Konya'yı Ziyaret Edenler Çarpıcı Bir Dönüşüme Şahit Olacaklar

Dünya Bankası Türkiye Direktörü Martin Raiser liderliÄŸinde hazırlanan ''Türkiye'nin DönüÅŸümü'' baÅŸlıklı kapsamlı rapor, Dünya Bankası'nın Washington'daki merkezinde düzenlenen panelde sunuldu. Açılış konuÅŸmasını, IMF Ä°cra Direktörü Ä°brahim Çanakçı ve Dünya Bankası Genel Direktörü Sri Mulyani Indrawati'nin yaptığı panelde, Türkiye'nin özellikle son 20 yılda gösterdiÄŸi baÅŸarıya ve orta gelir tuzağına düÅŸmemek için yapması gerekenlere odaklanıldı.  Dünya Bankası Türkiye Direktörü Raiser, son iki yılda Türkiye'ye özel sektör, bankacılık, eÄŸitim, saÄŸlık, iletiÅŸim ve konut sektörlerinde yakalanan baÅŸarıyı gözlemlemek üzere Tayland'dan Moritanya'ya kadar 25'in üstünde ülkeden temsilcinin geldiÄŸini kaydederken, söz konusu raporu bu ülkelerin Türkiye'nin deneyiminden daha iyi yararlanabilmeleri için hazırladıklarını açıkladı.  Raiser, Türkiye'nin küresel gücünün liberalleÅŸmenin baÅŸladığı 1980'li yıllardan bu yana etkileyici hızda artarken, ülkenin küresel ithalat ve ihracat payının bu dönemden beri sırasıyla üçe ve dörde katlandığını anlattı. Avrupa BirliÄŸi'yle (AB) imzalanan Gümrük BirliÄŸi AnlaÅŸması'nın bunda büyük rol oynadığını düÅŸünen Raiser, giriÅŸimci Türk ihracatçıları ve onlara saÄŸlanan kamu teÅŸviklerinin de etkili olduÄŸunu dile getirdi.  Raiser'a göre, Türkiye'yi geliÅŸmekte olan ülkeler için ilham kaynağına dönüÅŸen baÅŸarı hikayesinin sütun taÅŸlarını istihdam ve ÅŸehirleÅŸme oluÅŸturdu. "Dünyanın iÅŸ imkanlarının bittiÄŸinden korktuÄŸu bir dönemde, Türkiye istihdamını ÅŸaşırtıcı hızda artırdı. Ekonomi, 2009'dan bu yana 5 milyonu aÅŸkın kiÅŸiye iÅŸ imkanı saÄŸladı" diyen Raiser, bunda ekonomik aktivitenin inÅŸaat ve tarım gibi emek yoÄŸun sektörlere kaymasının önemli rol oynadığını söyledi.  "ÅžehirleÅŸme ve Anadolu'nun kaplanları"  Raiser, Türkiye'de uygulanan baÅŸarılı ÅŸehirleÅŸme programının ülkenin artan gelir seviyesine katkı saÄŸladığını belirtirken, Türk kentlerinin dünyada en hızlı büyüyen metropoller arasında yer aldığını ifade etti. En yüksek ÅŸehirleÅŸme oranının ülkenin iç kısmında yakalandığına dikkati çeken Raiser, "Ä°stanbul, Ankara ve Ä°zmir gibi metropollerin dışına çıkıp, Kayseri, Konya ve Gaziantep gibi bazen Anadolu Kaplanları olarak da adlandırılan ÅŸehirleri ziyaret edenler çarpıcı bir dönüÅŸüme ÅŸahit olacaklar" görüÅŸünü paylaÅŸtı.  Raiser, buna karşın, artan kentleÅŸmenin daha iyi planlamaya ihtiyacını da beraberinde getirdiÄŸi uyarısında bulunarak, daha önceleri baÅŸarılı projelere imza atan BaÅŸbakanlık Toplu Konut Ä°daresi BaÅŸkanlığı'nın (TOKÄ°) ÅŸehirlerde gittikçe artan memnuniyetsizliÄŸe neden olduÄŸu iddiasında bulundu. "Tasarruflar artırılmalı"  Raiser, özel sektörü ve istikrarı destekleyen, Türk bankacılık sektörünün de ekonomik baÅŸarıda önemli bir yere sahip olduÄŸunu altını çizerken, "Türk bankaları zoru seçerek ihtiyatlı davranmayı Avrupa bankalarından 10 yıl önce öÄŸrendi. Çözümleyici sermaye tamponlarıyla yurt dışından yatırım almaya devam ederek, Türkiye'nin krizden (2007-2009 krizi) hızla çıkmasını saÄŸladılar" dedi.  Öte yandan, Türkiye'nin hedefleriyle birlikte sorunlarının da büyümesine karşın yapısal reformların 2007'den bu yana yavaÅŸladığına iÅŸaret eden Raiser, raporun ayrıca Türkiye'nin ülkenin orta gelir seviyesinden yüksek gelir seviyesine atlayabilmesi için bir yol haritası çizdiÄŸini kaydetti. Bu noktada, Türkiye'nin Kolombiya ve Meksika gibi ülkeleri örnek alarak tasarrufları artırmayı teÅŸvik etmesi gerektiÄŸini savunan Raiser, orta gelir tuzağından kurtulmanın çok zor olduÄŸuna dikkati çekerek, “1960'lardan bu yana orta gelir tuzağından kurtulabilen ülkelerin sayısı oldukça düÅŸük. Burada 3 grup ülkeden bahsediyoruz: Asya Kaplanları, yeni AB üyeleri, ve petrol bulan birkaç ülke. Türkiye'nin doÄŸal kaynakları kısıtlı, tasarruf oranı ise yükselen piyasa ekonomilerinin en düÅŸük seviyesinde, dolayısıyla bir Asya Kaplanı da deÄŸil, bu geriye belirsizlikler dolu AB üyeliÄŸini bırakıyor" ifadelerini kullandı.  "Türkiye, ilham kaynağı olmayı reformlarla sürdürebilir"  Raiser, Türkiye'nin önündeki en önemli sorunlardan birinin verimliliÄŸi artırmak olduÄŸunu belirtirken, genç nüfus ve kadınların iÅŸ gücüne katılımındaki artışın her yıl 1 milyondan fazla kiÅŸiye istihdam ihtiyacı yaratacağını kaydetti. Türkiye'de ortalama yaşın 29 olduÄŸu bilgisini veren Raiser, ülkenin yaÅŸlanmadan zenginleÅŸebilecek nadir ülkeler arasında yer aldığını dile getirdi.  Bununla birlikte, Türkiye'nin doÄŸrudan yabancı yatırım (FDI) konusunda diÄŸer geliÅŸmekte olan ülkelerin gerisinde kaldığını vurgulayan Raiser, ülkenin FDI rekabetinde kaybediyor olmasını yapısal reformların yavaÅŸlamasına baÄŸladı.  Raiser, sunumunu "(Raporu hazırlamaktaki) amacımız Türkiye'yi yüksek gelir seviyesi sınırına taşıyan politikaları deÄŸerlendirmek olsa da ÅŸimdi bu sınırı aÅŸma zamanı. Zorlu seçim sürecinin haziranda sona ermesi, yapısal reform gündemine geri dönülmesi için önemli bir fırsat yaratacak. Bu fırsatın gerçeÄŸe dönüÅŸtürülmesi, Türkiye'nin geliÅŸmekte olan ülkelere ilham kaynağı olmayı yıllar boyunca sürdürmesini saÄŸlayacaktır" sözleriyle tamamladı.  "Toplam faktör verimliliÄŸi yapısal reformlara duyulan ihtiyacı artırıyor"  IMF Ä°cra Direktörü Çanakcı ise Türkiye'de kiÅŸi başına düÅŸen milli gelirin, yüksek gelirli ülkeler sınırının yüzde 20 altında olduÄŸunu anımsatarak, "EÄŸer Türkiye, geçmiÅŸ büyüme performansını devam ettirirse, bu sınırı 3 ila 5 yıl içinde atlayabilir" öngörüsünde bulundu.  Öte yandan, son yıllarda yavaÅŸlayan toplam faktör verimliliÄŸinin yapısal reformlara duyulan ihtiyacı artırdığını kaydeden Çanakcı, Türkiye'deki politika yapıcıların ve ilgili kurumların bu durumun farkında olduÄŸunu vurgulayarak, "10. BeÅŸ Yıllık Kalkınma Planı ile BaÅŸbakanımız tarafından kısa süre önce açıklanan 25 Öncelikli DönüÅŸüm Programı bu anlayış ve farkındalığın iyi bir yansıması. Åžunu söylemeliyim ki, bu rapor ve resmi dokümanların gelecek için öngördüÄŸü politikalar birbiriyle mükemmel uyuÅŸuyor" ifadelerini kullandı.  Dünya Bankası Genel Direktörü Sri Mulyani Indrawati ise Türkiye'nin son olarak G20 baÅŸkanlığını üstlenmesinin tüm geliÅŸmekte olan ülkeler için gurur verici bir geliÅŸme olduÄŸunu belirterek, "Bu rapor, diÄŸer geliÅŸmekte olan ülkelerin kanun yapıcılarına, Türkiye'nin küresel ekonomiye nasıl entegre olduÄŸunu göstermek anlatmayı amaçlıyor. GeliÅŸmekte olan ülkelerin küreselleÅŸmenin kazananı Türkiye'den öÄŸreneceÄŸi çok ders olduÄŸuna inanıyorum" ÅŸeklinde konuÅŸtu.