Savaşta düşmana korku salan 'Tülütabaklar'

Balıkesir'i işgal eden Yunan askerlerini korkutmak için kendilerini baca kurumu ve soba isiyle boyayan, keçi, koyun postu, at ve manda kuyruğu, çan ve değneklerle korkutucu bir görünüme bürünen debbağların (tabak, deri işçisi) Milli Mücadele dönemindeki önemini anlatmak adına hazırlanan "Tülütabak" gösterisi, 97 yıldır devam ediyor.

Kentin kurtuluş günlerinin ritüeli haline gelen Tülütabak, o sıkıntılı dönemlerde deri işçilerinin Yunan askerlerini kaçırmak için büründükleri korkutucu görünüşlerine verilen ad olarak biliniyor.

Her yıl 6 Eylül'de Balıkesir'in kurtuluşunun yıl dönümünde sahneye çıkan Tülütabaklar, 97 yıldır kent sakinleri ile etkinliği izlemeye gelen yerli ve yabancı turistlerce yoğun ilgi görüyor.

Gösteriler öncesinde, sabahın erken saatlerinde deri işleme atölyelerinin bulunduğu alanda toplanan işçiler, simit fırınlarından aldıkları baca kurumunu suyla karıştırıp, yüz, el, kol ve bacaklarını siyaha boyayıp, üzerlerine koyun ya da keçi postlarını geçiriyor.

Deriden yapılmış şapka giyen, boyunlarına çan takan, bıyık olarak da at ya da manda kuyruğu kullanan debbağlar, Milli Mücadele döneminde olduğu gibi korkutucu görünümleriyle Balıkesir'in kurtuluş günü etkinliklerine katılıyor.

Hazırlandıktan sonra aynada kendilerini bile tanıyamayacak hale gelen Tülütabaklar, etkinliklerde, ellerindeki baca kurumunu vatandaşların yüzlerine çalıyor.

Tören geçişinde Tülütabaklar, ata binmiş, elinde sığır boynuzundan yapılmış piposu bulunan "Tülükadı"nın arkasından, davul ve zurna eşliğinde oynayarak yürüyor, gösterileriyle uygulamanın, Milli Mücadele dönemindeki önemini ortaya koyuyor.

"Dedelerimiz rahat uyusun, düşmanlarımız korksun"

15 yaşındaki Recep Can Yangın, çocukluğundan beri Tülütabakları merak ettiğini söyledi.

Yangın, ilk defa Tülütabak olacağını belirterek, "Zamanında atalarımızın düşmanı korkutmak için yaptığı bu şeyi ben de kendi isteğimle olmaya karar verdim. Çok güzel bir duygu, olmak isteyenlere tavsiye ederim." dedi.

Ramazan Furkan Dönmez de (19) geçmişten kalan bu geleneği devam ettirdiklerini dile getirdi.

Dönmez, her 6 Eylül'de Tülütabak kıyafetlerini giydiklerini ifade ederek, "Dedelerimiz düşmanları bu şekilde korkutmuş, biz de o anları anımsatmak için sürdürmeye devam ediyoruz. Dedelerimiz rahat uyusun, düşmanlarımız korksun. İnşallah bir savaşla karşı karşıya kalmayız ama olursa da biz yine düşmanı bu şekilde korkutmak için her zaman hazırız." diye konuştu.

63 yaşındaki veteriner hekim ilk defa Tülütabak oldu

İlk defa Tülütabak olan 63 yaşındaki Veteriner hekim Haluk Duray ise Tülütabak olmanın kendisi için 31 yıllık bir özlem olduğunu vurguladı.

Duray, Tülütabak olmanın çok özel bir durum olduğunu anlatarak, "Çok özendim, çok hoşuma gitti. Yıllardır hep izledim fakat artık kendim de Tülütabak olmaya karar verdim. Çok özel ve hoş bir duygu." ifadelerini kullandı.