Buhar kazanı patlamasına inceleme ve soruşturma

Olay, dün sabah saatlerinde Çağlayan Mahallesi'nde Trabzon-Gümüşhane kara yolunda yer alan 3 katlı endüstriyel temizlik işletmesinde meydana geldi. Afganistan uyruklu işçi Ajmal Mustaki, kapağını açtığı buhar kazanı aniden büyük gürültüyle patladı. Patlamanın şiddetli içerisinde ağır hasar gören işletmenin duvarları da yıkıldı. İhbarla bölgeye jandarma, AFAD, itfaiye ve sağlık ekipleri sevk edildi. Kontrollerde Afganistan uyruklu işçinin hayatını kaybettiği belirlendi.

Patlama sonrası işletmede duvarlarından savrulan beton parçalarının çevredeki binalara da ulaşıp, kısmen hasar oluştuğu belirlendi. Patlamada hayatını kaybeden Ajmal Mustaki’nin cenazesi, tamamlanan otopsisi sonrası ailesi ve yakınları olmadığı için büyükşehir belediyesince teslim alındı.

Mustaki, öğle vakti kılınan cenaze namazı sonrası Uğurlu Mezarlığı’nda toprağa verildi. İş güvenliği uzmanları işletmede incelemede bulunurken, Trabzon Cumhuriyet Başsavcılığı da patlamayla ilgili soruşturma başlatı. İncelemeler sonrası uzmanların hazırlayacağı rapor doğrultusunda patlamanın nedeni ortaya konacak.

‘ÇOK YÜKSEK BASINÇ ARTIŞLARI KAZANI PARÇALAR’

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Fikret Atalar da, patlamayla ilgili açıklamada bulundu. Buhar kazanın aşırı susuz kalması ve aşırı basınç artışının kazaya neden olabileceğini belirten Atalar, “Patlamanın nedeni yapılacak teknik incelemelerin ardından açıklığa kavuşacaktır ancak buhar kazanlarının patlama nedenleri genel olarak; kazanın susuz kalması, aşırı basınç artışı, korozyon oluşumu, kullanım suyu sebebiyle ısıtma yüzeyleri ve seviye kontrol cihazları gibi güvenlik komponentlerinde oluşan kireç taşı ve akabinde arıza oluşumu sayılabilir. En çok karşılaşılan kaza nedeni kazan besleme suyu çevriminde ve su düzey denetim sisteminde oluşan çeşitli arızalar sonucunda kazanlar susuz kalabilmekte ve kazan ocağı, duman boruları sıcaklığı 900-1 000 santigrat derece mertebelerine çıkabilmektedir. Bu durumdaki kazana belirli miktarda su verilirse kızgın yüzeylerle ilişkide olan su kütlesi, çok kısa sürede buharlaşır, genleşir ve denetlenemeyen çok yüksek basınç artışları sonucu kazan tümüyle parçalanarak çok büyük patlamalar oluşur” dedi.

MMO DENETİMLERDE OLMALI ÇAĞRISI

Kazanın bölgede yaşanan ilk kaza olmadığını söyleyerek, denetimlere TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın da dahil edilmesi gerektiğini belirten Atalar, şöyle konuştu:

“Bu kaza nedeniyle, özellikle tekstil ve ağır sanayi işletmelerinde yoğun olarak kullanılan yüksek işletme basıncına sahip buhar kazanlarının, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereği her yıl periyodik kontrol ve denetimlerinin yaptırılması gerektiğini belirtiyoruz. Ayrıca buhar kazanlarını işleten operatörlerin, uzmanlık eğitimlerini tamamladıktan sonra sınava tabi tutularak belgelendirilmesi gerekmektedir. Mesleki eğitim konusunun yanı sıra basınçlı kapların periyodik kontrolleri de özel kuruluşlarca yapılmakta, ancak kontrollerin gereği gibi yapılıp yapılmadığına dair bir denetim mekanizması bulunmamaktadır.

MMO, bu denetim hizmetlerinin nitelikli olarak yerine getirilmesinde görev alacak bilgi birikimi ve kadroya sahip olmasına rağmen bu süreçten dışlanmaktadır.

Bu tip kazaların bir daha tekrarlanmaması ve iş cinayetlerinin önüne geçilmesi amacıyla, bilimin ve tekniğin gerekliliklerini kabul eden anlayışın hakim olması, standartların doğru şekilde uygulanması, bu süreçlerin doğru şekilde denetlenmesi, imalatçıların ve kazan işleticilerinin eğitimleri ve yetkinliklerinin değerlendirilmesi ve periyodik kontrollerinin uygun şekilde yapılması için ilgili kamu kurumları ve sektördeki tüm bileşenlerle, Makina Mühendisleri Odası olarak her türlü görev ve işbirliğine açık olduğumuzu bir kez daha bildiririz.”