AYM'nin OHAL başvurularına ret kararı Resmi Gazete'de

Anayasa Mahkemesinin, olaÄŸanüstü hale (OHAL) iliÅŸkin kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile maÄŸdur olunduÄŸu iddiasıyla yapılan 4 ayrı baÅŸvuru için verdiÄŸi kararların gerekçelerinde, OHAL Ä°ÅŸlemleri Ä°nceleme Komisyonu adres gösterilerek, "baÅŸvuru yollarının tüketilmemiÅŸ olması" nedeniyle baÅŸvuruların reddedildiÄŸi bildirildi.

OHAL kapsamında çıkartılan 667 sayılı KHK ile özel eÄŸitim kurumu kapatılan kiÅŸi, aynı KHK ile kapatılan bir özel eÄŸitim kurumunda öÄŸretmenlik yapan kiÅŸi, 672 sayılı KHK ile Milli EÄŸitim Bakanlığından iliÅŸiÄŸi kesilen öÄŸretmen ve yurt dışında eÄŸitim görürken 673 sayılı KHK ile öÄŸrencilikle iliÅŸiÄŸi kesilen kiÅŸinin, Anayasa Mahkemesine bireysel baÅŸvurularına iliÅŸkin ret kararlarının gerekçeleri Resmi Gazete'de yayımlandı.

Gerekçeli kararda, OHAL Komisyonunun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı mercine baÅŸvurmuÅŸ ya da dava açmış olanlar hakkında yargı mercilerince karar verilmesine yer olmadığına dair hükmün kurulacağı ve dosyaların yeni bir baÅŸvuru ÅŸartı aranmaksızın Komisyona gönderileceÄŸi hatırlatıldı.

Bu düzenlemenin olaÄŸan kanun yollarına iliÅŸkin olduÄŸu vurgulanan kararda, "Anayasa Mahkemesine bireysel baÅŸvuru yolu ise olaÄŸan nitelikte bir kanun yolu deÄŸildir. Bu nedenle Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel baÅŸvurular 685 sayılı KHK'nın geçici 1. Maddesi kapsamına girmemektedir. Dolayısıyla somut bireysel baÅŸvurunun kabul edilebilirlik kriterleri bakımından deÄŸerlendirilmesi gerekir." ifadelerine yer verildi.

Anayasa Mahkemesine bireysel baÅŸvurunun, hak ihlallerinin alt mahkemelerce düzeltilmemesi halinde gerçekleÅŸtirilecek ikincil nitelikte bir baÅŸvuru yolu olduÄŸuna iÅŸaret edilen kararda, bireysel baÅŸvuru için öncelikle olaÄŸan kanun yollarının tüketilmesinin zorunlu olduÄŸu anımsatıldı.

BaÅŸvuru yollarının tüketilip tüketilmediÄŸinin, ilke olarak Anayasa Mahkemesine baÅŸvurunun yapıldığı tarihteki duruma bakılarak deÄŸerlendirildiÄŸi ifade edilen kararda, "Ancak Anayasa Mahkemesi, bazı durumlarda bireysel baÅŸvuru yapıldıktan sonra oluÅŸturulan yeni baÅŸvuru yollarının tüketilmesi gerektiÄŸine de karar verebilir. Özellikle belli bir konudaki yapısal ve sistemik sorunlara çözüm bulmak amacıyla sonradan oluÅŸturulmuÅŸ bir yol söz konusu ise ikincillik ilkesi, o konudaki temel hak ve özgürlüklerin ihlali iddialarının, bu yol vasıtasıyla, öncelikle idari ve yargısal makamlarca deÄŸerlendirilmesine imkan tanınmasını gerekli kılabilir." deÄŸerlendirmesi yapıldı. 

OHAL Komisyon kararlarına karşı yargı yolunun açık olduÄŸu belirtilen gerekçeli kararda, baÅŸvurucuların ihlal iddiaları dikkate alındığında ilk bakışta ulaşılabilir, ihlal iddiaları ile ilgili baÅŸarı ÅŸansı sunma ve yeterli giderim saÄŸlama kapasitesi olduÄŸu görünen Komisyona baÅŸvuru yolu tüketilmeden yapılan baÅŸvurunun incelenmesinin bireysel baÅŸvurunun "ikincil niteliÄŸi" ile baÄŸdaÅŸmayacağı sonucuna varıldığı kaydedildi.

Kararda, "BaÅŸvurunun, baÅŸvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez olduÄŸuna oybirliÄŸiyle karar verildi." ifadeleri kullanıldı.