İNŞAAT ÇIKMAZI!

İnşaat maliyetlerindeki süregelen dalgalanmalar sektörü olumsuz etkiliyor. Maliyetlerin yanı sıra işçilik sorunu sektör temsilcilerinin belini büküyor.

ESKİ YILLARDAKİ HIZ ARTIŞI YOK

Konya Müteahhitler Birliği Derneği Başkanı Adem Bulut, “İnşaat maliyetleri geçen yıla göre biraz yavaşladı. Bazı kalemlerde işçilik maliyetlerinde düşüş olduğunu görüyoruz. İnşaat yapımının azlığından dolayı işçilikte özellikle de taşeron işçiliğinde bir düşüş var. İnşaat malzemelerine kısmen zamlar geliyor veya artış oluyor ama eski yıllardaki hız artışı yok. Şu anda bazı malzemeler yerinde sayıyor, bazılarına ise yüzde 5,10 zam gelmiş durumda. Ciddi bir artış görünmüyor” dedi.

YABANCI İŞÇİ SORUNU

“Bizim buradaki en büyük sıkıntımız aslında işçi ve ustayla alakalı sorunlar” diyen Bulut, “Yetişmiş usta bulamıyoruz, burada bir sorun yaşanıyor. Eğer bunun önüne geçilmezse ilerleyen zamanlarda çok ciddi bir sorun yaşanabilir. Devletin buna bir önlem alması gerekiyor. Özellikle Türk işçiler çalışmıyor dışardan gelen işçilere de kanununlar nezdinde bir çözüm üretemedik” ifadelerini kullandı.

“İNŞAATTA ÇALIŞMAK İSTEMİYORLAR”

İnşaatta diğer bir büyük sorunun da satış durumu olduğunu söyleyen Başkan Bulut, “Kredilerden dolayı insanlar eve yatırım yapmayı düşünmüyor. Bu süreç de satışı engelliyor, çok ciddi bir satışımız olmuyor. Maliyet işçilik dengesi bu satıştan dolayı da durma noktasına gelebilir. Yetişmiş eleman inşaattaki zorluklardan dolayı mıdır bilinmez ama çalışmak istemiyor. Daha rahat bir işe yöneliyor. İnşaat sektörü ağır bir sektör olduğu için tercih edilmiyor. İşçilik sorununun devam edeceğini düşünüyorum. Maliyetle alakalı durduğu için ilerlemeyeceğini düşünüyorum. Satıştaki durum ise önümüzdeki yılın yarısına kadar sürebilir. Türkiye’deki ekonomik şartlar bunu gösteriyor” diye konuştu.

SEKTÖRÜ CİDDİ BİR İŞSİZLİK BEKLİYOR

Görgülü Grup Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Görgülü de, inşaat maliyetlerindeki artışın yavaşladığına dikkati çekerek, “İşçilikle alakalı problem devam ediyor. Bizim sektörümüzdeki çalışan işçiler inşaat sektöründe çalışmayı istemiyor. Böyle giderse sektörü ciddi bir işsizlik bekliyor. Satış problemi yaşanıyor, faizler yüksek. Maliyetler noktasında işsizliği görmeden bunun düzeleceğini düşünmüyorum” dedi.

“ENFLASYON ORTAMI BİZİ BOZDU”

“Yabancılara dayalı bir sektör haline geldik” diyen Görgülü, “Onların da işçilik kaliteleri düşük. Hem düşük kalite hem de yüksek para sektörü olumsuz etkiliyor. Önümüzdeki yıl fiyatların stabil devam edeceğini düşünüyorum, artış beklemiyorum. Üretim olmayınca kiralık ev problemi yaşanacak. İşçilik çalışan noktasında problemlerimiz sürecek. Sektörde dibi görünceye kadar aynı seyreder sonrasında ise neler olur bekleyip göreceğiz. Bizim sektörde belli başlı firmalar iş yapıyor. Sermayesiz iş yapılma ihtimali yok. Çalışanlarda 60 bin TL ile 180 bin TL arasında ücret alan bir sektörüz, bu nereye yansıyacak ister istemez maliyetlere yansıyacak. Örneğin çalışan 150 bin TL alıyor ama yüzde 50 kapasite ile çalışıyor. Bu şekilde de inşaat süreleri uzuyor ve maliyete de bu durum olumsuz yansıyor. Enflasyon ortamı bizi bozdu. İnanılmaz bir şekilde fırsatçılık var, bunu düzelmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

SERMAYE KAYIPLARI OLUŞTU

İnşaat ve yapı imalatı sektöründe son 10 yılın en durağan ve en stresli dönemin yaşandığını söyleyen MİS GROUP Şirketler Topluluğu Yönetim Kurulu Başkanı Salih Özkan, “Yakın zamanların en gergin ve en mutsuz dönemi yaşanmaktadır. Yapı imalatı sektörümüz maalesef firma kayıpları yaşamakta ve bu da taşeron ekiplerimiz ve ham madde tedarikçilerimiz açısından üzücü ve ciddi kayıplara ve sermaye kaybına sebep olmaktadır. İnşaat sektöründeki maliyet artışları hızla devam etmektedir. Yakın zamandaki depremin etkisi taşeron ve usta eksilmesine neden olmuş olsa da ana kalemlerdeki artış, demir, çimento, alçı, tuğla vb.  Taşıyıcı sistem ve ince işçilik maliyetlerinden kaynaklı artık satış kabiliyeti kaybolmuş oldu” dedi. 

FAİZLER SEKTÖRÜ KİLİTLEDİ

Özkan, “Bu piyasanın yükselişine en büyük katkıyı belediye arsa satışlarımız etki etmiştir. Ayrıca artık memur, öğretmen, orta gelir grubuna konut alma imkânı kalmadı.  Bir de finansal sistemdeki %40’a varan faizler ciddi oranda sektörü kilitledi. Lokomotif dediğimiz inşaat sektörüne bankalarımız ve tedarikçilerimiz güven kaybı yaşadı. Konut alımı artık şartlar iyileştirilmezse kısacası bitmiştir. Deprem sonrasında artık yeni kalifiye eleman bulmamız inanılmaz derece zorlaştığı gibi göçmenler piyasaya hakim olmaya başladı. Bunun da kanunda ne yeri var ne izni. Sektör her açıdan kan ağlamaya devam ediyor. Maliyetler ihtiyacı karşılamaz çünkü esnaf   mecburen zararına satışlara başladı. Konut açığı çok fazla lakin sanayi dükkân imalatı yapan firmaların vurmaya başladı. Bu durumda artık sanayinin her yeri kiralık tabelalarından geçilmiyor oysa konutta yeterli tedarik yoktur ve bu gelecek yıllarda konut kira sistemi patlayacaktır ve arz talebi karşılamamaktadır.  Fahiş fiyatlar ile karşılaşacağız. Bu da vatandaş için kötü günlerin yaklaşması demektir” diye konuştu.

NE YAPMAK LAZIM?

Sektörün sorunlarının giderilmesi için yapılması gerekenleri sıralayan Özkan, şu ifadelere yer verdi,

“Acilen konut firmalarının finansal sıkıntısının giderilmesi. Acilen konut faizlerinin indirilmesi. Arsa tedariki belediyelerce yapılması. Belediyelerce üretici firmalara proje desteği vermesi

KDV muafiyeti. SGK ve maliye tarafından belirli dönem inisiyatif alınması. Umudumuz var. Geleceğe güvenle yürüme kararlılığında olan bir ülke, bu yürüyüşüne hiç şüphe yok ki “inşaat”la başlayacaktır.”

İNŞAAT EKONOMİYE ŞEKİL VERİYOR

İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Hasan Özgür Yetiştirici, “Şehrimiz ve ülkemizin lokomotif sektörü hiç şüphe götürmez bir gerçek ki inşaat sektörüdür. Kendisiyle birlikte irili ufaklı bine yakın sektörü doğrudan veya dolaylı yönden etkilemekte olan sektörümüzü ekonomimize şekil vermektedir. Aynı zamanda da günümüz şartlarında sorunları ülkemizi ve şehrimizi olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle 6 Şubat Depremlerinden sonra görülmüştür ki mühendislik hizmeti görmüş yapıların depremden az zararla atlatmıştır. Projelendirmesinde ve yapımında doğru ve yerinde denetime tabii yapıların deprem kuşağındaki ülkemiz için ne denli bir gereksinim olduğu büyük bedeller ödenerek görülmüştür. Bu saatten sonra yapılması gereken deprem hazırlıklarımızı bilimsel gerçeklerle yerine getirmektir” dedi.

“DÜNÜN HESABI YARINA UYMAMAKTADIR”

Yetiştirici, “Deprem bölgesine kaydırılan yatırımlarla kaliteli inşaat ustalarının da şehrimizden ve diğer bölgelerden depremin yaşandığı illere kayması beklenen bir hareket idi. Ancak onların yerini alacak kalifiye inşaat ustalarının bulunmaması şu anda çözemediğimiz bir konu başlığıdır. Bizler, inşaat sektör aktörleri olarak eğitimli iş gücü konusunda ciddi problemler yaşamaktayız. Bir diğer taraftan da her geçen gün artan inşaat maliyetlerinin kesin hesap yapmakta bizleri zorlamasıdır. Dış bağımlı hammadde ve enerji maliyetlerinin yüksek oluşu birim metrekare inşaat maliyetlerimizi artırmakta ve yıllara sari bir planlama yapmakta yapımcıları yanıltmaktadır. Her gün yeni bir artış ile malzeme fiyatlarında yeniden rakamlar belirlenmekte ve dünün hesabı bugüne ve de yarına uymamaktadır” ifadelerini kullandı.

“DAR BOĞAZDAN GEÇİYORUZ”

“Sonuç olarak inşaat sektörü istikrar ve kararlı bir ekonomik politika beklentisi içindedir” diyen Başkan Yetiştirici, “İçine girdiğimiz bu dar boğazda üreticiler hesaplamalarda yanılmakta, yaklaşık maliyetlerde tutarlılıktan uzak kalmakta ve işçilik konusunda da kalifiye ustaların yokluğu nedeniyle düşük kalitede işgücüne pahalıya ulaşmaktadırlar. Bu ülkenin analizci, teknik insanları İnşaat Mühendisleri olarak, karar vericilerden ve kanun koyuculardan daha istikrarlı bir inşaat sektör beklentimiz vardır. İnşaat Mühendisleri olarak görevimizi en iyi şekilde yapmaya hazır olduğumuzun kamuoyunun bilmesini isteriz. Şantiye şeflerimizin vereceği hizmet, maliyeti artırmayacaktır. Bilakis can ve mal güvenliğini sağlayacaktır. Güzel ülkem ve güzel şehrimiz çok daha iyisini hak etmektedir” diye konuştu.