Dünyanın ilk aşçı "anıt mezarı"

Mevlana'nın aÅŸçısı olarak bilinen AteÅŸbaz Veli'ye ait türbenin, bir aÅŸçıya ait dünyadaki ilk anıt mezar olduÄŸu belirtildi.

Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin öÄŸrencilerinden AteÅŸbaz Veli, aynı zamanda Mevlevi dergahının da aÅŸçısı olarak biliniyor.

Doğum yeri ve tarihi tam olarak bilinmeyen Ateşbaz Veli'nin, Mevlana'nın babası Bahaeddin Veled ile Horasan'dan geldiği tahmin ediliyor.

Asıl adının "Yusuf Bin Ä°zzeddin" olduÄŸu bilinen Mevlevi aÅŸçısına, olaÄŸanüstü özelliklerinden ötürü ateÅŸle oynayan anlamına gelen "AteÅŸbaz" adı verilmiÅŸ.

Vefatının ardından Selçuklu mimarisiyle inÅŸa edilen türbede metfun bulunan AteÅŸbaz Veli'ye, Türkiye'nin birçok yerinden ziyaretçi geliyor.

Merkez Meram ilçesi AÅŸkan Mahallesinde yer alan türbeye gelenlere, ÅŸifalı olduÄŸuna inanılan "tuz" ikram ediliyor.

Mevlana ve AteÅŸbaz Veli üzerine araÅŸtırmaları olan Selçuk Üniversitesi (SÜ) emekli öÄŸretim üyesi Yrd. Doç. Hasan Özönder, AA muhabirine yaptığı açıklamada, AteÅŸbaz Veli'nin Mevlevilikte ayrı bir yere sahip olduÄŸunu söyledi.

Yusuf Bin Ä°zzeddin'in Konya'da Mevlana'nın sohbetleriyle olgunlaÅŸtığını anlatan Özönder, "Tasavvufta önemli mesafeler katetti. Mevlana, kendisini çok sevdiÄŸinden dergahta ona aÅŸçılık görevi verdi. AteÅŸbaz Veli, böylelikle devamlı Hazreti Pir ile birlikte oldu ve ondan istifade etmeye çalıştı" dedi.

- "Ayağıyla ateş yaktı, aş pişirdi"

 Özönder, AteÅŸbaz Veli'nin bazı kerametlerinin olduÄŸuna yönelik menkıbelerin anlatıldığına dikkati çekerek, ÅŸöyle konuÅŸtu:

"AteÅŸbaz Veli, bir gün yemek piÅŸireceÄŸi sırada hiç odun olmadığını görür. Yemek vakti de yaklaÅŸmıştır. Odun bulmak bir hayli zaman alacağından üzgün ve mahcup bir halde Mevlana'nın yanına gider. Hazreti Pir'e, 'Efendim mutfakta hiç odun kalmamış ne yapayım?' diye sorar. Mevlana'nın latife ederek, 'Kazanın altına ayaklarını sokarak kaynat' demesi üzerine, Yusuf efendi mutfaÄŸa girdi ve söyleneni yapar. Ayak parmaklarından çıkan ateÅŸle yemeÄŸi piÅŸirir. Mevlana bu sırada 'Hay AteÅŸbaz hay' der. Böylece Yusuf Bin Ä°zzeddin bu olaydan sonra 'ateÅŸle oynayan' anlamına gelen Farsça 'AteÅŸbaz' adıyla anılmaya baÅŸlar."

AteÅŸbaz Veli'nin, Mevlana'nın vefatından sonra zor günler geçirdiÄŸini dile getiren Özönder, son nefesine kadar Mevlana'nın ÅŸiirleriyle huzur bulduÄŸunu aktardı.

Özönder, AteÅŸbaz Veli'nin 1285 yılında yaklaşık yüz yaşında dünyaya gözlerini yumduÄŸunu ifade ederek. ÅŸunları kaydetti:

"Vefatının ardından AteÅŸbaz Veli'ye Selçuklu mimarisine uygun bir türbe yapılmıştır. Bu türbenin dünyadaki tek aÅŸçı türbesi veya anıt mezarı olduÄŸu biliniyor. Mevleviler ona ve makamına ardından hep büyük saygı duymuÅŸtur. Mevlevihanelerdeki özel ocaÄŸa 'AteÅŸbaz Veli Ocağı' adı verildi. Bu makamın yeri yüksektir. Yine Mevlevi dergahlarında Meydan-ı Åžerif'te serili beyaz postun adı da 'AteÅŸbaz Postu'dur. AteÅŸbaz Veli saygı duyulan önemli bir insandır."