175 Srebrenitsa kurbanı toprağa verildi

Dünya Avrupa'da, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak kabul edilen Srebrenitsa soykırımında hayatını kaybeden 175 kurbanın cenazesi, Potoçari Anıt Mezarlığı'nda kılınan namazın ardından gözyaşları arasında toprağa verildi.   Türkiye'yi Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın temsil ettiği törene kurban yakınlarının yanı sıra dünyanın farklı ülkelerinden birçok vatandaş ve üst düzey devlet yetkilisi katıldı.   Törenler kapsamında önce Srebrenitsa soykırımında hayatını kaybedenler anısına yaptırılan anıta çelenk bırakıldı, saygı duruşunda bulunuldu.   Srebrenitsa Belediye Başkanı Çamil Durakoviç, törende yaptığı konuşmada, soykırımın sorumlularının bulunarak cezalandırılmasını, soykırımda hayatta kalmayı başaran kurban yakınları için adaletin sağlanması gerektiğini söyledi.   Savaşta evlerini terk etmek zorunda kalan Srebrenitsalıları, evlerine geri dönmeye çağıran Durakoviç, ''Bugün acı doluyuz. Binlerce insanımızın sadece dinine, geleneklerine ve kültürüne bağlı olduğu için soykırımda hayatını kaybettiğini biliyoruz. Geçmişi unutamayız, değiştiremeyiz. Ancak geçmişimiz, bugünümüz ve geleceğimizi için bize bir uyarı olabilir'' şeklinde konuştu.   Durakoviç, kurban yakınlarına başsağlığı, soykırım kurbanlarına da Allah'tan rahmet diledi.       - ''Acımız semaya ulaşacak kadar büyük''   Bosna Hersek Reis-ul Uleması (Diyanet İşleri Başkanı) Husein Kavazoviç, Potoçari Anıt Mezarlığı'nda kılınan Cuma namazındaki hutbede, soykırımın 19 yıl sonrasında bedenlerine ulaşılan kurbanları toprağa vermek, onların cenaze namazlarını kılmak amacıyla toplandıklarını belirtti.   ''Acımız semaya ulaşacak kadar büyük, bu dünyadaki günlerimizi de acıyla geçiriyoruz'' diyen Kavazoviç, ''Sevdiklerimizin kemiklerini, yaratıldıkları toprağa geri koyuyoruz. Bugün aynı zamanda yıllardır bizleri takip eden zulmü de yeniden hatırlıyoruz. Bizler mahşer gününe, ahirete ve kaçılması mümkün olmayan Allah'ın adaletine inanıyoruz'' ifadesini kullandı.   Kavazoviç, 20 yıl önce burada dünyanın en karanlık zulmünün başladığını, bu zulmün sonrasında Srebrenitsa soykırımına dönüştüğünü belirterek, kötülüğün ve zulmün pişmanlık gülü açtığında mağlup edileceğini, Srebrenitsa'nın masum ve temiz bir şekilde yeniden yaşayabileceğini anlattı.   Srebrenitsa'da oğullarını, eşlerini kaybeden kadınlara seslenen Kavazoviç, ''Kıymetli anneler, sizin acınız büyük, ancak inanıyorum ki sizin sevginiz acınızdan daha büyük. Bugün hepimiz sizin oğlunuz, sizin kızınızız'' diye konuştu.   Konuşmaların ve Cuma namazının ardından Reis-ul Ulema Kavazoviç,175 kurbanın toplu cenaze namazını kıldırdı. Kılınan namaz ve okunan duaların ardından kurbanların cenazeleri, törene katılan yakınları ve vatandaşlar tarafından toprağa verildi.   Törene ayrıca, Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç, Konsey'in Hırvat üyesi Jelyko Komşiç, Bosna Hersek Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Denis Beçiroviç, Savunma Bakanı Zekeriyah Osmiç, AB'nin Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Valentin İnzko, Saraybosna'da görev yapan büyükelçiler, belediye başkanları ile uluslararası örgütlerin Bosna Hersek'teki temsilcileri de katıldı.   "Zulmü işleyenlerin tümü yaptıklarını kabul etmedikçe sorun çözülmez''   Bosna Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç, yaşananların sorumlularının hak ettikleri cezaları alabilmeleri için mahkemelerin daha hızlı çalışması gerektiğini belirtti.   ''Hala suçlularla karşılaşıyoruz, onların birçoğunu tanıyor, kim olduklarınız biliyoruz'' diyen İzzetbegoviç, suçlulara gerçekleri kabul etme ve pişman olma çağrısında bulundu. İzzetbegoviç, ''Korumaları, kollamaları gereken bir halkı terk edenler suçlarını kabul etmeliler. Zayıflık, saldırganları üzerinize çeker. Boşnaklara, Bosnalılara mesajım, artık kesinlikle zayıf olmamalıyız'' şeklinde konuştu.   İzzetbegoviç, sözlerine şöyle devam etti:   ''Organize olmalıyız. Barışı savunmalıyız. Devletimizi güçlendirmeliyiz. Güçlü bir orduya sahip olmalıyız ki her zaman bize saldıranlara gerektiği şekilde cevap verebilelim. Bazıları hala yapılan soykırımı inkar ediyor. Zulmü işleyenlerin tümü, yaptıklarını ve zulmü yapanların yanında olduklarını kabul etmedikçe sorun çözülmez.''   En küçük kurban 14 yaşında   Potoçari Anıt Mezarlığı'nda bugün kılınan cenaze namazının ardından kimlik tespiti tamamlanan 175 kurban toprağa verildi. Kurbanların en küçüğü öldürüldüğünde 14 yaşında olan Senad Beganoviç, en yaşlısı ise 79 yaşındaki Hurem Begoviç'ti. Beganoviç'in yanı sıra öldürüldüklerinde 18 yaşından küçük 14 kurban daha toprağa verildi.   Potoçari Anıt Mezarlığı'nda defnedilen soykırım kurbanlarının sayısı da 6 bin 241'e yükseldi.