Çöpler enerji oluyor

Konya’da toplanan katı atıkların nasıl değerlendirdiğine dair yaptığımız araştırma sonucunda, Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından “Aslım Katı Atık Sahası”nda kurulan tesiste, 6 yıldır çöpler elektrik enerjisine dönüştürülerek, çevreye ve ekonomiye katkı sağlanıyor. Dört üniteden oluşan tesis, günlük ortalama 26 bin konutun elektrik ihtiyacını karşılıyor. Karatay’da yıllık 137 bin ton katı atık değerlendirirken bu rakam Meram’da 350 bin ton civarında.

6 YILDIR ÇÖPLER ENERJİ OLUYOR

Büyükşehir Belediyesi tarafından ‘Aslım Katı Atık Sahası’nda kurulan tesiste, 6 yıldır çöpler elektrik enerjisine dönüştürülerek, çevreye ve ekonomiye katkı sağlanıyor. Tesiste günlük ortalama 26 bin konuta yetecek elektrik üretiliyor. Katı atıkların depolandığı Aslım Katı Atık Depolama Sahası’nda oluşan metan gazlarının değerlendirilmesi için 2011 yılında Metan Gazından Elektrik Enerjisi Üretim Tesisi kuruldu. Tesisin kurulum kapasitesi saatte 5,6 megavat, hali hazırda tam kapasite ile enerji üretiliyor. Dört üniteden oluşan tesis, günlük ortalama 26 bin konutun elektrik ihtiyacını karşılıyor. Tesiste, kurulduğu Eylül 2011'den bugüne kadar 247 milyon 570 bin kilovatsaat elektrik üretildi. Konya’nın çöpleri Mayıs 2017 tarihinden itibaren yeni yapılan Katı Atık Düzenli Depolama Sahası’na taşındı. Konuya ilişkin bilgi veren Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek,  mevcut elektrik üretim tesisinin işleme devam edeceğini, yeni oluşturulan düzenli depolama sahasındaki elektrik üretim tesisinin de 1 yıl içinde devreye alınacağını kaydetti. Ayrıca katı atıkları tamamen yakarak elektrik enerjisi üretmek için yakma tesisi ihalesinin yapıldığını ve üç yılda tamamlanacağını ifade etti.

KARATAY’DA YILLIK 137 BİN TON KATI ATIK

Karatayın çöpleri ise Kaşınhanı mevkiinde ki büyükşehir belediyesi sorumluluğunda bulunan sahada depolanmaktadır. Atık piller Karatay Belediyesi tarafından toplanıp TAP Derneği kontrolünde yeraltı depolarına aktarılıyor. Tıbbi ve bitkisel yağ atıkları Büyükşehir Belediyesi tarafından toplanıp bertaraf ediliyor. Karatay’da ki kağıt, karton, plastik, cam, metal, ahşap gibi ambalaj atıkları ise anlaşmalı lisanslı firma TAT tarafından toplanıp geri dönüştürülerek ekonomiye kazandırılıyor. Kağıt ve kartonlar balyalar haline getirilip kağıt fabrikalarına gönderilirken, plastik atıklar ise yıkanıp granül haline getirildikten sonra enjeksiyon makinalarında tekrar ürün haline dönüştürülüyor. Cam atıklar yıkanıp kırıldıktan sonra eritilip tekrar ürün haline dönüştürülüyor, bunun yanında metal atıklar ise eritilip tekrar ürün haline dönüştürülüyor. Karatay’da aylık toplanan kağıt, karton, plastik, cam, metal, ahşap gibi ambalaj atıklarının miktarı 510 bin 904 kilogram iken, yıllık toplanan ambalaj atık miktarı 6 milyon 209 bin 425 kilogram seviyesinde. Toplanan atıkların ekonomik karşılığıysa şöyle; 38 bin 957,93 litre benzin, 10 milyon 255 bin 523,59 kw enerji tasarrufu yapılıyor. Yine Karatay’ın aylık ve yıllık Katı Atık miktarı ise şöyle, 2017 yılı ilk 9 ay ortalamasına bakıldığında aylık 11 bin 705,23 ton. Yıllık ise 137 bin 046,56 ton. Yıllık atık pil miktarı ise bin 360 kilogram.

ATIKLARIN ÇOĞUNLUĞU KONUTLARDAN

Meram’da toplanan evsel atıklar tek merkez olarak Büyükşehir Belediyesi’nin düzenli depolama sahasına aktarılıyor. Geri dönüştürülebilir ambalaj atıkları ise kaynağında ayrı toplanarak geri dönüşüm araçlarıyla ambalaj atıkları değerlendirme tesisine sevk ediliyor. Ambalaj atıkları türüne göre ayrılarak tesislerde değerlendiriliyor. Meram sınırlarında ki ambalaj atıklarının toplanması, bertaraf ve değerlendirme işi yüklenici firma olan Atıksan Geri Dönüşüm Şirketi tarafından yapılıyor. Meram sınırlarında toplanan kâğıt, cam, plastik, metal ve benzeri atıklar kaynağında ayrı toplatılarak geri dönüşüm tesisinde değerlendiriliyor. Karışık olarak toplanan atıklar söz konusu tesiste türüne ayrılıp, kâğıtlar kâğıt fabrikalarına, plastikler kırılarak granül halinde ilgili fabrikalara ve diğer ürünlerde aynı şekilde parçalanarak ilgili fabrikalara gönderiliyor. Böylece ülke ekonomisine yeniden kazanımı sağlanıyor. Meram’da aylık toplanan ambalaj atığı miktarı ortalama 350 ton civarında, bu rakam gerek okullarda gerekse de konutlarda yapılan eğitim ve bilgilendirme faaliyetleri ile gün geçtikçe artıyor. İlçede sanayi siteleri olmaması nedeniyle, değerlendirilen ambalaj atıklarının büyük bir kısmı konutlardan sağlanıyor. (Cuma Ali SARI)