Bonzaiye karşı savaş! Okullarda da yapılacak

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Ali Rıza Tümer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de uyuÅŸturucu testlerinin, emniyet kriminal laboratuvarları, adli tıp, Çukurova Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi laboratuvarlarında yapılabildiÄŸini ifade etti.Türkiye'de üniversite bünyesinde adli toksikoloji laboratuvarının bu yılın başında kurulduÄŸunu, resmi açılışın da eylülde yapılacağını anlatan Tümer, bu laboratuvarlarda uyuÅŸturucu analizlerine iliÅŸkin bilimsel araÅŸtırmalara baÅŸladıklarını, 8 ayrı grupta 100 ayrı uyuÅŸturucu maddenin analizlerini yapabildiklerini söyledi.Son günlerde kamuoyunun gündemine gelen laboratuvarda sentetik olarak üretilen bonzai isimli uyuÅŸturucu üzerine de araÅŸtırmalar yürüttüklerini dile getiren Tümer, ancak bonzainin çok farklı türevlerinin kısa sürede yapılarak uluslararası camiada tanılanmasının ve yasaklanmasının önüne geçilmeye çalışıldığına iÅŸaret etti.Bonzainin tüm dünyada tespit edilebilmiÅŸ 64 deÄŸiÅŸik türevinin bulunduÄŸunu bildiren Tümer, "Ama laboratuvarda 64'üncü türev tespit edildiÄŸi anda, uyuÅŸturucu sektörü, bonzainin 65'inci türevini çıkarıyor. UyuÅŸturucu sektörü, bonzainin laboratuvarlarda tanınmasının ve daha sonra da yasaklanmasının önüne geçmek için uluslararası alanda bu yola baÅŸvuruyor" dedi.UyuÅŸturucu sektöründeki kimyagerlerin, laboratuvarlarda hasarın ne olduÄŸunun kestirilemediÄŸi bir etken maddeyle bonzaiyi ürettiklerini aktaran Tümer, "Bu maddeyle çok rahat bir canavar yaratabilir. Kokain, esrar gibi maddelere kötü dersek bonzai bir canavar" ifadesini kullandı.UyuÅŸturucu sektörü bilimden bir adım önde Prof. Dr. Tümer, bonzainin hap, enjeksiyon, duman ÅŸeklinde çeÅŸitlerinin bulunduÄŸunu ve çok hızlı bağımlılık yapabildiÄŸini bildirdi.Bonzai türevlerinin çok hızlı sentezlenebilmesi nedeniyle sektörün bilimin bir adım önünde ilerlediÄŸine dikkati çeken Tümer, bu nedenle bu maddenin zararlarının gençler arasında iyi duyurulması gerektiÄŸini vurguladı.Tümer, Emniyet Genel MüdürlüÄŸünce sürücülerin uyuÅŸturucu kullanıp kullanmadığını tespit için pilot uygulaması baÅŸlanan "tükürük tanı testlerinin" ülke geneline yaygınlaÅŸtırılmasının, uyuÅŸturucunun gençler arasında kullanımında caydırıcı bir rol oynayabileceÄŸini belirtti. Tükürük tanı testinin ön tarama testi olduÄŸunu anlatan Tümer, erken dönemde uyuÅŸturucuyla mücadelede önemli bir rol oynayabileceÄŸini söyledi.Tümer, ÅŸöyle konuÅŸtu:"Sürücülere yönelik yapılan tükürük testi, okullarda da yapılmalı. Çünkü tükürük testinin bir okulda yapılacağının bilinmesi, gençler arasında bu madde kullanımını azaltır. Caydırıcılık için böyle bir öneri getirilebilir. Bonzai gençler arasında yasaklanacak madde tespitinin zor olması ve ucuzluÄŸu sebebiyle hızla yayılıyor. Tükürük testi okullarda yaygınlaşırsa, gençlere bu maddenin devlet tarafından denetiminin yapıldığı ve çok ciddi zararlarının bulunduÄŸu algısı daha iyi yerleÅŸtirilebilir."Saç ve tırnakta da çıkıyor HÜ Adli Tıp Anabilim Dalı ÖÄŸretim üyesi Doç. Dr. Mukaddes Gürler de HÜ adli toksikoloji laboratuvarlarında ailelerin çocuklarının uyuÅŸturucu kullanıp kullanmadığını rızalarının olması kaydıyla öÄŸrenebileceklerini bildirdi.Bonzai isimli uyuÅŸturucunun alındıktan ancak bir iki gün içinde kanda tespit edilebildiÄŸini bildiren Gürler, ÅŸöyle devam etti:"Bu süreden daha çok zaman geçerse uyuÅŸturucu kullanılmış olsa bile kanda çıkmayabiliyor. Çünkü bonzai, kanda çok hızlı yıkılarak karaciÄŸere geçiyor. Ancak bonzainin üzerinden üç gün bile geçmiÅŸ olsa idrarda çok net olarak tespit edilebiliyor.Geriye yönelik kullanımların tespiti için de saçta ve tırnakta da testler yapabiliyoruz. Bunun için bir kurÅŸun kalem kalınlığında ve saç köküne yakın bir yerden örnek alınması gerekiyor. Ancak ben çocuÄŸumun 'saçını getirdim, bakar mısınız?' yaklaşımı doÄŸru deÄŸil. Mutlaka tahlil yapılacak kiÅŸininrızası ile ailesinin izni gerekiyor. Dolayısıyla çocuÄŸunun uyuÅŸturucu kullandığından ÅŸüphelenen aileler, çocuklarıyla birlikte karar vererek hastaneye baÅŸvurmalı."Gürler, ulaşımı kolay hale gelen bonzainin gençler arasında yayılımının engellenmesi için tükürük testinin bir alternatif olarak düÅŸünülebileceÄŸini belirterek, "Gençlerimiz, aÄŸrı kesici olarak gösterilip de bu maddeye alıştırılabiliyorlar. Bazen olduklarının farkına çok geç varabiliyorlar. Bu nedenle özellikle okullarda tarama amaçlı tükürük testi yapılabilir. Bazı uyuÅŸturucu maddelerinin tespitinde kan testleri iÅŸe yarayabiliyor ancak bonzaide yıkım çok hızlı olduÄŸundan yanıltıcı sonuçlar doÄŸurabiliyor" dedi.Kaynak: AA