Merkez Bankasında denetim mekanizması daha etkin hale geliyor

Ekonomiden sorumlu BaÅŸbakan Yardımcısı Mehmet ÅžimÅŸek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Merkez Bankasının 2000 yılından bu yana bağımsız denetime tabi faaliyetlerini sürdürdüÄŸüne iÅŸaret ederek, teÅŸkilatında bir Denetim Genel MüdürlüÄŸü bulunan bankanın ayrıca Sayıştay, BaÅŸbakanlık TeftiÅŸ Kurulu ve Devlet Denetleme Kurulunca denetlendiÄŸini hatırlattı.

Bankanın yılda iki defa Bakanlar Kurulu ile TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna hesap verme ve kamuoyunu aydınlatma sorumluluÄŸu bulunduÄŸuna dikkati çeken ÅžimÅŸek, torba yasa tasarısında yer alan bir düzenlemeyle Merkez Bankasının denetimine iliÅŸkin daha ileri bir çerçeve oluÅŸturduklarını söyledi.

ÅžimÅŸek, "Türk Ticaret Kanunu ve uluslararası en iyi uygulamalar dikkate alınarak Merkez Bankasının denetimine iliÅŸkin yapı ve uygulama çerçevesi geliÅŸtiriyoruz. Bankanın denetim uygulamalarında uluslararası standartları da dikkate alan, daha ileri ve yeni bir adım atıyoruz." diye konuÅŸtu.

Kurulacak komite daha etkin çalışacak

Yapılan düzenlemeyle 1 Temmuz 2012'den itibaren yürürlüÄŸe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda anonim ÅŸirketlerin zorunlu organ yapısından çıkarılan Denetleme Kurulunun kaldırılarak yerine daha etkin çalışacak "Denetim Komitesi" yapısının kurulacağını anlatan ÅžimÅŸek, ÅŸöyle devam etti:

"Türk Ticaret Kanunu'ndaki yeni düzenlemeyle denetim faaliyetinin tarafsızlık ve etkinlik saÄŸlamak üzere ÅŸirketten bağımsız kiÅŸilerce yapılması esas alındı. Bağımsız denetimle finansal tablolarla raporların dolayısıyla muhasebenin özel, teknik bir uzmanlık alanı olarak uluslararası muhasebe standartlarına göre sürekli denetimi amaçlandı. Dünyadaki örneklere bakıldığında merkez bankaları açısından benzer bir geliÅŸimin yaÅŸandığı görülüyor. ÖrneÄŸin Ä°ngiltere, ABD, Japonya merkez bankalarının denetleme kurulu ve benzeri organları bulunmamakta, denetimleri bağımsız denetim yoluyla gerçekleÅŸtirilmektedir. TCMB'nin kuruluÅŸunda model alınan Hollanda'da dahi bugün denetleme kurulu bulunmamakta ve bu iÅŸlev bağımsız denetçilerce yerine getirilmektedir."

"Bankanın denetlenmesinde boşluk ya da eksiklik olmayacak"

Merkez Bankası bakımından Türk Ticaret Kanunu'ndaki tamamlayıcı genel hükümlerin ortadan kalkması nedeniyle hukuk tekniÄŸinden kaynaklanan bir zorunluluk olarak Denetleme Kurulunun kaldırıldığını belirten ÅžimÅŸek, bu adımla bankanın denetlenmesi bakımından bir boÅŸluk ya da eksiklik doÄŸmayacağını vurguladı.

ÅžimÅŸek, yapılan düzenlemeyle Türk Ticaret Kanunu ile de uyumlu, denetimin uzman yaklaşımla ve sürekli olması hedefi çerçevesinde etkin bir Denetim Komitesi yapısının kurulacağını ifade ederek, komitenin, bankanın iÅŸlerinin gözetimini, izlenmesini ve denetlenmesini saÄŸlayacağını bildirdi.

Kamu denetiminin tüm unsurları aynen korunacak

Bu kapsamda Banka Meclisi yani Yönetim Kurulundan bir komitenin kurul adına bankanın denetim ve kontrol sistemlerinin iÅŸlerliÄŸini ve etkinliÄŸini denetleyeceÄŸini anlatan ÅžimÅŸek, ÅŸunları kaydetti:

"Yeni Türk Ticaret Kanunu, Yönetim Kurulundan doÄŸrudan yönetime katılmayan birkaç üyeyle bir Denetim Komitesi kurulmasına hukuki imkan saÄŸlamaktadır. Yeni kanunun Almanya ve ABD'yi örnek göstererek anonim ÅŸirketler için mümkün kıldığı bu uygulama, Türk hukukunda bankalar için zorunludur. Bu kapsamda raporlar yılda bir defa deÄŸil, üç ayda bir sunulacak. Bu da sistemin etkinliÄŸini saÄŸlayacak. Ayrıca, anonim ÅŸirketlerde yönetim kurullarına, risklerin erken teÅŸhis edilmesini ve yönetimini saÄŸlamak üzere Risk Komitesi kurulmasının yanı sıra Kurumsal Yönetim Komitesi, Sürdürülebilirlik Komitesi gibi komite ve komisyonları kurma yetkisi veren hükümler de bulunuyor. Bu çerçevede Banka Meclisine de merkez bankacılığı faaliyetine uygun olarak gerekli göreceÄŸi bu nitelikte komite ve komisyonları kurma ve iÅŸleyiÅŸine iliÅŸkin düzenleme yapma yetkisi verilmektedir."