ABye aktarılacak ArGe fonunu Türkiyeden bilim insanları kullanacak

ANKARA (AA) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Türkiyeden aktarılan kaynağın yine Türkiyeye dönmesini öngören destek modelinde ısrarcı olan TÜBİTAK ile Avrupa Komisyonu arasında yoğun bir müzakere süreci yaşandı. Türkiye’nin sahip olduğu ArGe ekosisteminin, uluslararası ve çok ortaklı ArGe ve yenilik ekosistemi için oluşturacağı katma değeri dikkate alan Avrupa Komisyonu, yeni destek programını kabul etti.

Yeni programla Türkiyenin bilimsel rekabet gücünü artırmak ve ulusal kaynakların verimli kullanılmasını sağlamak amaçlanıyor. Böylece, araştırma, yenilik alanında hazırlanan 2023 vizyonu ve stratejisinin etkinliğinin artırılması da hedefleniyor. Programla, Türkiye Araştırma Alanının (TARAL) Avrupa Araştırma Alanı (ERA) ile daha uyumlu hale getirilmesi sağlanacak, Türkiyenin ArGe ekosisteminin AB Çerçeve Programlarındaki performansının artırılmasına yönelik ulusal düzeydeki faaliyetler desteklenecek.

TÜBİTAK yoğun müzakere yürüttü

Açıklamada görüşlerine yer verilen Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Avrupa Komisyonunun ilk defa bu yönde bir karara imza attığının altının çizerek, AB Çerçeve Programlarında her yıl belirli miktarlarda havuza katkıda bulunulduğunu ancak bunların fon olarak Türkiyeye dönüşünün istenilen seviyede olmadığını vurguladı.

Varank, Türkiyenin her yıl aktardığı kaynağın geçmişte başka ülkelerin projelerini desteklemek amacıyla da kullanılabildiğine işaret ederek, şunları kaydetti:

Katma değeri yüksek olmasına rağmen zaman zaman projelerimiz bütçe kısıtı sebebiyle fonlardan yararlanamıyordu. Biz bu gidişatı değiştirmek istedik. TÜBİTAK, muhataplarıyla yoğun bir müzakere yürüttü. Günün sonunda istediğimizi aldık. Bundan böyle havuza koyduğumuz para, sadece ülkemizden başvuruda bulunan projeleri desteklemek için kullanılacak. Avrupa Komisyonunun ilk defa böyle bir uygulamaya imza atması oldukça önemli.

Varank, Türkiyenin gelecek sene için yaklaşık 80 milyon avroluk bir kaynağı Avrupa Komisyonuna aktaracağını belirterek, Bu kaynağı, sanayici ve akademisyenlerimizin talepleri doğrultusunda kullanacağız. Bu sayede KOBİlerimizin AB projelerinde yetkinlik kazanmalarına yardımcı olabilecek, yurt içindeki akademisyenlerimizin stratejik projelerini en iyi şekilde destekleyebilecek, ülkemiz araştırmacılarının Avrupa Ortak Girişiminden daha aktif faydalanmalarını sağlayabileceğiz. ifadelerini kullandı.

Desteklerden yararlanacaklar

Türkiyeye özel bu modelle, Ufuk 2020 Programı’nda başarılı olmuş ancak programın bütçe kısıtı nedeniyle destek imkanı bulamamış KOBİ’lerin projelerine destek sağlanabilecek. Yurt dışından Türkiyedeki bir üniversiteye, araştırma altyapısına veya sanayi kuruluşuna gelmek isteyen üst düzey araştırmacıların projeleri, programdan faydalanabilecek.

Türkiye açısından stratejik değer taşıyan alanlarda yürütülecek projelere katkı sağlamak, araştırmacıların önemli bir keşif veya buluş yapma potansiyeli içeren projeleri için Avrupa Araştırma Konseyinden destek alabilmeleri amacıyla oluşturulan Ulusal Lider Araştırmacı Programı da bu kaynağı kullanabilecek.

AB Çerçeve Programlarındaki başarıyı artırma odaklı mevcut destek ve ödül programları geliştirilecek, yeni destek programları tasarlanacak. Araştırma ve yenilik alanındaki Avrupa Ortak Girişimleri’nde Türk araştırmacılarının faydalanabilmesini sağlayacak yeni üyelikler gerçekleştirilecek. Mevcut üyeliklerde ulusal katkı miktarı artırılacak.

Türkiyenin Ulusal Avrupa Araştırma Alanı Yol Haritası’nı izleme süreçlerinin desteklenmesi için açık bilim ve erişim çalışmalarının ulusal düzeyde yürütülmesi sağlanacak.

Muhabir: Sevgi Ceren Gökkoyun