Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak: 2019 yılı bütçesi tarihi bir bütçedir

TBMM (AA) Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, 2017 yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısının geneli ile Sayıştay raporları üzerindeki görüÅŸmelerde yaptığı konuÅŸmada, AK Partinin 16 yıllık iktidarlığı dönemde çok büyük bir deÄŸiÅŸim ve dönüÅŸümü ortaya koyduÄŸunu vurguladı.

BaÅŸarı kriterinin halkın teveccühü olduÄŸuna dikkati çeken Albayrak, AK Partinin ve CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸanın ortaya koyduÄŸu performansa 16 yıldır kesintisiz bir ÅŸekilde artan teveccüh olduÄŸunu belirtti.

Albayrak, 2019 yılı bütçesinin tarihi bir bütçe olduÄŸunu ifade ederek, Yeni sistemin ilk bütçesi olmasının yanında, 2018 yılında yaÅŸananları ortaya koyduÄŸu gerçeklikler hasebiyle çok farklı adımların öngörülerek, hesap edilerek hazırlandığı bir bütçedir deÄŸerlendirmesinde bulundu.

AK Parti iktidarlarının 15 Temmuz 2016 yılına kadar birinci önceliÄŸini ekonomik refahının geliÅŸmesine ayırdığını, o tarihte yaÅŸanan sürecin Türkiyeyi çok farklı bir noktaya taşıdığını belirten Albayrak, Sonrasında AK Partinin birinci önceliÄŸi ekonomiden güvenlik politikalarına geçti. Ä°ki yıl boyunca OHAL baÅŸta olmak üzere, Türkiye 40 yıl boyunca bugünler için hazırlanmış iki büyük terör örgütü ile çok sıkı bir mücadele sürecini baÅŸlattı. ifadelerini kullandı.

Her senaryoya hazırlıklı olmamız lazım

Mevzu bahis güvenlik olduÄŸu için bu konuya odaklandıklarını dile getiren Albayrak, Silah, tank, top, tüfek... Türkiye kolay bir dönemden geçmedi. Sivil vatandaÅŸlara, Kilise, Hataya kadar bomba yaÄŸacak, yüzlerce insanımız ÅŸehit olacak, 15 yaşındaki kızımız evinde gece vakti uyurken ölecek, vatandaşınız yolda yürürken sınır ötesinde atılan füzelerle ölecek, Türkiye Cumhuriyeti Devleti seyredecek veya bütçe disiplini mi, güvenlik mi politikaları noktasında bir ayrıma gidecek, tabii ki böyle bir ÅŸey olmadı. Gerek Fırat Kalkanı gerek Zeytin Dalı operasyonları baÅŸta olmak üzere sınır güvenliÄŸi ve ötesindeki yaÅŸanan terörle ilgili sürece en güçlü ÅŸekilde ekonomik olarak da karşılık verildi. Nitekim bu sürecin nihayete ermesiyle birlikte yeni dönem yeni süreç bize hem fırsat hem de tehdidi ortaya koydu. diye konuÅŸtu.

Albayrak, Türkiyenin, cumhuriyet tarihinde olmadığı kadar bölgesinde siyaset ve güvenlik anlamında etkin olduÄŸunu dile getirerek, Bunun neticesi Suriye politikası, Irak politikası, terörle mücadele politikası. Birilerinin, ne imiÅŸ? Yol yapacaklarmış, Akdenize açılacaklarmış, devlet kuracaklarmış, Türkiyeyi bölgeceklermiÅŸ, parçalayacaklarmış... Åžükürler olsun bu ülkede çok güçlü bir siyaset diliyle yerli ve milli duruÅŸ ortaya koyan bir siyasi duruÅŸu olan parti ve partiler var. Bunun neticesinde güçlü reflekslerle halkın desteÄŸiyle ÅŸükürler olsun bu süreci de atlatan bir dönemden geçtik. Bu beraberinde farklı meydan okumaları da ortaya koyuyor. ifadelerini kullandı.

24 Haziran 2018de yeni bir dönemin baÅŸladığını ve Türkiyenin yeniden birinci önceliÄŸinin ekonomi olduÄŸunu dile getiren Albayrak, ÅŸöyle konuÅŸtu:

Bölgede ve küresel süreçlerde yaÅŸanan ekonomik konulara çok daha güçlü bir finansal mimari ile yaklaÅŸmamız gerektiÄŸini gördük. Dostlarımız, arkadaÅŸlarımız, yoldaÅŸlarımız, müttefiklerimiz, sevelim sevilelim deÄŸil... Bu cümleyi Avrupa ve Amerikadaki toplantılarda da kullandım. Patriot krizinde bunu yaÅŸadık. Sınır ötesinden ülkeme füze yaÄŸacak savunma sistemi isteyeceÄŸim, yok. Parasını vereyim sat yok. Alternatif yok. Bu saldırma deÄŸil savunma füzesi, hani empati. Bu bize neyi öÄŸretti? Demek ki bizim enerjide, ekonomide, güvenlikte her senaryoya hazırlıklı olmamız lazım.

Albayrak, aÄŸustos ayında yaÅŸanan dalgalanmalara iliÅŸkin de söz konusu sürecin sıkı bir ekip uyumuyla atılan adımlar sayesinde ortaya konulan tedbirlerle püskürtüldüÄŸünü, yapılan finansal spekülasyonun duvara tosladığını belirtti.

Bir ülkenin bilançosunun 4 temel sac ayağına dayandığını ifade eden Albayrak, bunların kamu, hane halkı, bankacılık sektörü ve reel sektör borçları olduÄŸunu söyledi.

Türkiyenin kamu borcunun AK Parti iktidarları döneminde yüzde 28 gibi çok düÅŸük bir düzeye indiÄŸini aktaran Albayrak, bu oranın geliÅŸmekte olan ülkeler ortalamasının yüzde 49, dünya ortalamasının yüzde 70ler seviyesinde olduÄŸunu belirtti.

Türkiyenin bilançosu çok saÄŸlam

Ä°kinci unsur olan hane halkı borç düzeyi açısından bakıldığında Türkiyenin bu konudaki oranının yüzde 16 düzeyinde seyrettiÄŸinin altını çizen Albayrak, geliÅŸmekte olan ülkeler için aynı oranın yüzde 36, dünya geneli için yüzde 60 olarak hesaplandığına dikkati çekti.

Türkiyedeki bankaların borç düzeyinin yüzde 26 olduÄŸunu anlatan Albayrak, söz konusu oranın geliÅŸmekte olan ülkeler için yüzde 3233, dünya ortalamasının yüzde 60 düzeyinde olduÄŸunu dile getirdi.

Albayrak, ülke bilançosunun son unsuru olan reel sektörün ortalamasının Türkiye için yüzde 65, geliÅŸmekte olan ülkeler için yüzde 94 seviyesinde olduÄŸunu kaydetti.

Söz konusu unsurların tamamına bakıldığında, Türkiyenin toplam borcunun milli gelire oranının yüzde 137 olduÄŸunu belirten Albayrak, GeliÅŸmekte olan ülkelerin ortalaması yüzde 211, dünya ortalaması yüzde 318dir. Dolayısıyla bu noktadan baktığımızda Türkiye Cumhuriyeti devletinin bilanço noktasındaki duruÅŸu çok ama çok saÄŸlamdır. deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Albayrak, Türkiyenin faiz, kur ve enflasyon atağına raÄŸmen aÄŸustos ve eylül aylarında yaÅŸanan süreci, CumhurbaÅŸkanlığı Hükümet Sisteminin de avantajıyla çok hızlı bir ÅŸekilde geride bıraktığının altını çizdi.

Bütçenin çok daha dikkatli, tasarrufu önceleyen, ekonomiye yönelik iç ve dış saldırıya önlem alan bir yapıda olduÄŸuna iÅŸaret eden Albayrak, Yeni ekonomik dönemdeki önceliklerimizden birisi çok güçlü bir finansal mimari inÅŸa etmektir. dedi.

2018, bütçe açığı hedefini tutturacağımız bir yıl olacak

Türkiyenin çok önemli bir ülke olduÄŸunu vurgulayan Albayrak, Her yaÅŸadığı meydan okuma, her yaÅŸadığı operasyon Türkiyeyi daha da güçlü bir ÅŸekilde resimden çıkaracak bir tablo ortaya koyuyor. YaÅŸadığımız son birkaç aylık operasyonel süreç, Türkiye için o kadar büyük bir kazanım ortaya koymuÅŸtur ki 20192021 dönemi için bu bütçe merkezli, deÄŸiÅŸim ve dönüÅŸüm dinamiklerini ortaya koyan altyapı merkezli bir resim ortaya koymuÅŸtur. deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Albayrak, gelecek dönemde daha sıkı bir bütçe ve harcama politikası ortaya koyacaklarının altını çizerek, Ä°nÅŸallah 2018, yüzde 2nin altındaki bütçe açığı hedefini tutturacağımız, yine piyasalara güven veren ve güçlü bir duruÅŸ sergilediÄŸimiz bir yıl olacak. diye konuÅŸtu.

Berat Albayrak, 2002 yılında 24 lira olan 65 yaÅŸ aylığının, bugün yüzde 2 bin 218lik nominal ve yüzde 400lük reel artışla 543 liraya ulaÅŸtığını hatırlatarak, Muhtarların aldıkları rakam 97 lirayken, bugün 1726 lira. Burada nominal artış yüzde 1673, reel artış yüzde 300lerde. diye konuÅŸtu.

Türkiyenin 2002 yılının bütçesinde kadın, çocuk, genç, yaÅŸlı ve engelli gibi kesimlere 415 milyon lira ayrıldığını anımsatan Albayrak, söz konusu kesimlerin tamamına 2019 yılı bütçesinden ayrılan payın ise 35 milyar lira olduÄŸunu bildirdi.

Albayrak, 2002 yılında tarım politikalarına ayrılan destek 1 milyar 894 milyon lirayken, bugün bu alana ayrılan desteÄŸin, 2019 yılı bütçesinde 16 milyar 219 milyon liraya çıktığını kaydetti.

Bütçede aslan payı eÄŸitimin

Vergi gelirlerinin 2002 yılında yüzde 85,7si faize giderken, 2018de bu rakamın yüzde 12,1e düÅŸtüÄŸüne iÅŸaret eden Albayrak, ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulundu:

Türkiyede, 2002 yılına kadar bütün hükümetlerin yaptığı bütçe çalışmalarında en büyük payı savunma sanayi ve güvenlik politikaları almıştır. Ama son 16 yıldır ve bu bütçede de olduÄŸu gibi her ne kadar güvenliÄŸin payı artsa da yine ÅŸampiyonluÄŸu, en büyük payı Milli EÄŸitim aldı. 2002 yılında toplam bütçedeki eÄŸitimin payı yüzde 6lardayken, bugün yüzde 12lerin üzerine çıktığı ve aslan payını eÄŸitimin aldığı bir 2019 yılı AK Parti bütçesini görüyoruz. Birinci önceliÄŸimiz gençlik ve eÄŸitim politikaları. Türkiyenin en büyük dinamik gücü, genç ve eÄŸitimli nüfusu...

Albayrak, Türkiyenin 2002 yılına kadar yüzde 4,7, AK Parti iktidarları döneminde 2002den bugüne kadar ise yüzde 5,7nin üzerine çıkarak büyüdüÄŸünü vurguladı. Türkiyedeki tasarrufun, gayrisafi yurtiçi hasılaya oranının yüzde 21lerden yüzde 25,5lere çıktığına deÄŸinen Albayrak, geliÅŸmiÅŸ ülkelerde bu oranın yüzde 22lerde olduÄŸunu söyledi.

Ä°halelerdeki komisyon oranları hakkında da bilgi veren Albayrak, Ne kadar komisyon veriyorsunuz? gibi bir ÅŸey söylendi. Hemen cevap vereyim, 10 binde 7 gibi bir komisyon veriyoruz. ifadesini kullandı.

Albayrak, yapılandırmalarla ilgili bir soruya da 7143 sayılı Yapılandırma Kanununda, bugüne kadar yaklaşık 5 milyon 950 bin 136 mükellef baÅŸvuruda bulunmuÅŸ. Bu kapsamda 69 milyar 932 milyon 102 bin 383 liralık yapılandırma gerçekleÅŸmiÅŸ. Bugüne kadar yaklaşık 10,8 milyar liralık tahsilat gerçekleÅŸmiÅŸ, 2018 yılı sonuna kadar 17 milyar liralık tahsilat alacağı öngörülmektedir. Yürürlükte olan 6376 ve 7020 sayılı kanunlar kapsamındaki tahsilatları da 20,2 milyar lira olarak öngörmekteyiz. cevabını verdi.

Toplumda ayrışma yok

Atatürk Barajına, 9,9 milyar liralık yatırım yapıldığını da aktaran Albayrak, AK Parti iktidarları döneminde toplam 1,2 trilyon liralık yatırımla, bu yatırımın yaklaşık 121 katı oranında yatırım ortaya konulmuÅŸtur. dedi.

Albayrak, baÅŸka bir soru üzerine, Barış öyle bir söylemdir ki elinizi uzattığınızda karşı tarafın eli açık olacaktır. dedi. Berat Albayrak, ÅŸöyle devam etti:

EÄŸer birileri ülkeye, devlete, millete, topluma, sisteme, cumhuriyete ihanet edecekse bunlarla hesaplaÅŸmak, bunlara gerekli cezanın verilmesi, yargının yönetimi içinde gerekli cezaların ortaya koyulması da haktır. Bunu da ortaya koymamız gerekir. 2016 yılında 15 Temmuz gecesi, bu ülkede yurt içinde ve dışında birçok insan bunun ağır bedelini yaÅŸadıysa, hele de benim ÅŸahsım o gece 3 evladımla bir ÅŸeyler yaÅŸadıysam, hepimiz bir ÅŸeyler yaÅŸadıysak bunu kimsenin göz ardı etmemesi gerekir. Türkiyenin içeride ve dışarda maruz kaldığı meydan okumalara, güçlü ÅŸekilde kenetlenerek çıkacağımıza olan inancı, somut ÅŸekilde ortaya koyuyorsak aÅŸamayacağımız hiçbir ÅŸey yoktur ki son 2 yıldır darbe sürecinden sonra, toplum nezdinde ve sokakta ayrışma, bölüÅŸme yok.

KonuÅŸmaların tamamlanmasının ardından, 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi maddelerine geçilmesi kabul edildi.

Ä°lk iki maddenin okutulmasının ardından, Plan ve Bütçe Komisyonu BaÅŸkanı Süreyya Sadi Bilgiç, yarın sıradaki kurumların bütçelerini görüÅŸmek üzere toplantıyı kapattı.

Muhabir: Merve Özlem Çakır,Mehtap Yılmaz,Erdal Çelikel