“Sivilleşme adımları doğru uygulanmalı”

Yeni Anayasa değişiklik teklifinde yargı ile ilgili son derece önemli düzenlemeler yer alıyor. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da askeri yargının kaldırılacağını açıklamıştı.

Türk Hukuk Enstitüsü Konya Şube Başkanı Avukat Gökhan Tozoğlu, askeri yargının kaldırılması ve yargının sivilleşmesi süreci ile ilgili Konya Postası Gazetesine açıklamalarda bulundu. Tozoğlu, yasalardaki demokratikleşme ve sivilleşme adımlarının doğru uygulanması gerektiğini belirtti.

“ASKERİ YARGININ DENETLENE BİLİRLİĞİ TARTIŞILIR”

Askeri yargı uzun süredir vermiş olduğu karalarla ilgili olarak tartışıldığını ifade eden Tozoğlu, “Askeri yargılamada özellikle darbe dönemlerinde, sıkıyönetim uygulamalarında yargı içerisinde verilen kararların denetlene bilirliği çok tartışılır durumda. Askeri kişilerin yargılanması ile alakalı olarak bu yargılama sürecinde yine askerler tarafından yargılanıyor. Tespitlere göre Ast subay, Uzaman Çavuşların bir takım haksız muameleler ile karşılaştı. Bir eylem subay tarafından gerçekleştirildiğinde askeri yargı tarafından suç olarak kabul edilmezken, aynı durum Ast subay veya uzman çavuş tarafından yapıldığında suç nitelemesi yapılarak cezalandırılma işlemi uygulanmakta. Tabi bu durum bir takım sakıncalara sebep veriyor ”şeklinde konuştu.

“ÜLKENİN MENFAATİNE OLAN BİR DURUM”

Yasaların demokratikleşme ve sivilleşme adımlarından biri olan askeri yargının kaldırılmasını isabetli olduğunu söyleyen Tozoğlu, “Askeri yargının kaldırılması ülkenin menfaatine olan bir durumdur. Bunu yaparken askeri ile alakalı teknik meselelerin olduğunda bir takım konular var ki sivil yargı içerisinde tespit edilmesi zor. Bu durumların çözle bilmesi içinde hukuk mahkemeleri içerisinde yargı teşkilatı olarak ihtisaslaşma vardır. Belirli alanlarda belirli konularda özel mahkemeler söz konusu. Dolaysıyla askeri yargıyı, ilişkilendiren ve özellikle mevzuatlar da ortaya çıkabilecek uyuşmazlıklara tahkim ve teknik konulara Tahkim ihtisasa mahkemelerinin kurulması ile yargıda sivilleşmesi sağlanmış olur ” şeklinde konuştu.

“CEZA ALMANIN SONUCU DA RÜTBE VE KARİYERİN DURMASI”

Askeri yargıdan ceza almanın en büyük soncu rütbe ve ya kariyerin durmasına neden olduğunu söyleyen Tozoğlu, “15 Temmuz sürecinde çok net bir şekilde görüldü ki FTÖ terör örgütü özellikle askeri yargı teşkilatının içerisine çok sinsi bir biçimde yerleşmişti. Bu ülkemiz açısından çok ciddi bir güvenlik sorunu neden oldu. Bu örgüt ile problemi olan, sıkıntı yaşayan herkes askeri yargı tarafından cezalandırma ihtimali ile karşılaşıyor. Askeri yargıdan ceza almanın en büyük sonucu da rütbe ve ya kariyerin durmasına neden oluyor. Dolayısı ile bu çerçevede askeri yargının kaldırılması bizce isabetli olan bir uygulamadır. Ama denildiği gibi iktisat mahkemeleri ile teknik konuların hatasız bir biçimde çözülmesinde temin ve tesisi edilebilir” ifadelerini kullandı.

“BAĞIMSIZLIK YANINDA BİR DE TARAFSIZLIK İFADESİ GELİYOR”

 Referandum da yargıda bağımsızlığın yanında tarafsızlığında eklendiğini ifade eden Tozoğlu, “Yargının bağımsızlığı ana yasada yazıyor fakat referandum da bağımsızlık yanında bir de tarafsızlık ifadesi geliyor. Anayasanın her sayfasında yargının bağımsız olduğunu yazsanız da ancak fili durum böyle değilse anayasada ne yazdığının çok bir önemi yok. Bu nedenle ülkemizde bağımsızlık her zaman tartışılan konulardan bir tanesi olmuştur. Ve ne yazık ki Türkiye’de yargının bağımsızlığı geçmişten bu güne hangi siyasal iktidar gelirse gelsin hep sıkıntılıdır. Yargı bağımsızlığıyla alakalı bu gün yaşanan tartışmalar haklı tartışmalardır. Yargı bağımsızdır veya değildir gibi kesin bir cümle kurmak mümkün değil” dedi.

“VATANDAŞ MAHKEMELERİN BAĞIMSIZ OLDUĞU İNANCINA SAHİP DEĞİL”

Yargının bağımsızlığı konusu vatandaşın ne söylediğinin önemli olduğunu söyleyen Tozoğlu, “Vatandaşta oluşan algı çok önemli dolayısıyla yargı bağımsızlığıyla alakalı bu gün yaşanan tartışmalarda elbette haklıdır. Vatandaş mahkemelerin bağımsız olduğu inancına sahip değil ve yargının siyasal erklerin güdümünde olduğunu düşünüyor. Bu ülke için bu durum çok üzücü” şeklinde konuştu. Anayasanın bağımsızlık ve tarafsızlığını yazması yetmediğini siyasilerin, politikacıların his ve kanat ile davranması gerektiğini söyleyen Tozoğlu, “Yargıç ve hâkimlerinde tamamıyla hukuk kuralları çerçevesinde ve vicdanlı kararlar vermeliler” dedi.

BEKİR BOZDAĞ’IN AÇIKLAMALARI

Yargıda çift başlığı ortadan kaldırılacağını söyleyen Adalet Bakanı Bekir Bozdağ,  “Türk yargısı Türk yürütmesi gibi çift başlı bir yapıdaydı. Bildiğiniz gibi bir tarafta Askeri Yargıtay, bir yanda Askeri Yüksek İdare Mahkemesi var, bir yandan adli Yargıtay ve Danıştay var. Sanki Türkiye iki ayrı devlet, iki ayrı yargılama, iki ayrı yargılama usulü, iki ayrı mahkemesi olan bir ülke görünümünde. Askerler suç işlediğinde onları yargılayacak ceza mahkemeleri ayrı, onlara uygulanacak usul ayrı, siviller suç işlediğinde onları yargılayacak ceza mahkemeleri, onlara uygulanacak usul bunların temiz merci ayrı. İdari işlemler bakımından asker kişilerin yaptığı idari işlemler Askeri Yüksek İdare Mahkemesine dava konusuyken diğer vatandaşlarımızın idari işlemlerden kaynaklı ihtilafları İdari Yargı ve Danıştay yoluyla çözüme kavuşturuluyor” şeklinde konuştu.

DÜZENLEMELER HUKUK DEVLETİYLE UYUMLU HALE GETİRİLMELİ

Hukukta yargı birliğini sağlamak hukuk devletinin en önemli vasıflarından biri olduğunu söyleyen Bozdağ, “İşte bu değişiklik Türkiye’de hukuk devletinin ayrılmaz niteliklerinden birisi olan yargı birliğini hayata geçiren büyük bir reformdur. İnsanlar arasında asker sivil ayrımı yapan buna göre hukuk oluşturan, Anayasanın eşitlik ilkesiyle de bağdaşmayan bir ayıbın Türk Anayasası’nın içinden çıkartılmasıdır. Hukuk devletiyle bağdaşmayan bir uygulamanın ve düzenlemenin hukuk devletiyle uyumlu hale getirilmesidir. Yargı birliğini sağlamak, Anayasanın eşitlik ilkesinin gereğini hayata geçirmek hukuk devletinin gereğine riayet etmek hepimizin vazifesidir. Bu açıdan baktığımızda bu değişiklik yargı alanında esasında çift başlılığa yön veren yargının birliğini, hukuk devleti ve Anayasanın eşitlik ilkesine uygun bir şekilde temin ve tesis eden tarihi bir adım atmaktadır” dedi. (Aysun KARABAYIR)