Naylon poşette 'ücret' tartışması

Avrupa BirliÄŸi (AB) ile uyum çalışmaları kapsamında Türkiye'de 2019'dan itibaren naylon poÅŸetlerin marketlerde ücret karşılığı temin edilmesini öngören düzenleme, hayata geçirilmeden tartışılmaya baÅŸlandı. Plastik üreticileri, sınırlamaların plastik kullanımında caydırıcı olmayacağını savunurken, çevreciler ise düzenlemeye destek verdi ve plastik poÅŸet kullanımını en aza indirecek kararların alınmasını istedi.

Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı tarafından AB mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında hazırlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü YönetmeliÄŸi Taslağı, 1 Ocak 2019'dan itibaren hafif plastik torbaların satış noktasında ücret karşılığı temin edilmesini öngörüyor.

Avrupa'nın belli ülkelerinde marketlerde plastik poÅŸetlere yasak ve sınırlamalar uygulanırken, Türkiye'de ise bazı zincir marketler düzenleme yürürlüÄŸe girmeden müÅŸterilerine plastik poÅŸetleri ücretli veriyor.

Konu hakkında tartışmaların devam ettiÄŸi Türkiye'de yılda yaklaşık 200 bin tonluk alışveriÅŸ poÅŸeti üretiliyor. Endüstriyel, kilitli ve maÄŸaza torbalarıyla kargo ve elbise poÅŸetleri gibi geniÅŸ bir ürün yelpazesi de eklendiÄŸinde bu miktar 510 bin tonu buluyor.

"PoÅŸet miktarı kademeli azalacak"

Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı MüsteÅŸarı Mustafa Öztürk, satış noktalarında bez torbayı teÅŸvik etmek ve naylon poÅŸet kullanımını azaltmak amacıyla 2019’da naylon poÅŸetlerin paralı verilmesi uygulamasını baÅŸlatacaklarını söyledi.

Naylon poÅŸeti birden kaldırmanın kolay olmadığını belirten Öztürk, “Bunun da bir sanayisi, yatırımcısı var. Bunu kademeli dönüÅŸümle sisteme entegre etmek istiyoruz. Bu sisteme geçtiÄŸimiz an poÅŸet miktarı yüzde 60 azalacak. O daha sonra kademeli azalacak. Yani 2021- 2022'de artık hemen hemen poÅŸet kullanılmaz hale gelecek.” diye konuÅŸtu.

"Sınırlama çözüm deÄŸil"

Plastik Sanayicileri DerneÄŸi (PAGDER) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Reha Gür, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çevresel kaygılarla getirilen düzenlemelerin destekçisi olduklarını ancak yasaklama ya da sınırlama gibi uygulamaların sorunların boyutunu deÄŸiÅŸtireceÄŸini, kamuoyu ve tüketiciler nezdinde bilinçlendirme kampanyaları sürdürülmesinin daha doÄŸru olacağını söyledi. 

Naylon poÅŸetlerin ücretli olması halinde tüketicilerin bir iki poÅŸetin taşıyabileceÄŸi ürünleri, poÅŸete fazla para vermemek için bir poÅŸete sığdırmaya çalışacağını ifade eden Gür, taşıma sırasında yaÅŸanabilecek kopma ve yırtılmaların hem tüketiciyi maÄŸdur edeceÄŸini hem de satış noktalarıyla gerginliklere neden olabileceÄŸini dile getirdi.

"Bilinçlendirme çalışması yapılmalı"

Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel BaÅŸkan Yardımcısı Ferda Hekimci ise ücret karşılığı verilmesinin poÅŸet kullanımında bir miktar düÅŸüÅŸ yaratsa da kapsamlı bir çözüm olmayacağını ifade etti. 

Hekimci, alternatif olarak doÄŸa dostu torba üretmenin önemine deÄŸinerek ÅŸunları söyledi:

"Aslında yasaklar yerine bilinçlendirme çalışmaları yapılması gerekiyor. ÖrneÄŸin yapılan hesaplamalar, poÅŸetleri tekrar kullanarak, haftada 6, ayda 24, yılda 288 adet ve ortalama bir yaÅŸam süresinde 14 bin 400 adet poÅŸet tasarruf edebileceÄŸimizi gösteriyor. Her 5 tüketiciden 1’i bu ÅŸekilde hareket etse 201 milyar 600 milyon adet poÅŸetin tasarrufunu saÄŸlamış oluruz."