"Türkiye'de Bizans Çalışmalarının Serüveni" sergisi açıldı

GABAM'dan konuya ilişkin yapılan açıklamaya göre, Cumhuriyet'in kuruluşunun yüzüncü yıl dönümünde Türkiye'de Bizans çalışmalarının çok kültürlü doğasını ve kurumsallaşma hikayesini inceleyen sergi, arşiv belgelerinden videolara birçok farklı malzemeyi ilk kez izleyiciyle buluşturuyor.

Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümünden Doç. Dr. Koray Durak küratörlüğünde ve GABAM Projeler Koordinatörü Merve Özkılıç editörlüğünde gerçekleştirilen sergi, 31 Mart 2024 tarihine kadar Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi'nde (ANAMED) ziyaret edilebilecek.

Sergi üç bölümden oluşuyor

Kronolojik biçimde ele aldığı farklı temalar üzerinden ilerleyen sergide izleyiciler, Türkiye Cumhuriyeti anlatısında Bizans çalışmalarının kurumsallaşma hikayesini inceleyebiliyor.

Kurumsallaşma süreci, öncelikle 1923'ten başlayarak 1990'lara dek üniversitelerde tarih ve sanat tarihi bölümlerinin kurulması üzerinden açıklanıyor. Alan çalışmalarını da içeren bu anlatıya paralel olarak ilerleyen ve mekanı ikiye bölen ayrı bir bölümde ise Rum cemaatinin katkıları ve yabancı kurumlarla yapılan işbirlikleri yer alıyor.

Serginin ikinci yarısı ise 1990'lardan bugüne bilimsel toplantılar, geçmiş sergiler, mimari araştırmalar ve müze çalışmalarına odaklanıyor. Ziyaretçiler bu bölümde paleografi, epigrafi, sicilografi ve sualtı arkeolojisi çalışmaları ile mimari restorasyonları da görme imkanı buluyor.

Serginin son bölümü hem eğitim alanına ilgi duyanlara hem de kitap meraklılarına yeni bir bakış açısı sunuyor. Bu bölümde ortaöğretimde Bizans'a ilişkin müfredat değerlendirilirken konuya ışık tutacak çocuk kitapları da sergileniyor.

Sergi, interaktif unsurlarla da destekleniyor

Cumhuriyet'in ilk yüzyılında Bizans araştırmalarının geldiği aşamayı tarihsel perspektiften anlatan birçok arşiv belgesini de ilk kez ziyaretçilerle buluşturan sergi, interaktif unsurlarla da destekleniyor.

Şahin Kılıç ve Buket Kitapçı Bayrı'nın "Türkiye'de Bizans Çalışmaları: Bir Bibliyografya, 19. yüzyıl-2020" eserinde yer alan kaynakçanın görselleştirildiği dokunmatik bir ekran, izleyicilere araştırmalarda ağırlık kazanan konuları ve bilim insanlarının ilişki ağlarını keşfetme imkanı sunuyor.

Bir diğer interaktif unsur ise Bizans tabakası bulunan kazı ve yüzey araştırmalarını gösteren bir haritadan oluşuyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının 2022 yılı izinlerine dayanarak hazırlanan ve bazı kazıların tanıtım videoları ile zenginleştirilen harita, alan çalışmalarının coğrafi dağılımını gösteriyor.

Sergide ayrıca Koç Üniversitesi Sevgi Gönül Bizans Araştırmaları Merkezi'nin "Sözlü Tarih Projesi: Türkiye'de Bir Bizansçı Olmak" projesinden bir seçki de sunuluyor.

Aralarında Semavi Eyice, Doğan Kuban ve Melek Delilbaşı'nın bulunduğu akademisyenlerden de görüşler içeren bu video kayıtlarından kesitler, temaları destekleyecek şekilde sergi alanında yer alıyor.

Sözlü tarih projesinin ayrıntılı içeriğine Koç Üniversitesi Sevgi Gönül Bizans Araştırmaları Merkezi'nin web sitesinden de erişilebiliyor.

Tasarımını Fika'dan Burak Şuşut, Dilara Tekin Gezginti, Duygu Güven'in yaptığı "Türkiye'de Bizans Çalışmalarının Serüveni" sergisinin, Türkiye'deki Bizans çalışmalarının bugüne kadarki en kapsamlı tarihini sunan aynı isimli kitabı ise çok yakında raflarda yerini alacak.