İZ BIRAKANLAR...

Ahmet Nihat Berker

(20 Eylül 1949, İstanbul),

Türk bilim insanı, kimyacı ve fizikçi profesör.

İSTANBUL’DA DOĞDU

Ahmet Nihat Berker, 20 Eylül 1949'da İstanbul'da Profesör Ratip Berker'in oğlu olarak doğmuştur. Kuramsal fizik profesörüdür. Robert Kolej'den mezun olduktan sonra, lisans eğitimi için Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'ne kabul edilen Nihat Berker, 1971 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nün fizik ve kimya bölümlerinin her ikisinden birden mezun oldu. 1977 yılında İllinois Üniversitesi Urbana Yerleşkesi'nden Doktora almaya hak kazandı.

MASSACHUSETTS TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ'NDE KURAMSAL FİZİK PROFESÖRÜ OLDU

1988 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde kuramsal fizik profesörü olan Nihat Berker, 1999 yılında da İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi dekanı oldu. 2004 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden Ordinaryüs Profesör unvanını aldı. 2005 - 2009 yılları arasında Koç Üniversitesi'nde fizik profesörlüğü yapmıştır.

TÜRKİYE’YE KESİN DÖNÜŞ

1999'da Türkiye'ye kesin dönüş yapan Prof. Dr. Berker, 2007 yılında Almanya'nın en prestijli ödüllerinden biri olan Humboldt Ödülü'nü kazandı. 11 Ekim 2016'da Sabancı Üniversitesi'nin rektörlüğünden istifa etti.

EŞİ BEDİA ERİM BERKERDE İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ'NDE KİMYA PROFESÖRDÜR.

Nihat Berker, istatistiksel mekanik, normalleşme gruplarına hal değimi uygulamaları, ve yüzeysel fizik konularındaki araştırmaları ile meşhur olan Berker'in oğlu Selim Berker Harvard Üniversitesi'nin felsefe bölümünde etik ve epistemoloji profesörü olmuştur. Eşi Bedia Erim Berkerde İstanbul Teknik Üniversitesi'nde kimya profesördür.

1999’da Türkiye’ye kesin dönüş yapan Berker, aralıksız olarak lisans, lisansüstü ve lise öğrencilerine ders vermiştir.Akademik hayatı boyunca MIT Fizik Bölümü Buechner Eğitim Ödülü (1987), TÜBİTAK Bilim Ödülü (1988), Fellow of the American Physical Society (1988), MIT Fen Fakültesi Lisansüstü Eğitimde Mükemmellik Ödülü (1995), Türkiye Bilimler Akademisi Seçkin Türk Bilimcisi Ünvanı (1996), Humboldt Research Award (2007), KoçPost Öğrenci Gazetesi Yılın En İyi Hocası (2008) ödüllerini kazanmıştır. 1999’dan beri Türkiye Bilimler Akademisi asil üyesidir. 2003’te kurulan MIT-Turkey Freshman Scholars Program’ın kurucusu ve yöneticisidir. 2011’de Avrupa Akademisi’ne seçilmiştir.Şubat 2013 itibarıyla 134 bilimsel yayını vardır ve 4732 atıf almıştır.

…………

Sabancı Üniversitesi’nde Nihat Berker’e teşekkür töreni

2016 yılının son günlerinde Sabancı Üniversitesi’nin 2009-2016 dönemi Rektörü Prof. Dr. Nihat Berker’e teşekkür ve veda töreni düzenlendi. Sabancı Üniversitesi’nin akademisyen ve idari çalışanlarının katıldığı törende Rektör Vekili Prof. Dr. Ayşe Kadıoğlu’nun konuşmasının ardından Nihat Berker için hazırlanan bir film yayınlandı. Ardından ilk Rektör değişimi töreninde Kurucu Rektörümüz merhum Prof. Dr. Tosun Terzioğlu tarafından Nihat Berker’e verilen Sabancı Üniversitesi’nin “Akademik Özgürlük Yazıtı” bu kez Nihat Berker tarafından Ayşe Kadıoğlu’na devredildi.

“Bugün burada büyük bir aile olarak bir aradayız. Sabancı Üniversitesi’nin tekil bireyler olarak bizlerin ötesinde bir varlığı var. Bu varlık ortak değerlerimizle, geçmiş başarılarımızla ve zaman içinde oluşan geleneklerimizle ortaya çıkıyor. Bugün ortak değerlerimiz, ortaya çıkan başarılarımız ve geleneklerimizden söz etmek ve bunlara çok büyük katkıları olan Nihat Berker hocamıza teşekkür etmek üzere toplandık.

Sabancı Üniversitesi her şeyden önce, fakültelere giriş ve serbest program seçimini Türkiye’de yüksek öğretime getirmekte öncülük yapmış ve bu anlamda Türkiye’de yüksek eğitim profilini değiştirmiş bir üniversite. Bugün Sabancı Üniversitesi’nin bizlerin ötesindeki varlığını oluşturan ortak değerler, zaman içinde yerleşen geleneklerden söz etmek istiyorum.

AKADEMİK ÖZGÜRLÜK

3 önemli değerimize vurgu yapmak istiyorum. İlk olarak, Sabancı Üniversitesi kuruluş yıllarından itibaren ifade özgürlüğünü ön planda tutan bir üniversite oldu. Bizler bu üniversitenin çalışanları olarak akademik özgürlüklerin olmadığı bir ortamda bilimsel çalışma yapmanın mümkün olmayacağını hep biliyorduk. Buna yönelik olarak Sabancı Üniversitesi’nin Akademik Özgürlük anlayışını üniversite içinde katılımcı bir süreç ile oluşturduk ve bu anlayışı içeren metin 2002 tarihinde Mütevelli Heyeti tarafından kabul edilip web sitemize konuldu. Bugün varlığımıza dair olan özgürlüklerimize her zaman sahip çıkacağımızı hatırlamanın zamanıdır. Zaman zaman ümitsizliklere gark olsak da bizler de geleceği inşa etmeye, farklılıklarımızdan yaratıcı enerji üretmeye, özgür, eleştirel, yaratıcı, esnek özellikleri ile öne çıkan bilimsel düşünceyi yaşatmaya, özgüvenli ancak mütevazı olmaya devam edeceğiz.   İfade özgürlüğü bizim olmazsa olmaz ve en önemli değerimiz.

Ve… çok şanslıyız ki bugüne kadar bu konuda hiç taviz vermeyen iki Rektörümüz oldu.  Kurucu Rektörümüz Tosun Terzioğlu kendine has karizması ile hala bu kampüsün içinde dolaşıyor birçoğumuz için. Tosun hoca’yı 2016 yılının Şubat ayında kaybettik. Çok erken bir kayıptı. Bugün öncelikle kendisini  değerlerimizin oluşmasındaki rolü ile ve şükran ile tekrar anmak isterim. 2017 yılında Tosun hocamızın vefatının ilk yılında üniversitemiz içinde onun adının verileceği ve sevdiği bitkilerden oluşacak (biliyorsunuz bu kampüsteki her bir ağacı ve bitkiyi bilirdi) bir bahçe, bir konuşma, diyalog, yaşam alanı oluşturma süreci içindeyiz; bu bilgiyi de sizlerle paylaşmak isterim.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği

İkinci olarak öne çıkan değerimiz toplumsal cinsiyet eşitliğidir. Cinsel Tacize Karşı Önlem ve İlkeler Belgesi olan ve bu belgeyi web sitesine koymuş bir üniversiteyiz. Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Merkezi’miz bu anlamda diğer merkezlerimizden farklı bir görev üstleniyor ve akademik çalışmaların yanı sıra toplumsal cinsiyet eşitliği ve farkındalığına yönelik eğitimler veriyor. Üniversitemiz için son derece önemli bir merkez olduğunu biliyoruz. Merkezin çalışmalarına destek olmayı hep çok önemsedik ve önemsemeye de devam edeceğiz.

Çeşitlilik

Üçüncü olarak vurgulamak istediğim değerimiz ise çeşitlilik. Birbirinden farklı arkaplandan gelen bireyleri ile çok dilli, çok renkli bir üniversiteyiz. Böyle olmayı en baştan beri hedefledik; bu yüzden kendimize dünya üniversitesi dedik. Bugün oldukça yüksek uluslararası öğrenci sayımız ile, değişim programlarımız ile ve dünyada kendi araştırma alanlarındaki networkleri son derece kuvvetli olan öğretim üyesi kadromuz ile çeşitliliği bir değer olarak benimsemiş bir üniversiteyiz. Buna verdiğimiz önemi, yine websitemizde yayınladığımız Ayrımcılık Karşıtlığı metni ile dünyaya duyurmaktayız.

Gerçek bilim insanlarına özgü olduğundan emin olduğum dur durak bilmez bir merak hissi vardır Nihat hoca’nın.

BUGÜN ANA TEMAMIZ NİHAT BERKER’E TEŞEKKÜR…

Sabancı Üniversitesi olarak değerlerimiz ve başarılarımızın yanısıra geleneklerimiz de çok önemli. Önde gelen geleneklerimizden birisi de teşekkür hislerimizi paylaşmak…

Nihat Berker 2009 yılından bu yana üniversitemizin Rektörlüğünü yaptı. Sabancı Üniversitesi son 7 yılda çok büyük mesafeler katetti. En önemlisi biraz önce değindiğim değerlerimiz güçlenmeye devam etti. Nihat hoca, demokrat kişiliği ile bu değerleri 7 yıl boyunca gözünden sakındı, akademik özgürlüklerimiz konusunda her zaman bize arka çıktı. Kendisi şüphesiz müthiş olumlu enerjisi, heyecanı, yapıcı tavrı ile Sabancı Üniversitesi’ne çok önemli değerler katmış bir Rektör olarak hatırlanacak.  MIT ile gerçekleştirdiğimiz program, dünya sıralamalarına girmemiz, Lise Yaz Okulumuzun müthiş başarısı, kendisinin yarattığı disiplinler arası dersler ve daha niceleri…Nihat hoca ile öncü bir üniversite olmaya hep devam ettik. Biz kendisi ile birlikte sayısız tercih gününde birlikte görev yaptık. Her gün enerjisinden milim kaybetmeden bu salona geldi ve bazen yorgunluktan şikayet ediyorsak eğer, ona bakıp utanmamıza neden oldu. Benim Nihat hocanın enerjisine bakıp, kendime çeki düzen verdiğim çok olmuştur. Ben kendisine onunla ilgili en önemli bulduğum özelliğin yaşam arzusu, heyecanı olduğunu belirtmiştim. Gerçek bilim insanlarına özgü olduğundan emin olduğum dur durak bilmez bir merak hissi vardır Nihat hoca’nın. Sosyal Bilimlere olan ilgisini ve verdiği dersleri biliyoruz. Toplumsal cinsiyet çalışmalarına Rektörlüğü boyunca destek oldu; bu alandaki çalışmalarımız ile  üniversite olarak kendimize açtığımız alanda onun desteğini hep hissettik. Sakıp Sabancı ödülleri ile, kitap kulübü ile her zaman bizzat ilgilendi. Ve her zaman her yaptığını heyecan duyarak ve olumlu enerjisini cömertçe paylaşarak yaptı. Bilenleriniz biliyor, tüm bunların yanısıra Nihat hoca sinemaya, tiyatroya olan ilgisini paylaşmayı çok sever; kendi öğrendiklerini paylaşması ile ve en önemlisi de dostluğu ile hayatımıza her zaman müthiş katkıları oldu.

“AKADEMİK ÖZGÜRLÜK YAZITI BİZİM MEŞALEMİZDİR”

Sıra geldi bir geleneğe. Bazı şeyler sürdürülünce gelenek oluyor. Biz de bunu yapacağız. Nihat hoca Rektörlük görevine başlarken rahmetli, çok sevdiğimiz Bayram Candan’ın emeği ile yaptığı Akademik Özgürlük Yazıtı’nı devralmıştı. Biraz önce sözünü ettiğim Akademik Özgürlük metni bu yazıtın üzerinde yazıyor.  Nihat hoca, bu yazıtın sembolize ettiği değerlerin hep arkasında durdu. Biz de kendimizi hep güvende hissettik. Müthiş bir ayrıcalık idi bu. Ben bugün kendisinden bu yazıtı, ileride devretmek üzere devralmak istiyorum, bu geleneği ihmal etmemeyi, bu ritüeli yerine getirmeyi bugün çok önemsiyorum. Bundan Nihat hoca’ya söz ettiğimde hemen gözleri parladı ve “bu yazıt bizim meşalemiz” ifadesini kullandı.  Bu yazıt ile sembolleşen değerleri kendisinden onur duyarak ve elbette bunun sorumluluğunun bilincinde olarak devralacağım.”

“ZOR HEMEN YAPILIR, İMKANSIZ BİRAZ ZAMAN ALIR”

Nihat Berker için hazırlanan ve bazı çalışma arkadaşlarının kendisi ile ilgili duygu ve düşüncelerini paylaştığı film gösterildi. Çalışma arkadaşlarının gözünden Nihat Berker, enerjik, etrafa neşe saçan, iletişimi ve birlikte çalışılması kolay, samimi, iyi bir dinleyici ve demokrat kişilikli olarak anlatıldı. Aileye değer veren, pozitif, mütevazı, hayata olumlu bakmayı seven bir kişi… Teşekkür eden, motive etmeyi bilen, yorulmak nedir bilmeyen, coşkusunu, enerjisini aktarabilen, zorlu zamanlarda bile gülebilen, pozitife odaklanan, uzaktayken de yakında olan, her zaman her yerde olmayı başaran, saygıdeğer güzel bir insan… “Zor hemen yapılır, imkansız biraz zaman alır” sözünü şiar edinmiş bir kişi. 

“Başarıyı hep birlikte gerçekleştirdik”

Akademik kurum olarak toplumda, değişik görevimiz ve çalışma tarzımız var. Bu tarzda akıl, özveri ve vicdan biraraya geliyor ve müthiş bir şekilde ilerliyor. Sabancı Üniversitesi’nde bunu yaptık. Bunu iyi yapmak önemli. Bir işi iyi yapmak istiyorsan yaptığının özüne sadık kalacaksın ama önce özünün ne olduğunu iyi öğreneceksin. Başarıyı hep birlikte gerçekleştirdik. Başarılar katılımlı katkılarla ölçülür. Bunun bir çok örneği var. Örneğin Lise Yaz Okulu başka bir üniversitede yapılamaz bir deneyim çünkü bin öğrenciye 50 akademisyen ders verdi. Gururla yaptık, cıvıl cıvıl yaptık. Liselilerle çalışmaktan gurur duyduk ve bence Türkiye’ye de büyük hizmet yaptık. Burs fonumuza da epeyce katkıda bulunduk. Bu süreçler kendi kendini ödüllendiren süreçler. Yaptıkça mutlu oluyorsun ve bir fark yarattığını görüyorsun. (Salih Geçer)