Bakkalda, manavda iş güvenliği uzmanı

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile tehlikeli ve çok tehlikeli mesleklerde daha önce başlamış olan işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurulması zorunluluğu, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1 Temmuz 2016 tarihinde yürürlüğe girecek. Uygulama ile bakkal, manav, kırtasiyeci, apartman görevlisi gibi az tehlikeli sınıfında yer alan işlerde de işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu gelecek. Meslek ayrımı gözetmeksizin uygulanacak olan kanunda tek istisna ise işçi çalıştırmamak. Konya Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Ali Osman Karamercan’da kanunun detaylarını gazetemize açıkladı.

‘TÜM SORUMLULUK İŞVERENE YÜKLENMİŞTİR’

Söz konusu kanunun 30 Haziran 2012’de yürürlüğe girdiğini söyleyen Karamercan, “Avrupa Birliği uyum sürecinde üzerinde en çok durulan mevzuat düzenlemelerinden biri olan bu Kanun, işletmelere çok sayıda yükümlülük getirmiştir. Kanun; iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları ile ilgili olarak hemen hemen tüm sorumluluğu işverene yüklemiştir” diye konuştu. Kanun ile işletmelere getirilen temel sorumluluklardan bahseden Başkan Karamercan şöyle konuştu;

“Çalışan sayısı ve tehlike sınıfına bakılmaksızın; tüm işyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre 01.01.2013 tarihinden itibaren ;

İşyeri tehlike sınıfına göre farklı tarihlerde yenilenmek üzere risk değerlendirmesi yapılması, çalışanlara temel iş güvenliği eğitimi verilmesi, acil durum eylem planı yapılması, işe girişte sağlık raporu alınması ve belirli aralıklarla yenilenmesi, tehlike sınıfına ve çalışan sayısına göre değişen sayıda, personele ilkyardımcı sertifikası alınması, çalışan temsilcisi belirlenmesi, yine tehlike sınıfına ve çalışan sayısına bağlı olarak farklı tarihlerde yürürlüğe girmek üzere işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurulması zorunlu hale getirilmiştir.”

KENDİ İŞİNİN İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI OLABİLECEK

Kanunun bazı istisnaları olduğunu belirten Karamercan, “Esnaf ve sanatkarlar açısından en önemli istisna kendi nam ve hesabına çalışanların, yani yanında çalışan olmadan kendi işini yapanların Kanun uygulamalarından muaf tutulmuş olmasıdır. Bu durumda olanlar haricinde kalan bütün işletmeler Kanunun kapsamı içinde sayılmış ve sorumlu tutulmuştur. Dolayısıyla yanında işçi çalıştırmadan mesleğini icra eden esnaf ve sanatkarlar Kanun yükümlülüklerinden sorumlu olmayacaktır. 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işletmelerin işverenleri ya da vekilleri; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini, işe giriş ve periyodik muayeneler  ile tetkikler hariç, kendileri üstlenebilecek, bunun için Bakanlığın belirlediği kriterlerde eğitim alacak, sınavda başarılı olursa bu sorumluluğu kendisi yerine getirebilecektir” ifadelerini kullandı.

‘ÖNEMLİ BİR KÜLFET GETİRECEKTİR’

İş sağlığı ve güvenliği düzenlemelerinin hem çalışanlar hem de işverenler için önemli ve gerekli olduğuna vurgu yağan Karamercan, “Ancak bu düzenlemelerin uygulanabilirliğini arttırmak için bu konuya çok boyutlu olarak bakmak gereklidir. Az tehlikeli sınıfta yer alan esnaf ve sanatkar işletmeleri için iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurulması zorunluluğu önemli bir külfet getirecektir. Bu işletmeler genellikle perakende sektöründe yer alan ve acımasız bir rekabet ortamı içinde bulunan işletmelerdir. Kısıtlı imkanları ile zor şartlarda mevcudiyetini devam ettiren ve buna rağmen istihdam yaratan bu işletmeler için böyle bir mali yükün altından kalkmak kolay olmayacaktır” şeklinde konuştu. Halen tehlikeli ve çok tehlikeli sınıflarda 10’dan az çalışanı olan işletmelere destek verilmesine yönelik tebliğin yürürlükte olduğunu da söyleyen Karamercan, Bakanlar Kurulu Kararı ile desteğin az tehlikeli sınıfta yer alan işletmelere de uygulanabileceğini sözlerine ekledi.

ÖNCE TEŞVİK SONRA CEZA

Devletin bu işletmelere bu alanda yaratılan mali yükü hafifletmek amacıyla destek olmasını beklediklerini söyleyen Karamercan, “Küçük ölçekli işletmeleri temsil eden bir meslek kuruluşu olarak; bu alanda öncelikle eğitim, bilgilendirme, bilinçlendirme, teşvik etme, özendirme ile ilgili tedbirlerin alınması, denetim ve cezalandırmanın sonra gündeme getirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Sadece çalışan ve işverenlerde değil, toplumun tümünde güvenlik kültürü geliştirilmesi gerektiğine inanıyoruz” diye konuştu. (Mehmet ÇALIŞKAN)