŸumuz iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi, küresel ısınmanın bir izini bugün AkÅŸehir Gölü'nde de tespit etmiÅŸ bulunmaktayız. Netice itibarıyla bu göl, yüzeysel suların desteÄŸiyle yağışla beslenmekte ve suyu bu çevreden alabilmekte. BaÅŸka bir kaynağı söz konusu deÄŸil. Bunun yanı sıra bu gölü sadece iklimsel deÄŸiÅŸim etkilememiÅŸ. Sulama amaçla yapılan göletlerin, önemli derelerin önüne kurulan setlerin, tarımsal faaliyetleri destek amacıyla yapılan bu yapılarının bu göle gelen kılcal damarları da kuruttuÄŸu ortada. Bunun yanında insanoÄŸlunun hırslı yapısından kaynaklı olarak, tarımsal faaliyetin geliÅŸen teknolojiyle birlikte artan su ihtiyacı ve suya baÄŸlı ürün artışlarını da gözeterek civardan son derece derin kuyularla su desteÄŸi alarak bu gölün, bu hale gelmesine etkisi söz konusu olmuÅŸtur" diye konuÅŸtu.

'BÄ°ZE VEDA EDER DURUMDA'

Nalbantçılar, şöyle devam etti:

Çalışma yaptığımız dönemlerde gölün etrafındaki tarlalarda derin sondajların yapıldığı, yıllar öncesi yaptığımız çalışmalarda derinliklerin giderek arttığını, o günlerde 20 metreden alınan suların bugün artık 100'lü, 150 metrelere deÄŸiÅŸik bölgelerde yer altı suyunu çeker hale gelmiÅŸiz. Dolayısıyla içinde bulunduÄŸumuz AkÅŸehir Gölü gibi göl havzaları yer altı sularının da röntgenini ortaya koymaktadır. Çünkü yer altından destek alarak bu su kültesi yüzeyde durabiliyor ve direnebiliyor. Yer altından destek alamadığı takdirde de bu su kültesi kendini git gide yerin altına, zemine doÄŸru bir yok oluÅŸa doÄŸru gitmektedir. AkÅŸehir Gölü geniÅŸ alanıyla birlikte buharlaÅŸmayla tetiklemiÅŸ durumdadır. Bu yıl için köylülerimizin ifadesine göre, Mayıs ayına kadar 1-2 parmaklık su seviyesinin olduÄŸunu, onun da Haziran ayı başından itibaren bugün bir başına diÄŸer başına istediÄŸinizden noktadan araçla gezilebilir hala geldiÄŸini görmekteyiz. Biz mevcut su kullanım rejimimizi deÄŸiÅŸtirmediÄŸimiz takdirde, mevcut küresel  iklim deÄŸiÅŸikliÄŸine baÄŸlı olarak ortaya çıkan yağış sorununu aÅŸamayacağımıza göre, bu gölün artık bundan sonra git gide bize veda eder durumda olduÄŸunu ve bize el salladığını ÅŸimdiden düşünmemiz gerekiyor."

'BENZER BİR FOTOĞRAF AKŞEHİR GÖLÜ İÇİN OLACAK'

Jeolojik tarihte Konya Gölü'nde olduÄŸu gibi AkÅŸehir Gölü'nün bulunduÄŸu alana da binalar yapılabileceÄŸini ifade eden Nalbantçılar "Jeolojik tarihe baktığımızda Konya'nın bulunduÄŸu yerin Konya Gölü olarak ifade edildiÄŸini hepimiz hatırlarız. Åžu an bizler Konya Gölü üzerinde evlerimizi yapıp oturmaktayız. Benzer bir fotoÄŸrafı, bugün AkÅŸehir Gölü içinde düşünmemiz mümkün olacaktır. Bugün gitti geldi, diyerek kendimizi bir manada tatmin ettiÄŸimiz bu göl için yarın bizim oturduÄŸumuz binanın altında göl varmış ve insanlar balık tutup satarmış diyeceÄŸiz herhalde" dedi.

Gölün kurtulması için önlemler alınması gerektiÄŸini belirten Nalbantçılar "Bu gölün kurtuluÅŸu açısından baktığımızda, birincisi vahÅŸi olarak yer altından temin ettiÄŸimiz suyu, bugün itibarıyla sonlandırdığımız takdirde bile belki onlarca yıl sonra faydasını göreceÄŸimiz bir durum ortaya çıkacaktır. Yüzey suların bu denli önünün tıkandığı ortamdan, onları artık gölü besler hala getirmeliyiz. Küresel iklimsel deÄŸiÅŸimlerin tersine dönerek buraların yağışlı rejime dönmesini temenni etmekten baÅŸka çaremiz yok görünüyor" diye konuÅŸtu.