Irak Kürtleri için rüya bitti, gerçekler başladı

Siyaset, Ekonomi ve Toplum AraÅŸtırmaları Vakfı (SETA) Dış Politika AraÅŸtırmacısı Can Acun, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) yaptığı gayrimeÅŸru referandumun ardından, Türkiye, Ä°ran ve Irak'ın yaptıkları sert açıklamalar ve yaptırım tehditlerinin, Irak Kürtlerini eldeki kazanımlarını kaybetme korkusuna sevkettiÄŸini söyledi. 

Acun, gayrimeÅŸru referandumun ardından Irak'ta yaptığı gözlemlere iliÅŸkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, süreç sonrasında Erbil'de insanların kortejler halinde yürüyüÅŸ yaparak kutlama gerçekleÅŸtirdiÄŸini ancak insanlara doÄŸrudan temas edildiÄŸinde tablonun renginin farklı olduÄŸunun anlaşıldığını belirtti. 

Kerkük ve Sülaymaniye'de ise coÅŸku deÄŸil tedirginliÄŸin hakim olduÄŸunu ifade eden Acun, "Türkiye, Ä°ran ve Irak'ın sert açıklamalarıyla birleÅŸen yaptırım tehditleri, Iraklı Kürtleri nasıl bir macera içine girdiklerini düÅŸündürmeye baÅŸlamış durumda. Irak Kürtleri için rüya bitti, gerçekler baÅŸladı. Artık herkes bu iÅŸin nereye doÄŸru sürükleneceÄŸini konuÅŸuyor, 'acaba bağımsızlık arayışına girmiÅŸken eldeki kazanımlardan da mı olacağız' korkusu ise bariz bir ÅŸekilde hissediliyor." dedi. 

"Yaptırım tehdidi büyük bir korkuya neden oluyor"

Acun, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) ekonomisinin çok önemli bir kısmının baÅŸta Türkiye olmak üzere Irak ve Ä°ran'a baÄŸlı olduÄŸunu anlatarak petrol ihracatının bütçe için vazgeçilmez olduÄŸuna dikkati çekti.

Yaklaşık 6 milyon kiÅŸinin yaÅŸadığı bölgede 1,3 milyon memurun olduÄŸunu, yaptırımların henüz baÅŸlamadığı bu dönemde dahi ekonomik krizin yaÅŸandığını, memurların maaÅŸlarını düzenli alamadıklarını aktaran Acun, ÅŸu deÄŸerlendirmede bulundu:

"Yaptırım tehditlerinin gerçeÄŸe dönüÅŸmeye baÅŸlaması insanlarda büyük bir korkuya neden oluyor. Referandumun yarattığı gerginlik etnik ve mezhebi fay hatlarını da tetiklemeye baÅŸlamış durumda. Özellikle Kerkük'te tüm taraflar ateÅŸ üstünde. Türkmenler bir oldu bittiyle kaderleriyle oynanmaya çalışıldığı söylüyorlar. ABD iÅŸgalinden bu yana IKBY'nin adım adım Kerkük'e yeni yerleÅŸim yerleri inÅŸa ederek kentin demografisini deÄŸiÅŸtirdiklerini, adeta Ä°srail'in Filistin'e yaptığının kendilerine yapıldığını ortaya koyuyorlar.

Bölgedeki peÅŸmerge güçleri, Türkmenler ve HaÅŸdi Åžabi arasında zaman zaman küçük çatışmalar yaÅŸanıyor. Bunun büyük bir savaÅŸa dönüÅŸmesi olasılığı var. BaÄŸdat yönetiminin peÅŸmergenin ele geçirdiÄŸi tartışmalı bölgelere yönelik bir askeri hamle yapması ya da sınır kapılarına yönelik bir hamlesi de önemli riskler barındırıyor. Sıradan halktan siyasi aktörlere kadar bir ÅŸekilde Batılı devletlerin ve Ä°srail'in kendilerini koruyacağına dair inançları var. Bunu açıkça ifade etmekten de çekinmiyorlar ancak gözlerdeki tedirginlik bu inancın çok güçlü olmadığını da ele veriyor. ABD ve Batılı ülkelerin referanduma destek vermemeleri ayrıca akabinde yaptıkları olumsuz açıklamalar ciddi bir hayal kırıklığı yaratmış durumda." 

IKBY sınır kapısında baypas edilebilir

 

Acun, Türkiye'nin Habur Sınır Kapısını kapatmasının ardından yeni bir sınır kapısını hayata geçirebileceÄŸine de dikkat çekerek Habur'un biraz daha batısında Ovaköy - Telafer - Musul - BaÄŸdat hattı üzerinden IKBY devre dışı bırakılarak doÄŸrudan Irak'a açılacak bir sınır kapısı oluÅŸturulmasının düÅŸünüldüÄŸünü, bunun için de halen KDP peÅŸmergeleri ve bazı terör örgütü PKK unsurlarının bulunduÄŸu bölgenin Merkezi Irak Ordusu'nun kontrolüne alınması gerektiÄŸini sözlerine ekledi.