Tarihte bugün

837 - Halley kuyruklu yıldızı, Dünya'nın yakınından geçti.

1815 - Endonezya'da Sumbawa adasında Tambora volkanik dağı püskürdü. Dağdan çıkan lavlar, küller ve dumanların doğrudan etkilerinin yanı sıra, açlık ve salgın yaratarak 100 bin kişinin ölümüne sebep oldu.

1845 - Türk Polis Teşkilatı kuruldu.

1912 - RMS Titanic ilk seferine çıktı.

1919 - Meksikalı devrimci lider Emiliano Zapata, Hükûmet güçlerince öldürüldü.

1926 - Türk uyruğunda bulunan her türlü şirket ve müesseselerde, işlemlerin ve kayıtların Türkçe tutulması zorunluluğuna ilişkin yasa benimsendi.

1927 - Binaların numaralandırılmasına ve sokakların adlandırılmasına ilişkin yasa kabul edildi.

1928 - TBMM, Anayasa'nın ikinci maddesini değiştirdi. Söz konusu maddeden, "Türkiye Devleti'nin dini İslam'dır" bölümü çıkarıldı. Milletvekilleri ve Cumhurbaşkanı, yemin ederken "Vallahi" yerine "Namusum üzerine söz veririm" diyecek.

1931 - Ankara'da toplanan Türk Ocakları Olağanüstü Kurultayı, Türk Ocakları'nın feshine ve mallarının CHP'ye devredilmesine karar verdi.

1941 - Zagreb'de Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin kuruluşu ilân edildi. Ante Paveliç önderliğindeki Ustaşa rejimi, Ortodoks Sırplara karşı soykırım kampanyası başlattı.

1950 - Bursa Cezaevi'nde açlık grevine başlayan Nâzım Hikmet, sağlık durumu bozulunca gizlice İstanbul'a getirildi. Şair, açlık grevini erteledi.

1956 - Arjantin'de -38.4 dereceyle dünyanın en düşük 5. sıcaklığı seçildi.

1972 - İran'da, 7 şiddetinde deprem meydana geldi. Yaklaşık 5000 kişinin öldüğü depremde, Firuzabad ve Cehrom kentlerinde binalar yerle bir oldu.

1974 - Genel af yasa önerisi, TBMM'de kabul edildi.

Genel af, Türk Dil Kurumunun tanımına göre, kamu yararına uygunluÄŸu anlaşıldığında belli bir veya birkaç suç çeÅŸidi için yapılan kovuÅŸturmaların durdurulması, verilmiÅŸ cezaların kaldırılması veya azaltılmasıdır.

Türk Ceza Kanunu'nun 65. maddesine göre

Genel af hâlinde, kamu davası düşer, hükmolunan cezalar bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar.

Özel af ile hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kısaltılabilir ya da adlî para cezasına çevrilebilir.

Cezaya bağlı olan veya hükümde belirtilen hak yoksunlukları, özel affa rağmen etkisini devam ettirir.

74. maddeye göre genel af, özel af ve şikâyetten vazgeçme, müsadere olunan şeylerin veya ödenen adlî para cezasının geri alınmasını gerektirmez. Ayrıca, genel af hâlinde yargılama giderleri de istenemez.[1]

Genel af hâlinde, soruşturma yürütülen ve henüz dava açılmayan soruşturmalarla ilgili dava açılmaz. Haklarında hüküm verilip henüz kesinleşmeyenler ve davası açılıp mahkemesi devam edenler hakkında davanın düşmesine karar verilir. Haklarındaki hüküm kesinleşip henüz infaza başlanmayanlar ile ilgili cezalar infaz edilmez. İnfaz edilmekte olanlar derhâl serbest bırakılır. Ayrıca genel af hâlinde adli sicil kaydı silinir.[2]

Türkiye Büyük Millet Meclisi tarihindeki ilk genel af yasası 7 Ocak 1922'de çıkarıldı. Toplam dört maddeden oluşan yasa ile cezalarının üçte ikisini tamamlayan mahkûmların kalan cezaları affedildi, işgale uğrayan yerlerdeki kişiler hakkında açılan davalar ise ertelendi. Cumhuriyetin kuruluşundan kısa bir süre sonra 26 Aralık 1923'te ikinci genel af yasası çıkarıldı. Söz konusu düzenlemeyle, 29 Ekim 1923'e kadar işlenmiş suçlara verilen cezaların yarısı affa tabi tutuldu. Yasayla, af kapsamına gireceklerin üç ay içinde teslim olmaları koşulu getirildi. Bundan üç ay sonra yasaya eklenen bir maddeyle, kürek veya bir yerde zorunlu ikamet cezasına mahkûm edilenlerin cezalarında indirime gidildi.

Cumhuriyetin kuruluşunun 10. yıl dönümü dolayısıyla 26 Ekim 1933'de yeni bir genel af yasası çıkarıldı. Bu yasayla, beş yılı geçmeyen hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkûm olanlar hakkında takibat yapılmaması, üç yılı geçenlerin cezalarının affına ilişkin düzenleme getirildi. Söz konusu yasal düzenlemede, değişik suçlar için de belli oranlarda ceza indirimi uygulanması sağlandı.

21 Mayıs 2002'de kabul edilen 4758 numaralı Kanun gereÄŸi, 27 Nisan 2002 tarihine kadar iÅŸlenen suçlardan dolayı hapis cezasına mahkûm edilenlerin toplam cezalarından on yıl indirildi.[3] Bir baÅŸka örnek olarak 6 Åžubat 2003'te kabul edilen Kanun, cezaların ertelenmesini saÄŸladı.

1979 - Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Kahramanmaraş'ta mazot yokluğundan traktörlerini çalıştıramayan 1800 çiftçi, Valiliği işgal etti.

1982 - Kapatılan CHP'nin eski Genel Başkanı Bülent Ecevit, Norveç'te yayımlanan bir gazeteye verdiği demeç gerekçesiyle gözaltına alındı. Ecevit, 16 Nisan'da tutuklandı.

1983 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Denizli'de konuştu: "12 Eylül'den önceyse mahalleler, köyler ve hatta şehirler birbirinden ayrıldı. Kurtarılmış bölgeler hâline getirildi. Bir faydası oldu mu? Öyleyse bırakalım bunları, medeni insanlar gibi bizler de aynı ülkenin evlatları olarak kardeşçe yaşayalım."

1998 - Kuzey İrlanda'da 29 yıllık savaşı bitiren antlaşma Belfast'ta imzalandı. Antlaşma, 22 Mayıs'ta referandumla kabul edildi.

1999 - Yedi TİP'linin ve DİSK Genel Başkanlarından Kemal Türkler'in öldürülmesi davalarında gıyabi tutuklu olarak yargılanan Ünal Osmanağaoğlu yakalandı.

2002 - Danıştay 10. Dairesi, "Devlet Sanatçılığı" unvanı verilmesine ilişkin düzenleme içeren yönetmeliği iptal etti.

2003 - İzmir'in Urla ilçesinde 5.6 şiddetinde bir deprem meydana geldi.

2007 - Pegasus Havayolları'na ait ve içinde 178 yolcusu bulunan Boing 737-800 model Diyarbakır-İstanbul seferi yapan uçak, hava korsanı tarafından kaçırıldı.

2010 - Polonya'nın başkenti Varşova'dan Rusya'nın Smolensk kentine giden Rus yapımı Tupolev Tu-154 tipi uçak, havaalanına 1.5 kilometre kala düştü. Uçaktaki 94 kişiden kurtulan olmadı. Uçakta, Polonya Devlet Başkanı Lech Kaczynski ve eşi de bulunuyordu.

2019 - Event Horizon Telescope projesi araştırmacıları, M87 galaksisinin ortasındaki kara deliğin fotoğrafını çekerek dünyada ilk defa bir kara delik görüntüsünü elde etmeyi başardıklarını duyurdu. (Kübra Karaburç)