Trump'ın seyahat yasağında neler yaşanacağı merak konusu

ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın göçmen yasağına iliÅŸkin kararnameyi imzalamasının ardından ülkeye giriÅŸ izni bulunmasına raÄŸmen bazı vatandaÅŸların gözaltına alınması, ülke çapında Trump karşıtı protestoların fitilini ateÅŸledi. Trump, Cuma gecesi mültecileri 120 gün boyunca ülkeye sokmamak ve 7 Müslüman ülkeden göçmenlerin 3 ay boyunca ülkeye giriÅŸini sınırlandırmayı öngören bir kararname imzaladı. Karardan Ä°ran, Irak, Suriye, Sudan, Libya, Yemen ve Somali etkilenirken, bu Trump'ın seçim kampanyası süresince verdiÄŸi 'aşırı güvenlik incelemesi' sözünü tutmasının bir göstergesi olarak deÄŸerlendirildi. Ancak alınan karar tüm öngörülenlere raÄŸmen insanları bir hayli ÅŸaşırttı. GörünüÅŸe göre Trump'ın ekibi Adalet Bakanlığı yetkililerinden gelen talimatları yerine getirmiyor. Ulusal Güvenlik yetkililerine talimatların nasıl yürütüleceÄŸi veya uygulanacağı konusunda bir yönlendirme yapılmazken, kaos devam ediyor.

Yasak önce yeÅŸil kart kullanıcılarını ve benzer durumdaki geçerli vizeleri olan kiÅŸileri etkiledi. Trump emri imzalarken uçakta olan bu durumdaki yolcuların uçak indikten sonra ülkeye giriÅŸine izin verilmedi. Bazıları gözaltına alınırken, bazıları ise uçaÄŸa bindikleri ülkeye geri gönderildi. Davalar açılırken, Cumartesi gecesi federal yargıç yasayla ilgili geçici ve kısmen engelleme kararı getirdi.

New York'tan Atlanta'ya, Dallas'tan Seattle'a kadar göçmen yasağı kararnamesine tepki gösteren yüzlerce insan, havalimanlarında protesto gösteriyeri düzenledi. Yabancı liderlerden yasaÄŸa eleÅŸtiri geldi. Ä°ngiltere BaÅŸbakanı Theresa May böyle bir teÅŸebbüsü kabul edemeyeceklerini belirtirken, Almanya BaÅŸbakanı Angela Merkel Trump’ı telefonla arayarak ABD'nin göçmenler konusunda uyması gereken Cenevre SözleÅŸmelerini hatırlattı. Londra Belediye BaÅŸkanı Sadık Kan, yasağın utanç verici ve zalimce olduÄŸunu söyledi. Kanada BaÅŸbakanı Justin Trudeau mültecilerin Kanada’da hoÅŸ karşılandığına dair bir paylaşımda bulundu.

 

 

BaÅŸkan Donald Trump’ın partisinden bazı üyeler de bu karmaÅŸaya katıldı. John McCain ve Lindsey Grahan yasağın sadece DEAÅž ve diÄŸer militan gruplara daha fazla terörist saÄŸlama konusunda iÅŸlerine yarayacağını, Ohio GOP Åžefi Rob Portman Trump'ın sözde 'aşırı güvenlik incelemesi' programının tam anlamıyla bir inceleme olmadığını söyledi. Geri kalan GOP üyelerinin çoÄŸu sessiz kalmayı tercih eti.Birçok eleÅŸtirmen Trump'ın bu talimatının anayasaya aykırı ve ayrımcı olduÄŸunu dile getirirken, mahkemelerde de davalar ileri tarihe ertelendi. New York'ta federal bir hakim, yasak kapsamındaki insanların ABD'de kalmaları için acil konaklama iznini garanti etti. Washington'daki federal mahkeme, yolcuların kendi ülkelerine geri gönderilmelerini engelleyen bir karar yayınladı. Boston'daki yetkililer, bir insanı Trump'ın çıkardığı kararname yüzünden gözaltına alamayacaklarını söyledi. Ulusal Güvenlik Dairesi ise, dün yaptığı açıklamada gözaltına alınan yolcuların sınır dışı edilmemesi için yargı kararlarına uyulacağını söyledi.

Neden 7 ülkenin vatandaÅŸları?

Beyaz Saray yetkilileri, kararnamede hedef alınan 7 ülkenin zaten Obama yönetimi tarafından terörizm açısından 'endiÅŸe kaynağı ülkeler' olarak kabul edildiÄŸini dile getirdi. Aralık ayında Obama, Ä°ran, Irak, Sudan veya Suriye'den gelen bazı yolculara belli kısıtlamaları öngören bir tedbiri karara baÄŸladı. Birkaç ay sonra buna Libya, Somali ve Yemen de dahil edildi. Obama'nınkinden daha geniÅŸ kapsamlı olan Trump'ın talimatı ise, bu yedi ülkenin tüm vatandaÅŸlarının ABD'ye üç ay girmesini yasaklıyor. Bazı isimler, Trump'ın 11 Eylül'ü bazı ülke insanlarını ülkeden dışarıda tutmak için gündeme getirdiÄŸini ama hava korsanlarının geldiÄŸi ülkeler olan Suudi Arabistan, Mısır, BirleÅŸik Arap Emirlikleri ve Lübnan'dan hiçbirinin listede olmadığını iÅŸaret ettiler.

Ä°ÅŸ dünyası ve okullar nasıl etkilendi?

Bazı ABD kolejlerinde ve üniversitelerindeki birçok yabancı uyruklu öÄŸrenci ise panik yaşıyor. Bazı öÄŸrenciler ve öÄŸretim üyeleri kariyerleri ve aileleri arasında bir karar vermek zorunda kalmaktan korkuyor. Kararname yapılmadan önce bir dönem daha kalabilmek için hemen ABD'ye dönenler, ABD'de kalırlarsa ailelerini ne zaman görebileceklerini merak ediyor.

Trump'ın emri özellikle teknoloji dünyası baÅŸta olmak üzere iÅŸ dünyasında da ÅŸok etkisi gösterdi. Apple CEO'su Tim Cook kararnameyi kınayarak, bundan etkilenen çalışanlarına yardım sözü verdi ve göç olmasaydı Apple’ın bugün var olamayacağını söyledi. Google, yasaklanan ülkelerden birinden olan yeÅŸil kartlı ve vizeli çalışanlarından seyahat planlarını iptal etmelerini istedi. Mark Zückenberg, ABD'nin vatandaÅŸlarını güvende tutması gerektiÄŸini ancak 'aslında tehdit oluÅŸturanlara' odaklanması gerektiÄŸini söyledi.

Kararnameye karşı açılacak davaların artması bekleniyor

Ülkede kararnameye karşı açılacak davaların artması bekleniyor. Beyaz Saray'ın yabancı ziyaretçilere ziyaret ettikleri bütün internet ve sosyal medya sitelerini göstermelerini ve cep telefonlarındaki tüm kiÅŸi listelerini paylaÅŸmalarını isteyeceÄŸi konuÅŸulurken, eÄŸer ziyaretçinin bu bilgileri paylaÅŸmayı reddederse ABD'ye giriÅŸinin engelleneceÄŸi belirtiliyor. Bu fikir yetkililer tarafından ortaya atıldı ama kimse böyle bir ÅŸey yürürlüÄŸe girerse nasıl çalışacağını bilmiyor.

Beyaz Saray Genel Sekreteri Reince Priebus, Trump'ın yasakladığı ülke listesinin daha sonra artabileceÄŸini söyledi. Trump ise, hafta sonu boyunca verilen emrin uygulamasının çok güzel çalıştığını hissettiÄŸini söyledi. Kararnameyi savunan Trump, “Müslümanlar için yapılmış bir yasak deÄŸil, ABD'yi teröristlerden korumak için yapıldı” dedi. Trump, zulümden kaçanlara merhamet ederken önceliklerinin ulusun güvenliÄŸini saÄŸlamak olduÄŸunu sözlerine ekledi.