‘ORGAN BAĞIŞI CAİZ’

‘VÜCUDUNUZA Ä°YÄ° BAKIN’

Organ nakli ile ilgili görüÅŸtüÄŸümüz Konya Ä°l Müftüsü Prof. Dr. Ali Akpınar,  “Öncelikle Ä°slam Dini hastalığı bir olarak gördüÄŸünü bu yüzden hastalıktan kurtulmak içinde tedavi olmamızı söyler” dedi. Akpınar, “Ä°slam Dini, hasta olan insanları hastalıktan kurtulmak için tedavi olmasını söyler. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in bir hadisinde ise ‘tedavi olunuz Allah size tedavi olmak için ÅŸifa sunmuÅŸtur’ der. Bu yüzden bize emanet edilen vücuda iyi bakmamız gerekir” ÅŸeklinde açıkladı. Organ bağışında iki türlü nakil olduÄŸunu ve bu konuda da Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulu’nun toplantılarda yapmış olduÄŸu açıklamalara dikkat çekti. Akpınar: “Organ bağışı, diriden diriye ve ölüden diriye olmak üzere iki türlü nakil vardır. Organ bağışı konusunda Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulu’nun toplantılarda yapmış olduÄŸu bir takım açıklamalar vardır” dedi.

“ORGAN ÜCRET KARÅžILIÄžIN SATILMAMALIDIR”

Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulu’nun açıklamasına göre her iki türlü bağışta da kesinlikle ortada bir ihtiyaç olması gerektiÄŸine, organı verecek kiÅŸinin kesinlikle onayının alınmasına ve kesinlikle organlar bir ticari amaç taşımaması organların ücret karşılığı verilmemesine dikkat çekti. Akpınar, “Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulu’nun açıklamasında da yer aldığı gibi organ naklinde uzmanlar gerekli buluyorsa caizdir. Organ nakil konusunda ÅŸu konuyu altını çizerek belirtmeliyim ki kesinlikle bir karşılık beklenmemelidir. Organ ücret karşılığın satılmamalıdır. Zaten bu mevzu dinimizde yasak kılındığı gibi hukuki yönden de yasaktır” ÅŸeklinde açıkladı. Organ bağışı konusunda büyük bir yere sahip olduÄŸunun altını çizen Akpınar, “Organ bağışı Ä°slam Dini yönünden büyük bir yere sahip kutsal kitabımız Kur’anı Kerim’de ÅŸu ifade yer almaktadır ‘Bir insanın yaÅŸamını saÄŸlamak bütün insanlığa hayat vermek gibidir’ der. O yüzden baktığımızda Dinimiz asla organ bağışına olumsuz bakmaz” dedi.

“ORGAN NAKLÄ°NÄ°N BELÄ°RLÄ° ÅžARTLARI VAR”

Ölüden diriye bağış konusuna deÄŸinen Konya Ä°l Müftüsü Prof. Dr. Ali Akpınar, “Ölüden diriye bağış konusunu başıboÅŸ bırakmamak için Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulunun bir takım açıklamaları vardır. Ä°slam Dini ölüden diriye organ nakil konusunu caiz kılmıştır. Ama tabi ki bir takım ÅŸartlar olmak zorundadır. Öncelikle organ alınacak bireyin kesinlikle tıbbi ve hukuki yönden ölmesi gerekir. Ve bu kiÅŸiden rıza almak ÅŸarttır. Olurda vasiyetinde ‘ben organlarımı bağışlamak istemiyorum’ gibi ÅŸartı yoksa yakınlarının rızası alınmalıdır. En önemlisi ise kesinlikle ücret talep edilmemeli, karşılık beklenmemeli uzmanlar onay vermesi yani uzmanlar yarar saÄŸlayacağını söylemesi gerekir” dedi.

“CANLI ORGAN BAÄžIÅžINDA HER Ä°KÄ° TARAFDA ZARAR GÖRMEMELÄ°”

Diriden diriye organ bağışında her iki tarafta zararın olmaması gerektiÄŸine vurgu yapan Konya Ä°l Müftüsü Prof. Dr. Ali Akpınar, “Organ bağışı konusunda diriden diriye nakilde ÅŸunu altını çizerek belirtmeliyim ki her iki tarafın zarar görmemesi gerekir. Diriden diriye organ bağışında hepimizin bildiÄŸi gibi böbrek, karaciÄŸer nakli gibi bir takım organ bağışları vardır. Burada bir zarar yoksa bir insan tek böbrek ile yaÅŸamını sorunsuz idare edebilirse tabi uzmanların görüÅŸü ile diÄŸer böbreÄŸini bağışta bulunabilir. KaraciÄŸer bağışında karaciÄŸerden ufak bir parça alınarak diÄŸer karaciÄŸeri iflas etmiÅŸ olan kiÅŸiye nakil yapılabilir. BildiÄŸiniz üzere karaciÄŸerin kendini yenileme gibi özelliÄŸe sahip o yüzden bu süreç sonrası her iki tarafta yaÅŸamına sorunsuz bir ÅŸekilde devam edebiliyorsa hiçbir sorun yoktur” ÅŸeklinde açıkladı.

“ORGAN NAKLÄ° CAÄ°Z KILINMIÅžTIR”

Bir takım din adamlarının organ bağışı konusunda caiz deÄŸildir açıklamalarına deÄŸinen Konya Ä°l Müftüsü Prof. Dr. Ali Akpınar, “Bir takım din adamları organ bağışı açıklamalarında ‘öldükten sonra dirileceÄŸimizi ve tüm organların ÅŸahitlik edeceÄŸi için organlarını bağışlayan kiÅŸi peki kime ÅŸahitlik edecek’ açıklamaları ile organ bağışı caiz deÄŸildir diyorlar. Her ÅŸeyi bilen yüce Allah bu konuda mı ÅŸaşıracak bunu görmezden mi gelecek o yüzden ÅŸunu belirtmeliyim ki organ bağışı caizdir” dedi

“ORGAN BAÄžIÅžI YAÅžAMA HAKKINI VERÄ°YOR”

Bir kiÅŸinin organlarının bir kısmının veya tamamının, baÅŸka insanlarda yararlanılmak üzere bağışlanması organ bağışı olduÄŸuna dikkat çeken Anıt Hastanesi BaÅŸhekimi Dr. Kudsi Öncü  “Hayat kurtarma anlamıyla bakmak gerekir organ bağışına o yüzden, saÄŸlıklı olan her organ bağışlanabilir. BaÅŸta kalp olmak üzere, akciÄŸer, böbrek, karaciÄŸer ve pankreas gibi organlar; kalp kapağı, göz kornea tabakası, kas ve kemik iliÄŸi gibi dokuları bağışlayabilmekte ve bunlar günümüz tıp teknolojisinde nakledilebilmektedir” ÅŸeklinde konuÅŸtu. KiÅŸi organlarını bağışlayarak tek bir insana yaÅŸama ÅŸansının yanı sıra birçok insana da yaÅŸama ÅŸansı verebileceÄŸinin altını çizen Öncü ,“Türkiye'de birçok devlet ve üniversite hastanesinde organ bağışı iÅŸlemleri yapılmaktadır. Özel hastanelerde ise 3. yoÄŸun bakım ünitesi varsa SaÄŸlık Bakanlığı kontrolünde yapılıyor. Devlet bu konuda hassas olması gerektiÄŸi için bağışlanan organların nakledilmesi SaÄŸlık Bakanlığı'nın denetim ve gözetiminde ve bilgisi dahilinde gerçekleÅŸtirilir. Bu konuda devlet ‘Ulusal Koordinasyon Sistemi’ oluÅŸturularak, bakanlığın olanaklarıyla organ bekleyenler sistematik sıralamaya dahil edilmiÅŸlerdir” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

“YAÅžARKEN YAPILAN ORGAN NAKLÄ°NDE DOKU UYUMUNA BAKILIYOR”

Ayrıca yaÅŸarken yapılabilen organ bağışı türleri de olduÄŸuna dikkat çeken Öncü, “ Vücudumuzda çift olması ve bağış yapanın organını vermekle, fonksiyonlarını kaybetmemesi nedeniyle, böbrek transplantasyonları başı çekmektedir. Giderek transplantasyonu çoÄŸalan diÄŸer organ ise, yüksek oranda yenilenebilir özelliÄŸi olan karaciÄŸerdir. Ancak karaciÄŸerin tamamı bağışlanamaz. Sadece bir kısmı alınabilir. Zaten bir süre sonra karaciÄŸer kendini yenilediÄŸi için tekrar eski halinde gelebilir” açıklamasında bulundu. YaÅŸarken yapılan organ bağışının büyük bir çoÄŸunluÄŸu yakın akrabalar olduÄŸunu belirten Öncü, “YaÅŸarken yapılan organ bağışında uyumluluk arandığı için bu da özellikle yakın akrabalarında aranıyor. Çünkü bir kiÅŸi anne karnında oluÅŸmaya baÅŸlayınca hücreler birleÅŸirken sürekli birbirine uyumluluk mesajı verir. Yani o kiÅŸi kendi akrabaları ile uyumlu olduÄŸu için organ uyumluluÄŸu yakın akrabalarından çıkar” dedi.

ÖLÜMDEN SONRA BAÄžIÅž

Ölümden sonra nakil için organın alınması, ancak beyin ölümünün kesin tespit edilmesi ve izin alındıktan sonra mümkün olabileceÄŸini vurgulayan Öncü ,“ Türkiye'de geniÅŸletilmiÅŸ gönüllülük yöntemi yürürlüktedir. Buna göre ortada Doku ve Organ Bağış Belgesi varsa, nakledilmek için gerekli organlar alınır, yoksa ölen kiÅŸinin akrabalarının rızası olursa ancak alınabilir. Önce ölüden kan örneÄŸi alınır. Kan grubu ve doku özellikleri tespit edilir. Bu veriler alınan organın kime nakledilebileceÄŸinin tespiti için çok önemlidir” açıklamasında bulundu. Beyin ölümünü anlatan Öncü,“Ağır baÅŸ yaralanmaları, beyin kanaması, felç ve beyin tümörü veya oksijen eksikliÄŸi nedeniyle beynin hasar görmesi beyin ölümü gerçekleÅŸir” ÅŸeklinde konuÅŸtu. Beyin ölümü tanısını, ülkemizde esas olarak 4 branÅŸtan oluÅŸan beyin ölümü tespit kurulu koyduÄŸunu vurgulayan Öncü, “Kurul nöroloji, nöroÅŸirürji, anestezi ve kardiyoloji uzmanlarından oluÅŸur. Bu tanının konması, geri dönüÅŸü mümkün olmayan bir ölüm sürecinin baÅŸladığı anlamına gelir. O sırada kalp çarpıyor, solunum makineler yardımıyla sürdürülüyor olsa bile beynin kalıcı hasar gördüÄŸü ve kiÅŸinin yaÅŸama geri dönme olasılığının kalmadığı kabul edilmiÅŸ olur” dedi. Organ bağışı konusunda halkımıza gerçekten eÄŸitim verilmesi gerektiÄŸinin altını çizen Öncü, “Organ bağışı çok önemli bir konudur. Bunun küçük yaÅŸlarda eÄŸitimle olacağını Milli EÄŸitim Bakanlığı tarafından okullarda anlatılması. KuruluÅŸlar olsun dernekler olsun bir ÅŸekilde bu bilinci aşılamamız gerekir” dedi.

(Mustafa ÅžENOL-Aysun KARABAYIR)