İklim Değişikliği Komisyonu raporunda su için 'seferberlik' önerisi

TBMM Küresel Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi AraÅŸtırma Komisyonu BaÅŸkanı Veysel EroÄŸlu, Meclis BaÅŸkanlığı'na sunacakları 730 sayfalık komisyon raporunu, DHA'ya anlattı. EroÄŸlu, raporun son kısmına, iklim deÄŸiÅŸikliÄŸine yönelik ne tür tedbirler alınacağını ve hangi kurumun ne yapacağının eklendiÄŸini belirterek, bunun raporda bir ilk olduÄŸunu söyledi. Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸinin en fazla kuraklığı etkileyeceÄŸini vurgulayan EroÄŸlu, "Sulamada çok hızlı bir ÅŸekilde az su ile çok alanı sulayan sistemlere geçilmesi için bir seferberlik yapılması ve bütçenin bu minval üzerine arttırılmasını teklif ettik. Ãœretim çok önemli. Yakın gelecekte dünyadaki en önemli sektör, gıda üretimi olacaktır. Bunu unutmayalım. Türkiye bu konuda önemli adımlar atıyor. 8,5 milyon ekonomik sulanabilir alanın 6,5 milyonunu suladık. Geri kalan kısmının hemen sulanması lazım. Eski sulama sistemlerinin modernize edilerek yaÄŸmurlama ve damlama sistemine dönüşmesi gerekiyor" dedi.

'BELEDİYELER, SU ŞEBEKELERİNDEKİ KAÇAĞI ÇÖZMELİ'

Yer altı sularının da kontrol edilmesi gerektiğini ifade eden Eroğlu, "Su konusunda tasarruf gerekiyor. Bütün belediyelerin şebekelerinde büyük kaçak var. 'Suyumuz yetmiyor' diyorlar. Kardeşim festival yapacağına senin şebekenden kaçağı kaldır, boruları yenile. Bütün büyükşehir ya da ilçe belediyelerinin şebekeleri tamamıyla modern sistemle kontrollü şekilde yenilemesi, kayıp kaçakları bulması gerekiyor. İçme suyu ve şebekelerindeki kayıpları yüzde 15-20 seviyesine indirmesi gerekiyor. Buna uyulması gerekiyor, bunları söyledik. Bir de yakıt tasarrufu çok önemli. Binalardaki ısı yalıtımı ve tasarrufu çok önemli. Madencilerle alakalı olarak artık çevreci madencilik yapmalarını istedik. Sıyırdıkları toprağı bir yerde muhafaza ederek tekrar maden aldıkları yere serip, ağaçlandırmaları gibi çok güzel birtakım tekliflerde bulunduk" diye konuştu.

'YANAN ORMANLAR DERHAL AĞAÇLANDIRILMALI'

EroÄŸlu, yenilenebilir enerjinin de çok önemli olduÄŸunu ve enerjinin büyük kısmının ithal edildiÄŸini kaydederek, "Kalan hidroelektrik santrallerinin (HES) süratle bitirilmesi gerekiyor. Rüzgar ve güneÅŸ enerjisinin daha fazla kullanılması gerekiyor. Bana göre, nükleer de temiz enerji. Fransa yüzde 80'ini nükleer enerjiden alıyor. Bir de termik santrallerdeki hava kirliliÄŸinin azaltılması için gerekli tedbirler alınması gerekiyor. Bir diÄŸer husus, yutak alanlar çok önemli. Sera gazları dediÄŸimiz gazları tutan, aÄŸaçlardır, ormandır. Bizim orman varlığını arttırmamız gerekir. Bozuk orman alanlarını ıslah etmemiz gerekir. Åžu ana kadar 5,5 milyar fidanı toprakla buluÅŸturduk. Ormanlık alanı 2,1 milyon hektar artırdık. Ormanlarımızın çok iyi korunması ve alevlerle mücadele etmek için 'yangın mevsiminden' önce büyük bir hazırlık yapılması, ormanların çok hızlı ÅŸekilde tekrar aÄŸaçlandırılması lazım. Yanan ormanlar baÅŸka maksatla tahsis edilmeden, hiçbir ÅŸekilde turizm ya da baÅŸka ÅŸekilde kullanılmaması lazım. Ormandan yer kazanmak için kimse yakmaya cüret etmesin. En sonunda orman yakmanın cezası çok ağır. YeÅŸil alanları koruyacağız. YeÅŸil alanları tamamen aÄŸaçlandırmamız lazım. Hastane alanları, mezarlıklar aÄŸaçlandırılmalı. Koruma alanlarının artması lazım" ifadelerini kullandı.

'SEL VE DERE DÖNÜŞÜMÜ YAPILMALI'

EroÄŸlu, raporda sel ve taÅŸkınların önüne geçilmesi için de öneriler sunduklarını aktararak ÅŸunları söyledi:

"Küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinde yağış rejimi de deÄŸiÅŸiyor. Batı Karadeniz'de meydana gelen sel olayları nasıl oldu? Türkiye'de yıllık düşen ortalama yağış, 24 saatte düştü. 1 yılda yaÄŸan yağışın yüzde 60'ı düştü. Buna karşı tedbir almamız gerekiyor. Yukarı havzalarda suyu tutmak için gerekli erozyon kontrol çalışmaları yapılmalı. AÄŸaçlandırma faaliyetleri havzadan baÅŸlar. Nehirlerin, ırmakların yukarısından bu çalışmalara baÅŸlanması gerekiyor. Bir de en büyük husus; maalesef köprüler düz olarak yapılıyor, sadece suyun geçiÅŸi hesap ediliyor. Ama Mimar Sinan 500 yıl sonra gelecek olayları görüp eserlerini ona göre yaptı. Bizim de 500 yılda bir tekerrür edebilecek olayları dikkate alarak, dereleri ona göre ıslah etmemiz lazım. Köprü ve menfezleri ona göre yapmamız lazım. Selle beraber aÄŸaç, buzdolabı, kütük geliyor; köprüyü tıkıyor ve taÅŸkınlar oluyor. Ä°mar planı hazırlarken bunları geçirecek ÅŸekilde hesap etsinler. Dere yataklarının özellikle kum ve çakıl ile iÅŸgal edilmemesi varsa alanların kentsel dönüşümü gibi sel ve dere dönüşümü yapılmalı. TaÅŸkın yönetim planları hazırlanması lazım."