Doğal afetlerin tarıma faturası ağır olacak

Türkiye Ziraat Odaları BirliÄŸi (TZOB) tarafından hazırlanarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile BaÅŸbakanlığa sunulan rapora göre, son dönemde etkili olan tabii afetlerin oluÅŸturduÄŸu zararın, illere göre deÄŸiÅŸiklik göstermekle birlikte, fındık, kayısı, elma, çay ve kivide yüzde 20 ila yüzde 100, buÄŸdayda ise yüzde 10 ila yüzde 50 arasında olması öngörülüyorTZOB tarafından doÄŸal afetler nedeniyle oluÅŸan tarımsal zararların tespiti amacıyla geçen ay Ordu, Konya ve Malatya'da toplantılar gerçekleÅŸtirildi ve bu toplantılarda elde edilen veriler, zarar tahminleri ve çiftçilerin talepleri raporlaÅŸtırılarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile BaÅŸbakanlığa iletildi.Raporlara göre, mayıs ve haziran ayı yağışlarına göre çok az oranda deÄŸiÅŸiklik göstermesi öngörülen 2014 yılı buÄŸday zararı, ortalama yüzde 50 olarak tahmin ediliyor. Özellikle Çorum, Aksaray, Çankırı, EskiÅŸehir, Kırıkkale, KırÅŸehir, Kayseri, Osmaniye, Gaziantep, Afyonkarahisar ve Konya'da buÄŸday rekoltesinde 40'ın üzerinde kayıp tahmin edilirken, Kilis'te bu oranın yüzde 80'e ulaÅŸacağı belirtiliyor.Türkiye'nin en büyük buÄŸday üreticisi konumunda bulunan ve geçen yıl 2 milyon 291 bin 930 tonluk üretim yapılan Konya'da üretimin, bu yıl yüzde 40 kayıpla 1 milyon 375 bin tona gerilemesi öngörülüyor.TZOB raporlarına göre buÄŸday üretiminin en çok yapıldığı illerde 2013 yılı üretim rakamları ve 2014 yılı rekolte tahminleri ÅŸöyle:Ä°l 2013 yılı üretimi (ton) 2014 yılı rekolte tahmini (ton)Adana 704.481 493.000Osmaniye 184.144 92.000Hatay 312.687 188.000Gaziantep 275.408 138.000Konya 2.291.930 1.375.000Çorum 487.172 195.000Çankırı 257.501 129.000EskiÅŸehir 548.828 274.000Kayseri 371.028 186.000Afyonkarahisar 432.353 216.000Aksaray 258.793 129.000Ankara 1.153.980 808.000Don, kayısı ve fındığı vurduRaporlara göre mart ayında üç gün süreyle görülen don olayı nedeniyle Malatya, Elazığ ve KahramanmaraÅŸ'ta kayısıdaki rekolte kaybının yüzde 90'ın üzerinde olacağı tahmin ediliyor. Don olayı Karadeniz'in kıyısında baÅŸta fındık olmak üzere çay ve kiviye, iç kesimde ise elmaya önemli oranda zarar verdi.Rize ve Trabzon'daki bazı alanlarda çayda yüzde 100'e varan, Ordu, Giresun, Samsun ve Trabzon'da ise bazı bölgelerde fındıkta yüzde 100'e yaklaÅŸan rekolte kaybı öngörülüyor. Özellikle fındık üreticilerinin tarım sigortası yaptırma oranının düÅŸük olması da üreticinin zararının telafisini daha da güçleÅŸtirdi.Fındık alanlarında sigortalanma oranları ÅŸöyle:Ä°llerTarım alanı (da)Sigortalı alan (da)Sigortalı alan (yüzde)Ordu2.271.83068.8003Giresun1.177.29086.7237Samsun895.93635.7214Trabzon654.8528.7941"Bin an evvel can sularını üreticimize kavuÅŸturmamız lazım"TZOB Genel BaÅŸkanı Åžemsi Bayraktar, konuya iliÅŸkin deÄŸerlendirmesinde, Türkiye'de son dönemde yaÅŸanan kuraklık, don ve sel nedeniyle birçok tarım ürününde önemli zararlar görüldüÄŸünü anlattı. Yağışların bazı illerde devam ettiÄŸinin altını çizen Bayraktar, ÅŸunları kaydetti:"Türkiye genelinde tarım sektöründe böyle bir doÄŸal afeti uzun yıllardır görmedik. 2007 yılında bir kuraklık vardı ama o kuraklık tarım sektörünü ve tarım sektöründeki çalışanları deÄŸil tüketicilerimizi de maÄŸdur etti. Ancak bu felaket 2007'deki kuraklığın çok daha üzerinde. Sadece kuraklık deÄŸil bir taraftan don, arkasından dolu, arkasından da aşırı yağışlar, gerçekten üreticimizi ve ürettiÄŸimiz ürünleri periÅŸan etti. Bunun bir tarafta tüketici ayağı var. Tüketicilerimizin de bundan zarar görmesinden fevkalade korkuyoruz, çekiniyoruz ama bu sene hem hububatımızda hem birçok meyve ve sebze üretiminde düÅŸüÅŸler yaÅŸayacağız. Bundan sonra üreticimizi fevkalade bezgin, yorgun ve moralini kaybetmiÅŸ üreticimizin moralini yükseltmemiz lazım. Önümüzdeki süreçte üretim yapmayı arzu eden üreticilerimizin tarlaya dönüÅŸünü saÄŸlayabilir. Önümüzdeki yılın üretimini de olumsuz etkilememeli bu doÄŸal afetler. Tarlaya üreticimizi sokmalıyız muhakkak suretle. Çiftçi borçlarının bir yıl süreyle ertelenmesini olumlu karşıladık ama bu yeterli deÄŸil. Bir yıllık erteleme yeterli deÄŸil, bunu birkaç yıla yaymak lazım."Çiftçinin Sosyal Güvenlik Kurumu borçları bulunduÄŸunu, ayrıca elektrik borçları nedeniyle destekleme üzerindeki blokenin kaldırılması gerektiÄŸini, bazı bölgelerde de üreticiye tohumluk yardımı yapılması gerektiÄŸini vurgulayan Bayraktar, bu konulara iliÅŸkin Ordu, Malatya ve Konya'da gerçekleÅŸtirdikleri toplantılar sonucunda rapor oluÅŸturduklarını söyledi. Bu raporları birleÅŸtirerek Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile BaÅŸbakanlığa sunduklarını bildiren Bayraktar, "Alınması gereken tedbirleri de içeren bu raporlarımızın dikkate alınmasını umut ediyoruz. Üreticimize acil olarak sahip çıkmak lazım. Onun bu moral bozukluÄŸunu ortadan kaldırmamız lazım ve üreticimizi de Türkiye'de gıda güvencesini saÄŸlamak ve tüketicinin maÄŸdur olmasını önlemek istiyorsak bin an evvel can sularını üreticimize kavuÅŸturmamız lazım ve ivedi bir ÅŸekilde gerekli tedbirlerin alınması lazım" diye konuÅŸtu.TÜÄ°K'in bu yıl için öngördüÄŸü tahıl zararına iliÅŸkin görüÅŸlerini de aktaran Bayraktar, "Birçok fazla rakamlara girmek istemiyoruz ama TÜÄ°K'in rakamları birinci tahmin o tahminler gerçekleÅŸmeyecek. Onlar da biliyorlar, bizler de biliyoruz. Ä°kinci ve üçüncü tahminlerde TÜÄ°K gerçek rakamlara ulaÅŸmış olacaktır. Åžu an rakamlar bizim elimizde. Tabii ki TÜÄ°K rakamlarından çok farklı" ifadelerini kullandı.Kaynak: AA