Çiğ köfteler hijyenik mi?

ÇiÄŸ köfteye artan ilgiyle birlikte çiÄŸ köfte dükkanı ve firması sayısında da artış yaÅŸandı. Neredeyse her sokak başında açılan çiÄŸ köfte dükkanları saÄŸlık açısından ne durumda ve çiÄŸ köfte tüketmeden önce nelere dikkat etmeliyiz? TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Konya Åžube BaÅŸkanı M. Hulusi Ada, bazı çiÄŸ köfte üreticilerinin bulgurun su kaldırma kapasitesinden faydalanarak, çiÄŸ köftenin içine yüksek miktarda su ilave ettiÄŸini söyledi. BaÅŸkan Ada, “ÇiÄŸ Köftenin yanında servis edilen marul, maydanoz gibi yeÅŸillikler her ne kadar temiz görünse de içerisinde gizli kalmış böcek ve bakterileri barındırabilmektedir. Bu sebepten mutlaka sirkeli suda bekletilip akan suyun altında iyice kirinden arındırılması gerekmektedir” dedi.

“ÇÄ°Äž KÖFTENÄ°N Ä°ÇÄ°NE YÜKSEK MÄ°KTARDA SU Ä°LAVE EDEBÄ°LMEKTE”

Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri YönetmenliÄŸine göre, çiÄŸ köftede sitrik asit haricindeki tüm katkı maddelerinin kullanıma yasak geldiÄŸini söyleyen BaÅŸkan Ada, “YönetmenliÄŸe göre Bakanlık tarafından yapılan denetimlerde numune alınarak laboratuarda analizin yapılması sonucunda katkı maddesi tespit edilirse ürünler toplatılmakta ve idari para cezası uygulanmaktadır. Günümüzde çiÄŸ köfte pazarının büyülüÄŸünün yaklaşık 1 milyar TL’dir.  Her geçen gün büyüyen bu pazarda gıda mühendisleri kontrolünde üretim yapan iÅŸletmeler olduÄŸu gibi ‘merdiven altı’  diye tabir edilen Bakanlıktan izin almayan üreticilerin oranı yüksek. Çok ucuza satılan ve gerekli resmi izinleri olmadan üretim yapan firmalar pazarda rekabeti haksız bir yönde götürmekle birlikte bazı hileler ile de insan saÄŸlığını üzerinde riskler oluÅŸturuyor. Bazı üreticiler bulgurun su kaldırma kapasitesinden faydalanarak, çiÄŸ köftenin içine yüksek miktarda su ilave edebiliyor. Fazladan ilave edilen su miktarı yükseldikçe buna baÄŸlı olarak mikroorganizmaların artışı hızlı olmaktadır” diye konuÅŸtu. ÇiÄŸ köftede kuru madde miktarının en az yüzde 47 olması gerektiÄŸini ifade eden Ada, tuz oranının ise yüzde 3 olması gerektiÄŸini aktardı. BaÅŸkan Ada, “Bozulmasını önlemek amacıyla piyasada yüksek miktarda tuz kullanılan çiÄŸ köfteler bulunabilmektedir. ÇiÄŸ köfte piÅŸirilmeden üretilen bir gıda maddesi olduÄŸu için üretim ve satış yapan iÅŸ yerlerinde hijyene çok önem verilmesi gerekir. ÇiÄŸ Köftenin yanında servis edilen marul, maydanoz gibi yeÅŸillikler her ne kadar temiz görünse de içerisinde gizli kalmış böcek ve bakterileri barındırabilmektedir. Bu sebepten mutlaka sirkeli suda bekletilip akan suyun altında iyice kirinden arındırılması gerekmektedir” ifadelerini kullandı.

ÇÖLYAK HASTALARI TÜKETMEMELÄ°

ÇiÄŸ köfte alırken EtiketlenmiÅŸ ve Türk Gıda Kodeksi tarafından onaylanmış ürünlerin alınması gerektiÄŸi uyarısını yapan BaÅŸkan Ada, besin zehirlenmesine neden olma ihtimali yüksek olduÄŸu için açıkta satılan çiÄŸ köftelerden kaçınmanın gerekli olduÄŸunu söyledi. BaÅŸkan Hulusi Ada, “Özellikle çocuklar, yaÅŸlılar ve saÄŸlık sorunu olan besin olan bireylerde bağışıklık sistemi zayıf olduÄŸundan çok ciddi zehirlenmelere neden olarak ölüme kadar götürme olasılığı yüksektir. ÇiÄŸ köfte içinde bulunan bulgurdan dolayı glüten alerjisi olarak bilinen çölyak hastalarının tüketmesi uygun bir besin deÄŸildir” dedi.

ETLÄ° ÇÄ°Äž KÖFTE YASAK DEĞİL

Etli çiÄŸ köftenin yasaklanmadığını, üretilmesine izin verildiÄŸi bilgisini veren Ada, maliyet ve riskden dolayı üreticilerin etsiz çiÄŸ köfteyi tercih ettiÄŸini söyledi. Ada, “Åžu anda piyasada yüzde 90 etsiz çiÄŸ köfte satılıyor. Çünkü etli çiÄŸ köfte çok riskli bir gıda. SoÄŸutucu odalarda üretilmesi gerekiyor. Bunun ardından soÄŸuk araçlarda tüketiciye ulaÅŸtırması gerekiyor. Bütün bunların yanında raf ömrü üç gün. Hem maliyetli hem de ömrü kısa. Bu yüzden etli çiÄŸ köfte çok nadir üretiliyor” ÅŸeklinde konuÅŸtu.  Kayıt dışı çalışan firmalar yaptıkları hileler ile halk saÄŸlığını tehdit ettiÄŸini kaydeden Ada, çiÄŸ köftenin güvenilir gıda seviyesine çıkarılması için denetimlerin artması ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılması gerektiÄŸini aktardı.  (Sultan TÜRKMEN)