Tehlike büyüyor!

Konya Ovası’nda çoÄŸunlukla Karapınar ilçesinde oluÅŸan obruklar, son yıllarda aynı bölgedeki EreÄŸli, Halkapınar, Emirgazi, Çumra ile Cihanbeyli, Kulu, Yunak, Çeltik ve Altınekin ilçelerinde de görülmeye baÅŸlandı. OluÅŸan bazı yeni obruklarda ise volkanik gaz çıkışlarının olduÄŸu gözlemlendi. AFAD BaÅŸkanlığı tarafından yürütülen Obruk Alanlarının Tespit Edilmesi Projesi'nin Karapınar bölgesindeki araÅŸtırmada görevli Konya Teknik Ãœniversitesi Jeoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Arif Delikan, obruk sayılarının hızla arttığını belirterek, ÅŸunları söyledi: ''Bu alandaki obruk sayısı, Türkiye’de bilinen tüm obruklarından daha fazla. 2023 yılında Ekmekçi yaylası ve Seyit Hacı yaylasında en az 7 tane obruk oluÅŸtu. 1 hafta önce derinliÄŸi 2 metre, çapı 15 metre olan bir obruÄŸu, ÅŸu an 30 metreye 15 metre olarak güncelledik. Ekmekçi yaylasında ÅŸubat ayında 30 metrelik çerçeve çizen obruk ise yarım metre kadardı. 1 ay önce burada 2 saat boyunca müthiÅŸ bir gaz çıkışı gözlendi. Bunun ardından da 1,5 metrelik bir çökme oluÅŸtu. Burada gaz çıkışı devam ediyor ve bazı dönemlerde artıyor."  Yeni oluÅŸan obruklarda gaz çıkışının ardından çökmelerin yaÅŸandığını söyleyen Doç. Dr. Arif Delikan, "Bölgenin tabanı çok dinamik. Bölgeyi genel çerçevede düşündüğümüzde genç volkanik kayalar var. Bunlar en son patlaması 8-10 bin yıl içerisinde oluÅŸmuÅŸ volkanikler. Bunların kökleri hala sıcak ve bunlardan gelen çeÅŸitli gazlar, yer altındaki sularla birleÅŸip asidik bir ortam oluÅŸturuyorlar. Bu bölge kireçtaşı dediÄŸimiz kayalardan oluÅŸuyor. Bunlar hafif asidik sularla çözülüyor ve yer altında boÅŸluklar oluÅŸuyor. Bu boÅŸluklar binlerce yıl devam etmiÅŸ. Åžu an gördüğümüz obruklar o boÅŸluklara açılan pencereler olarak düşünebiliriz. Ara ara bu bölgede gaz çıkışı artıyor. MüthiÅŸ bir gaz çıkışı olduktan sonra çökmeler oluÅŸuyor. Belirli dönemlerde hareket maalesef artıyor. Çünkü alt taraf dinamik bir alan ve bu dinamizm her zaman devam ediyor" diye konuÅŸtu.

Bölgede güneyden kuzeye doğru dinamik bir hareketlenme gözlendiğini belirten Doç. Dr. Delikan şöyle konuştu: "Ekmekçi yaylasında 2020-22 yılında yaptığımız obruk alanları tespiti projesinde tespit ettiğimiz bir obruktu burası. Yüzeyde obruk belirginliğini oluşturmuştu. Geçen yıl ihbarla buraya geldiğimizde yavaş yavaş basamaklanma oluşmaya başlamıştı. 1 ay önce de yaklaşık 30 metre çapında 15 metreden biraz daha derinlikte bir obruk haline geldi. Obruklardan gaz çıkışına daha önce rastlamamıştık. Bölgede envantere geçmeyen obruklar var. Bu bölgede kendini yenileyen obruklar var. Burada maalesef alttaki boşluklar 50 metreden daha derin. 2023 yılı içerisinde bölge güneyden kuzeye doğru bir hareketlenme söz konusu. 2023 yılında maalesef çok hareketli ve dinamik bir dönem yaşıyor." (DHA)