Nükleer silahları yasaklayan anlaşma BM'de kabul edildi

Nükleer Silahların Yasaklanması AnlaÅŸması, BM'de nükleer silah sahibi ülkelerin boykotuna raÄŸmen, 122 ülkenin desteÄŸiyle kabul edildi.

Özellikle sivil toplum kuruluÅŸlarının kampanyalarıyla uzun süredir müzakereleri yürütülen Nükleer Silahların Yasaklanması AnlaÅŸması, sonunda BM Genel Kurulu'nda oylandı.

ABD, Ä°ngiltere, Rusya, Fransa, Çin gibi BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ve diÄŸer nükleer silah sahibi ülkelerin boykot ettiÄŸi müzakereler sonucu ortaya çıkan tasarı, 122 ülkenin desteÄŸiyle kabul edildi.

Tasarıya sadece Hollanda karşı oy verirken, Singapur çekimser kaldı.

Oylamaya aralarında ABD, Rusya, Ä°ngiltere, Çin, Hindistan, Pakistan, Türkiye, Ä°ran, Ä°srail, Fransa, Almanya, Yunanistan, Japonya ve Ä°talya'nın da olduÄŸu 69 ülke katılmadı.

"Asla katılmayacağız"

Tasarının kabulünün ardından ABD, Ä°ngiltere ve Fransa ortak açıklama yaparak, karara tepki gösterdi.

AnlaÅŸma metninin müzakerelerine katılmadıklarını belirten üç ülkenin açıklamasında, "AnlaÅŸmayı ne imzalamaya ne onaylamaya ne de gelecekte katılmaya niyetimiz yok. Bu nedenle ülkelerimizin nükleer silah konusundaki yasal yükümlülükleri deÄŸiÅŸmeyecektir." ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, anlaÅŸmanın güvenlik ve caydırıcılık konusuna deÄŸinmediÄŸi, Kuzey Kore'nin nükleer programının nasıl engelleneceÄŸine iliÅŸkin çözüm de üretmediÄŸi savunuldu.

STK'lar umutlu

Nükleer ülkelerin tepkisine raÄŸmen nükleer karşıtı gruplar anlaÅŸmadan umutlu.

Nükleer silahların imha edilmesi konusundaki uluslararası kampanyanın (ICAN) Direktörü Beatrice Fihn, konuya iliÅŸkin açıklamasında, "Bugünün nükleer çağın sonunu baÅŸlatan gün olmasını umuyoruz." dedi.

Müzakereleri yürüten BM Konferansının BaÅŸkanı Büyükelçi Elayne Whyte Gomez de yazılı açıklamasında "Nükleer silahlardan arındırılmış bir dünya için ilk tohumları atmayı baÅŸardık." deÄŸerlendirmesinde bulundu.

AnlaÅŸma tüm üyelerin her türlü nükleer silah geliÅŸtirme ve edinme faaliyetlerini yasaklarken, daha önceden bu silahlara sahip olanlardan bunları uluslararası gözlemciler kontrolünde geri dönüÅŸü olmayacak ÅŸekilde imha etmesi isteniyor.

BM'de 20 Eylül'de imzaya açılacak anlaÅŸma 20 maddeden oluÅŸuyor. AnlaÅŸma 50. ülkenin iç onay sürecini tamamlayıp belgeyi BM Genel Sekreteri'ne sunmasının üzerinden 90 gün geçince yürürlüÄŸe girecek.

Nükleer silahlar konusunda 1970 yılından beri yürürlükte olan "Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi AnlaÅŸması" (NPT) bulunuyor. Bu anlaÅŸma, yeni silah geliÅŸtirilmesini yasaklayarak gelecekte tamamen bu silahların kaldırılmasını amaçlıyor.

AnlaÅŸmada nükleer silahların tamamen kaldırılması hedef olarak gösterilirken taraflara baÄŸlayıcı yasal zorunluluk getirilmiyor.

Nükleer karşıtı ülke ve gruplar yeni anlaÅŸmayla bu silahların tamamen imhası için yasal zorunluluk getirmeyi amaçlıyor.