'Fas'taki toplumsal gerginliğin çözümü hükümette'

Fas'taki Rif Hareketi Sivil Ä°nisiyatifi Sözcüsü Muhammed el-NeÅŸneÅŸ, ülkenin kuzeyinde yaklaşık bir yıldır devam eden toplumsal gerginliÄŸin çözümü için hükümetten olumlu adımlar beklendiÄŸini söyledi.

NeÅŸneÅŸ, yaptığı açıklamada, "Rif bölgesinde gösterileri organize eden aktivistler diyaloÄŸa hazır. Aktivistler, hükümetten toplumsal gerginliÄŸin çözümü için tutuklu arkadaÅŸlarının serbest bırakılması gibi birtakım olumlu iÅŸaretler bekliyor." dedi.

Yaklaşık bir yıldır devam toplumsal gerginliÄŸe iliÅŸkin hükümetin çözüm üretemediÄŸini belirten NeÅŸneÅŸ, “Defalarca diyalog için hazır olduklarını belirten aktivistlerle diyalog kurulamadı. Kraliyet Taht Günü'ne denk gelen 20 Haziran'da planlanan gösteri 'Milli Bayram'da gösteri yapılmamalı' denilerek aktivistler tarafından iptal edildi. Taleplerinin karşılanması için baÅŸlatılan açlık grevi diyalog yolunun açılacağı vaadiyle yine aktivistler tarafından sona erdirildi. Bölge halkı bu ve buna benzer birçok olumlu adım atmasına raÄŸmen hükümetten umudunu kesen bölge halkı, sorunlarının çözümü için tek umut olarak Kral 6. Muhammed'i görüyor." diye konuÅŸtu.

Bölgesel kalkınma talebi

Bölge halkının Kral ve hükümet tarafından söz verilen toplumsal kalkınma projelerinin hayata geçirilmesini talep ettiÄŸini söyleyen NeÅŸneÅŸ, "Bölge halkına vadedilen projeler çeÅŸitli nedenlerle askıya alındı veya hiç baÅŸlanamadı. Kralın emriyle 2015 yılında baÅŸlatılan ‘Akdeniz Limanı Projesi’ baÅŸarısızlığa uÄŸradı, bu projenin tekrar hayata geçirilmesi yerine projenin niçin baÅŸarısız olduÄŸunu tespit etmek için komite kuruldu." dedi.

Sözcü NeÅŸneÅŸ, projelerin uygulanmasında azı hatalar yapıldığını kabul eden hükümetin, bölgedeki tepkileri dindirmek ve marjinalleÅŸmenin önüne geçmek için bir hastane ve üniversite projesini gündem getirdiÄŸini ifade etti.

Tutuklu aktivistler

Bölge halkının barışçıl gösterilerinde ÅŸimdiye kadar yaklaşık 400 aktivist hakkında hukuki iÅŸlem yapıldığını hatırlatan NeÅŸneÅŸ, "Avrupa’da birçok ülkede hükümet aleyhine binlerce kiÅŸinin katılımıyla gösteriler düzenleniyor. Ä°spanya'da, Almanya'da ve Fransa'da benzer gösteriler yaÅŸandı, fakat bu gösterilerde tutuklananların sayısı 5-10 kiÅŸiyi geçmez. Fas'ta ise aralarında çocuk, kadın ve yaÅŸlılarında olduÄŸu yüzlerce kiÅŸi gözaltına alındı ve bir kısmı tutuklandı." ifadelerini kullandı.

Aktivistlerin adil yargılama beklediÄŸini belirten NeÅŸneÅŸ, Fas'ı kendi vatanı kabul eden göstericilerin vatana ihanet veya dış güçlerle beraber hareket ettikleri suçlamasının kabul edilemez olduÄŸunu söyledi.

Kralın toplumsal gerginliğe karşı tutumu

Rif Hareketi Sivil Ä°nisiyatifi Sözcüsü NeÅŸneÅŸ, bölge halkı gösterilerinin hükümete karşı olduÄŸunu ve kraliyet kurumlarının hedef alınmadığını her fırsatta dile getirdiklerini vurgularken, Kral 6. Muhammed'in de toplumsal gerginliÄŸin çözümüne yönelik hükümete baskı yaptığını ve af yetkisini kullanarak bir kısım tutukluyu serbest bıraktırdığını hatırlattı.

Çözüm adresinin hükümet olduÄŸunu yineleyen NeÅŸneÅŸ, "Hükümet, krizi sonlandırmak için her türlü donanıma sahip. Hükümetin bir an önce harekete geçmesi gerekiyor." dedi.

Toplumsal gerginlik nasıl başladı

Fas'ın kuzeyindeki El-Huseyma kentinde Ekim 2016'da bir balıkçının polisin el koyduÄŸu balıklarını çöp kamyonundan almaya çalışırken presleme haznesinde sıkışarak ölmesinin ardından çok sayıda gösteri düzenlenmiÅŸti. Bölgesel kalkınma için söz verilen projelerin hayata geçirilmediÄŸi gerekçesiyle gösteriler mayısta yeniden baÅŸlamıştı.

Resmi açıklamalara göre, mayıs ayından bu yana devam eden gösterilerde aralarında yerel medya mensuplarının da bulunduÄŸu çok sayıda eylemci gözaltına alınarak haklarında hukuki iÅŸlem yapıldı.