'Toplu arı ölümleri' yüzde 41'e ulaştı

Dünya'da arıcılıkta ikinci sırada bulunan Türkiye'de son 10 yılın arı yaÅŸam analizleri incelendiÄŸinde toplu ölüm vakalarının bu yıl en üst seviyeye çıktığı belirlendi.

Hacettepe Üniversitesi Arı ve Arı Ürünleri Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Aslı Özkırım ve ekibi ile Türkiye Arı YetiÅŸtiricileri Merkez BirliÄŸi uzmanlarınca "Arı ölümleri" konusunda araÅŸtırma yapıldı.

Rapora dönüÅŸtürülen ortak çalışmada, arıcılığın yoÄŸun yapıldığı 21 ilde 82 yerden alınan numuneler ve 11 yıldır sürdürülen gözlemler sonucunda, geçen yıl yüzde 10,2 olan arı ölümlerinin bu yıl yüzde 41,2'ye yükseldiÄŸi belirlendi.

Çalışma sonucunda önemli veriler elde ettiklerini kaydeden Doç. Dr. Özkırım, arıların sadece bal yapmadığını, bahçelerdeki meyve ve sebzelerin yüzde 75'nin döllenmesini saÄŸladıklarını anlattı.

Özkırım, arıların olmaması durumunda meyve ve sebzeler baÅŸta olmak üzere bütün ekolojik dengenin altüst olabileceÄŸinin altını çizdi.

"Arı ölümleri kaygı verici"

"SaÄŸlıklı arılarınız varsa polinasyon yapar, saÄŸlıklı arılarınız varsa bal üretir. Arı saÄŸlığını ülke olarak çok önemsemeliyiz. Bal ve arı veriminin sürdürülebilir olması arı saÄŸlığına baÄŸlıdır." diyen Özkırım, arıların bazı dönemlerde, özellikle mevsim geçiÅŸlerinde hasta olduÄŸunu, bir arının hastalığının kovandaki diÄŸer arılara da sirayet edebileceÄŸini söyledi.

Bir kovanın 20-30 kilo bal, tonlarca meyve, sebze anlamına geldiÄŸini ifade eden Özkırım, "Türkiye'de 2006'dan beri arı ölümlerini kayıt altına alarak izliyoruz. Türkiye Arı YetiÅŸtiricileri Merkez BirliÄŸi ile 2006'da ölümler meydana geldiÄŸinde numuneler alarak çalışmalar baÅŸlattık. Sonuca baktığımızda Hatay ile Edirne'deki arı ölümlerinin nedeni birbirinden farklıydı. Yani bir dizi silsileden dolayı arı ölümleri gerçekleÅŸmiÅŸti. Ama bu yıl durum çok farklı. Tüm Türkiye'de arı ölümlerinde yüzde 30 civarında bir artış söz konusu ve bu kaygı verici bir durum." dedi.

"Ezbere arıcılık" ölüm getiriyor

Aslı Özkırım, kış arılarının, 6-8 ay, yaz arılarının ise 45-60 gün yaÅŸadığını belirterek, arıcının kovanında 100 arıdan 10 tanesinin ölmesini normal kabul etmesi gerektiÄŸini söyledi.

Özkırım, "Arılarda 'toplu ölüm' var diyebilmemiz için arıcı hatasının olmaması ve kıştan yaza geçerken yaÅŸlı arı ile genç arıların görev deÄŸiÅŸiminde yaÅŸanan normal ölümü bertaraf etmemiz gerekiyor. Bunların dışındaki anormal ölümlere 'toplu ölüm' diyoruz. Toplu ölümün tanımını doÄŸru ifade etmeliyiz." bilgisini aktardı.

Arı ölümlerinin en önemli nedeninin sonbaharın kurak geçmesi ve arının yeterince nektar ve polen toplayamamasına baÄŸlı genç nesil arının oluÅŸamamasından kaynaklandığını anlatan Özkırım, ÅŸunları kaydetti:

"2017'nin ilk 3 ayında 21 ilimizden 82 toplu ölüm vakasını analiz ettik. Toplu arı ölümlerinin bu yıl yüzde 30'luk bir artış göstermesinin nedenlerinin başında arıcıların mevsimleri ve doÄŸanın koÅŸullarını takip etmemeleri geliyor. Arıcıların 'ezbere arıcılıktan' kurtulması gerekiyor. Arıcılarımız yeniliklere açık deÄŸil, alışkanlıklara baÄŸlı arıcılık yapıyor."

Arı ölümleriyle ilgili rapor hazırladığı raporu Türkiye Arı YetiÅŸtirici BirliÄŸi kanalıyla Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına sunduÄŸunu aktaran Özkırım, arı ölümlerinin bir diÄŸer nedeninin ise zirai ilaçlamalar olduÄŸunun altını çizdi.

Bazı aÄŸaç türlerinin ilaçlanmasının zaruri olduÄŸunu fakat gündüz ilaçlama yapılmasından dolayı arının aÄŸacın çiçeÄŸine yapışarak öldüÄŸünü söyleyen Özkırım, çiftçilere ve üreticilere arıların zirai ilaçlardan etkilendiÄŸinin anlatılmasının, ilaçlamaların gece yapılmasının ve arıcılara ilaçlama yapılacağının önceden haber verilmesinin ÅŸart olduÄŸunu belirtti.

Toplu arı ölümleri bal fiyatlarına 1,5 kat etki edecek

Özkırım, arıcıların ruhsatlı ilaçların az ve pahalı olması, kaçak ilaçlardaki doz aşımı ve arıların ölmesi nedeniyle arıları için bitkisel karışımlar hazırlayarak kovana enjekte ettiklerini, bunun toplu arı ölümlerine sebep olduÄŸunu belirtti.

Toplu arı ölümlerinin gelecek yılın bal fiyatlarına büyük oranda etkisi olabileceÄŸini ifade eden Özkırım, arıcılık yapmak isteyenler için ortalama 300 lira olan koloni fiyatlarının ortalama 500 liraya yükseldiÄŸini aktardı.