İNDİRİM OYUNU

Gıda ürünlerinin satışında tüketicinin dikkat etmesi gereken son kullanma tarihi, çoğu zaman dikkatlerden kaçıyor. Özellikle indirim ve promosyon kampanyaları yapıldığı zaman vatandaşlar son kullanma tarihine dikkat etmeden ürünleri satın alıyor. Konya Tüketiciler Birliği Başkan Yardımcısı Ayhan Tekin, son kullanma tarihi yaklaşan ürünlerin kampanya ile satılması ya da herhangi dayanıklı tüketim mallarının yanına konulan promosyon ürünlerinin son kullanma tarihine dikkat edilmesi konusunda uyarıda bulundu.

SON KULLANMA TARİHLERİNE DİKKAT EDİLMELİ

Marketlerde ve birçok yerden temin edilen gıda ürünlerinin son kullanma tarihlerine dikkat edilmesi konusunda uyarılarda bulunan Konya Tüketiciler Birliği Başkan Yardımcısı Ayhan Tekin, özellikle sanayi mamulü gıda maddelerine dikkati çekti. Ürünlerin üretiminden ziyade pazarlaması sırasında uzun bir sürenin geçmesinden dolayı ürünlerin korunması gerektiğini aktaran Tekin, “Geçmiş yıllarda ürünler genellikle mamul hale getirilmeden ya da mamul hale getirilip kısa dönem içerisinde tüketilirdi. İnsanlar mevsiminde hangi gıda maddesi varsa onu yerlerdi. Ancak öyle bir tüketim alışkanlığı ortaya çıktı ki dünyanın farklı iklimlerine de gidilse her istenilen ürün her istenilen zamanda artık bulunabiliyor. Bu aslında avantaj gibi gözükebilir ama ürünün ne kadar sağlıklı olduğu daha önemlidir. Vatandaşlarımız ihtiyacı olmadığı müddetçe sanayi üretimi tarzı gıda maddelerini tercih etmemeli ama maalesef yaşamış olduğumuz çağda bunun çokta mümkün olmadığını biliyoruz” ifadelerini kullandı. Tekin, üretilen ürünlerin paketlenmesi ve gıda teknolojisinin gelişme hızına vurgu yaptı.

NEDEN İNDİRİME GİRDİĞİNİ BİLDİRMESİ GEREKİYOR

Üretilen gıda ürünlerinde son kullanma tarihinin önemli olduğu ancak ürün muhafazasına da dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Ayhan Tekin, “Satın alınacak pakete bakıldığı zaman son kullanma tarihi geçmemiştir ama ürün düzgün saklanmadığı için üründe sıkıntılı olabilir. Her son kullanma tarihi geçmemiş ürün güvenli şekilde saklandığı anlamına gelmez. Tüketici olarak bizler sadece ürünü, rafa gelene kadar nerede muhafaza edildiğini veya nasıl süreçten geçtiğini bilmiyoruz. Asıl meseleye dönecek olursak son kullanma tarihine yaklaşmış ürünlerin indirim adı altında satılması firmaların pazarlama stratejileriyle alakalıdır. Aslında firma son kullanma tarihi geçen ürünleri toplayıp mecburen imha etmesi gerekiyor. Eğer böyle birşey yaparsa da kar marjı için dezavantaj olacak. İşletmeler son kullanma  tarihi yaklaşan ürünlerin satılması için veya en azından maliyeti kurtaracak şekilde satılmasının sağlanması için kampanyalar yapması gerekiyor” şeklinde konuştu. Son kullanma tarihi yaklaşan ürünlerin satılması için yapılan kampanyalara vurgu yapan Tekin,  Tüketici Mevzuatı’na göre fırsat ya da indirim ürünlerinin neden indirime girdiğine dair satış yapan yerin bilgilendirme yapmak zorunda olduğunu söyledi. Tekin, tüketicinin de ihtiyacına göre alışveriş yapması ve son kullanma tarihi yaklaşan ürün aldı ise planlama içerisinde davranması gerektiğinin altını çizdi. 

PROMOSYON ÜRÜNLERİN DE TARİHİNE BAKILMALI

Aynı ürünlerin farklı raflarda farklı fiyatlarda görüldüğü zaman tüketicinin bu durumu sorguladığını aktaran Tekin, son kullanma tarihi yaklaşan üründen kısa sürede tüketici fayda sağlayacaksa ürünü alması gerektiğini, her ucuz ürünün alınmaması gerektiğini ve ihtiyaç değilse satın alınarak boşuna depolama yapılmaması gerektiğini anlattı. Sadece son kullanma tarihi yaklaşan ürünlerde değil dayanıklı tüketim mallarının yanında promosyon adı altında satılan ürünlerinde son kullanma tarihine dikkat edilmesi gerektiğini belirten Ayhan Tekin, “Örnek olarak çayın yanına son kullanma tarihi yaklaşmış bir paket makarna bantlanıyor. Siz hem o ürünü hem de promosyon ürününün son kullanma tarihine dikkat etmeniz gerekiyor. Esas promosyon ürünlerindeki son kullanma tarihlerine dikkat etmek gerekiyor. Vatandaşın ihtiyacı var bir ürüne ama o ürünün yanına bedava başka bir ürün konulunca alıyor ve bir kenara koyuyor. Promosyon olarak aldığı ürünün son kullanma tarihine kullanacağı zaman bakıyor ya da fark etmeden kullanıyor” diye konuştu. Pazarlama da tüketici davranışını etkileyen stratejilerin bulunduğunu ve bu stratejilerden bir tanesinin de indirim, promosyon ve mevsim sonu alışverişleri gibi sözcükler olduğunu vurgulayan Tekin, bu tür sözcüklerle tüketicinin algısının yönetildiğini kaydetti. Tüketicilerin bu stratejilerden etkilenmeden, kendi ihtiyacına göre hareket etmesi gerektiğini belirten Tekin, bazı zamanlarda ucuz ürünlerin geri dönüşünün daha fazla maliyet getirdiğini söyledi.

TÜKETİCİNİN HAKLARI NELER?

Son kullanma tarihi geçmiş ürünün tüketici mevzuatına göre ayıplı bir ürün olduğunu ve tüketicinin  . ayıplı üründen doğan bütün haklarını kullanabileceğini kaydeden Tekin, bu hakları şöyle sıraladı: “Bir ürün aldınız ve ürünün son kullanma tarihinin geçtiğini fark ettiniz, tüketici olarak ürün ve satış fişini satın aldığınız yere getirin. Siz tüketici olarak belirleyici kişi olmanız gerekiyor. Vatandaşımız tabii hakkı olarak yenisi ile değişimi talep edebilir. Onun haricinde bedel iadesi dediğimiz ürünü geri iade edip ürün bedelinin alınması yine tüketicinin hakkıdır. Satıcılar genellikle yenisi ile değiştirelim teklifi sunuyor ama belirleyici olan tüketici olmalı. Tüketici hangisini tercih ederse o yerine getirilmeli.” Tekin, vatandaşın satış fişi ve ürünle beraber firmaya ibraz edilip talep yerine getirilmediği takdirde Kaymakamlıklarda bulunan Tüketici Hakem Heyetleri’ne, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerinde bulunan Gıda ve Kontrol Şube Müdürlüklerine ve 174 Alo Gıda Hattı’na başvuru yapabileceklerini söyledi. Sorumlu vatandaşlık örneğinin gösterilmesi gerektiğini söyleyen Tekin, tüketicinin gıda ürünleriyle ilgili gönüllü kontrolörlük yapmasının ve sivil toplum refleksinin fayda sağlayacağını söyledi. Tekin, mevsiminde taze olan ürünün en kısa sürede tüketilmesinin önemli olduğunu, paketli ürünlerde en az katkı madde olan ürünün seçilmesi gerektiğini ve son kullanma tarihine dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi.(Mustafa KARAKAYA)