Emekli İkramiyesinde Ne Sınırı Kalktı

Anayasa Mahkemesinin, Emekli SandığıKanunu'nun, "emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla sürelerin dikkate alınmayacağına" iliÅŸkin hükmünün iptaline iliÅŸkin kararının gerekçesi, Resmi Gazetede yayımlandı. Kamu görevinden emekli bir kiÅŸiye, 36 yıl kamu hizmeti yapmasına raÄŸmen 30 fiili hizmet yılı üzerinden emekli ikramiyesi ödendi. VatandaÅŸ, kalan 6 yılın da ikramiyede hesaplanması için itirazda bulundu, itirazın reddedilmesi üzerine, bu iÅŸlemin iptali istemiyle Ankara 10. Ä°dare Mahkemesinde dava açtı. Ä°dare Mahkemesi de Emekli Sandığı Kanunu'nun, 6270 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun ile deÄŸiÅŸtirilen maddesinde yer alan "…verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler dikkate alınmaz" ibaresinin Anayasaya aykırı olduÄŸu kanısına vararak, iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesine baÅŸvurdu. Davayla ilgili esas incelemesini yapan Anayasa Mahkemesi, emekli ikramiyesi ödenebilecek sürenin 30 yılla sınırlandırılmasına iliÅŸkin hükmü oy çokluÄŸuyla iptal etmiÅŸti. Anayasa Mahkemesinin Resmi Gazete'de yayımlanan gerekçeli kararında, devletin desteÄŸine baÄŸlı sosyal hakların en önemlisinin sosyal güvenlik hakkı olduÄŸu belirtildi. Kararda, emeklilik, yaÅŸlılık ya da malullük aylığı almaya hak kazanan kamu çalışanlarına çalışma hayatında istikrar ve devamlılığı saÄŸlamak amacıyla ve sosyal devlet ilkesi gereÄŸince yapılan bir ödeme türü olan emekli ikramiyesinin, Anayasa'nın 60. maddesinde öngörülen sosyal güvenlik hakkının kapsamı içerisinde olduÄŸu kaydedildi. Kanun koyucunun, emekli ikramiyesinin miktarını ve ödenme koÅŸullarını belirleme konusunda, anayasal ilkelere aykırı olmamak, hakkaniyet ve kamu yararı ölçütlerini gözetmek koÅŸuluyla düzenleme yapma yetkisi bulunduÄŸu ifade edilen kararda, ancak kanun koyucunun, Anayasa'nın 60. maddesi uyarınca sosyal güvenliÄŸi saÄŸlama görevini yerine getirirken, bu yetkiye dayanarak emekli ikramiyesi ile ilgili keyfi ya da bu haktan yararlananlar arasında eÅŸitsizliÄŸe neden olacak düzenlemeler yapamayacağı vurgulandı. Ä°tiraz konusu ibareyle verilecek emekli ikramiyesinin hesaplanmasında 30 fiili hizmet yılından fazla sürelerin dikkate alınmayacağının öngörüldüÄŸü hatırlatılan kararda, ÅŸu tespitler yapıldı: "Ä°tiraz konusu ibareye tabi iÅŸtirakçilerin hukuki durum ve statüleri aynıdır. Aralarındaki yegane fark 30 yıldan fazla çalışıp çalışmama bakımındandır. Durumlarındaki özdeÅŸlik nedeniyle her iki grubun kanunun öngördüÄŸü haklardan aynı esaslara göre yararlanmaları gerekmektedir. Buna raÄŸmen, 30 yıl ve daha az çalışanların emekli ikramiyesinin hesabında çalıştıkları süre kadar yararlanmalarına olanak tanındığı halde 30 yıldan fazla çalışan iÅŸtirakçilerin belirtilen süreden fazla olan fiili hizmet süreleri için emekli ikramiyesinden yararlandırılmadığı, ikramiye hesabının 30 yıl ile sınırlandırıldığı görülmektedir. Oysa nitelikleri ve durumları özdeÅŸ olan iÅŸtirakçiler aynı konumdadırlar. Ancak itiraz konusu ibareyle, 30 yıl ve fazla çalışanlar arasında anlaşılabilir, amaçla ilgili ya da makul, adil ve haklı bir nedene dayanmayan bir ayrım öngörülmüÅŸtür. Bu durum Anayasa'nın 10. maddesinde öngörülen kanun önünde eÅŸitlik ilkesini ihlal etmektedir. Öte yandan emeklilik için gerekli yaÅŸ sınırı yükseltilmesi nedeniyle iÅŸtirakçiler emekli olabilmek için daha fazla çalışmak zorunda kalmaktadırlar. 30 yıldan fazla çalışmalarına raÄŸmen bu süreler için emekli ikramiyesi ödenmemesi, belirtilen iÅŸtirakçiler yönünden hak kaybına neden olmaktadır. Dolayısıyla iÅŸtirakçilerin çalıştığı halde bu sürelere iliÅŸkin emekli ikramiyesi ödenmemesi, adalet ve hakkaniyete uygun olmadığından itiraz konusu ibare, sosyal güvenlik hakkına ve hukuk devleti ilkesine de aykırılık oluÅŸturmaktadır, iptali gerekir." Kaynak : AA