Birlik için kurulan ECOWAS ayrılma kararlarıyla sarsılıyor

Batı Afrika ülkelerinin birliği, barış ve istikrarı için kurulan ECOWAS en son 2000'de, Mağrip Arap Birliğine üye olmak için çekilen Moritanya'nın ardından, son zamanlarda Sahel bölgesinde yer alan ve ortak sınır hattı paylaşan ECOWAS üyesi Mali, Nijer ve Burkina Faso'nun ayrılma kararı alması nedeniyle yeniden gündeme geldi. Üç ülkenin yayımladığı ortak bildiride, "yabancı güçlerin etkisinde kalmak" ve "ilkelerine ihanet etmekle" suçlanan ECOWAS'ın, kendileri için "tehdit" oluşturduğu belirtildi.

ECOWAS birlik ve ekonomik işbirliği için kuruldu

Nijerya'nın ticari şehri Lagos'ta 28 Mayıs 1975'te kurulan ECOWAS, topluluğa ilişkin antlaşmanın gözden geçirilmiş bir versiyonu 24 Temmuz 1993'te Benin'de kabul edildi ve imzalandı.

Merkezi Nijerya'nın başkenti Abuja'da bulunduğu ECOWAS, üye devletler arasında kolektif birlik, kendi kendine yeterliliği teşvik etmek ve ekonomik işbirliğini geliştirmek için önemli bir ticaret birliği oluşturmak amacıyla kuruldu.

ECOWAS, kıtanın batısında bulunan Benin, Burkina Faso, Cabo Verde, Fildişi Sahili, Gambiya, Gana, Gine, Gine Bissau, Liberya, Mali, Nijer, Nijerya, Senegal, Sierra Leone ve Togo olmak üzere 15 ülkeden oluşuyor. Bu 15 ülkeden 8'i Fransızca, 5'i İngilizce ve geri kalan 2'si ise Portekizce konuşuyor.

Yıllardır bölgenin en üst düzey siyasi otoritesi haline gelen ECOWAS, siyasetten ekonomiye ve güvenliğe kadar çeşitli cephelerde yerel zorlukları çözmek için genellikle devletlerle işbirliği yapıyor.

ECOWAS aynı zamanda gerektiğinde bir barış gücü olarak da görev yapıyor ve üye devletler zaman zaman siyasi istikrarsızlık ve huzursuzluk dönemlerinde bloğun üye ülkelerine müdahale etmek üzere ortak askeri güç gönderiyor.

ECOWAS'tan ayrılmak için bir yıl önce bildirim şart

Son zamanlarda Mali, Nijer ve Burkina Faso'nun, en kısa sürede ECOWAS'tan ayrılacaklarını duyurması, topluluğun geleceğine ilişkin soru işaretlerine neden oldu.

Her ECOWAS üyesi ülkenin topluluktan ayrılma hakkı var ancak resmen ayrılmak için ülkenin bir yıl beklemesi şartı bulunuyor.

ECOWAS iç tüzüğüne göre, topluluktan çekilmek isteyen herhangi bir üye devletin, bu kararını yazılı olarak İcra Kurulu'na bildirmesi ve üye devletleri bilgilendirmesi gerekiyor.

Bildirim tarihinden bir yıl sonra ayrılma talebinde bulunan devlet, ECOWAS üyeliği sona erse de bu bir yıl boyunca ECOWAS anlaşmasının gerekliliklerini yerine getirmekle yükümlü oluyor.

Ayrılan ülkenin ortak pasaport ve gümrüksüz ticaret hakkı sona eriyor

Üye devletler arasında diyalog ve işbirliğinin kolaylaştırılmasında önemli rol oynayan ECOWAS ülkelerinin vatandaşları, üye ülkeler arasında vizesiz seyahat kolaylığı sağlayan ortak bir pasaport kullanıyor.

Topluluktan çekilen ülke hem ortak pasaport hakkını kaybediyor hem de üye ülkeler arasındaki gümrüksüz ticaret için kurulan serbest ticaret bölgesinin dışında kalıyor.

Denize kıyısı olmayan Mali, Nijer ve Burkina Faso, 28 Ocak'ta ECOWAS'tan ayrılma kararı almıştı.