Çöpler enerji oluyor

Konya’da toplanan katı atıkların nasıl deÄŸerlendirdiÄŸine dair yaptığımız araÅŸtırma sonucunda, Konya BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından “Aslım Katı Atık Sahası”nda kurulan tesiste, 6 yıldır çöpler elektrik enerjisine dönüÅŸtürülerek, çevreye ve ekonomiye katkı saÄŸlanıyor. Dört üniteden oluÅŸan tesis, günlük ortalama 26 bin konutun elektrik ihtiyacını karşılıyor. Karatay’da yıllık 137 bin ton katı atık deÄŸerlendirirken bu rakam Meram’da 350 bin ton civarında.

6 YILDIR ÇÖPLER ENERJÄ° OLUYOR

BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından ‘Aslım Katı Atık Sahası’nda kurulan tesiste, 6 yıldır çöpler elektrik enerjisine dönüÅŸtürülerek, çevreye ve ekonomiye katkı saÄŸlanıyor. Tesiste günlük ortalama 26 bin konuta yetecek elektrik üretiliyor. Katı atıkların depolandığı Aslım Katı Atık Depolama Sahası’nda oluÅŸan metan gazlarının deÄŸerlendirilmesi için 2011 yılında Metan Gazından Elektrik Enerjisi Üretim Tesisi kuruldu. Tesisin kurulum kapasitesi saatte 5,6 megavat, hali hazırda tam kapasite ile enerji üretiliyor. Dört üniteden oluÅŸan tesis, günlük ortalama 26 bin konutun elektrik ihtiyacını karşılıyor. Tesiste, kurulduÄŸu Eylül 2011'den bugüne kadar 247 milyon 570 bin kilovatsaat elektrik üretildi. Konya’nın çöpleri Mayıs 2017 tarihinden itibaren yeni yapılan Katı Atık Düzenli Depolama Sahası’na taşındı. Konuya iliÅŸkin bilgi veren BüyükÅŸehir Belediye BaÅŸkanı Tahir Akyürek,  mevcut elektrik üretim tesisinin iÅŸleme devam edeceÄŸini, yeni oluÅŸturulan düzenli depolama sahasındaki elektrik üretim tesisinin de 1 yıl içinde devreye alınacağını kaydetti. Ayrıca katı atıkları tamamen yakarak elektrik enerjisi üretmek için yakma tesisi ihalesinin yapıldığını ve üç yılda tamamlanacağını ifade etti.

KARATAY’DA YILLIK 137 BÄ°N TON KATI ATIK

Karatayın çöpleri ise Kaşınhanı mevkiinde ki büyükÅŸehir belediyesi sorumluluÄŸunda bulunan sahada depolanmaktadır. Atık piller Karatay Belediyesi tarafından toplanıp TAP DerneÄŸi kontrolünde yeraltı depolarına aktarılıyor. Tıbbi ve bitkisel yaÄŸ atıkları BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından toplanıp bertaraf ediliyor. Karatay’da ki kağıt, karton, plastik, cam, metal, ahÅŸap gibi ambalaj atıkları ise anlaÅŸmalı lisanslı firma TAT tarafından toplanıp geri dönüÅŸtürülerek ekonomiye kazandırılıyor. Kağıt ve kartonlar balyalar haline getirilip kağıt fabrikalarına gönderilirken, plastik atıklar ise yıkanıp granül haline getirildikten sonra enjeksiyon makinalarında tekrar ürün haline dönüÅŸtürülüyor. Cam atıklar yıkanıp kırıldıktan sonra eritilip tekrar ürün haline dönüÅŸtürülüyor, bunun yanında metal atıklar ise eritilip tekrar ürün haline dönüÅŸtürülüyor. Karatay’da aylık toplanan kağıt, karton, plastik, cam, metal, ahÅŸap gibi ambalaj atıklarının miktarı 510 bin 904 kilogram iken, yıllık toplanan ambalaj atık miktarı 6 milyon 209 bin 425 kilogram seviyesinde. Toplanan atıkların ekonomik karşılığıysa ÅŸöyle; 38 bin 957,93 litre benzin, 10 milyon 255 bin 523,59 kw enerji tasarrufu yapılıyor. Yine Karatay’ın aylık ve yıllık Katı Atık miktarı ise ÅŸöyle, 2017 yılı ilk 9 ay ortalamasına bakıldığında aylık 11 bin 705,23 ton. Yıllık ise 137 bin 046,56 ton. Yıllık atık pil miktarı ise bin 360 kilogram.

ATIKLARIN ÇOÄžUNLUÄžU KONUTLARDAN

Meram’da toplanan evsel atıklar tek merkez olarak BüyükÅŸehir Belediyesi’nin düzenli depolama sahasına aktarılıyor. Geri dönüÅŸtürülebilir ambalaj atıkları ise kaynağında ayrı toplanarak geri dönüÅŸüm araçlarıyla ambalaj atıkları deÄŸerlendirme tesisine sevk ediliyor. Ambalaj atıkları türüne göre ayrılarak tesislerde deÄŸerlendiriliyor. Meram sınırlarında ki ambalaj atıklarının toplanması, bertaraf ve deÄŸerlendirme iÅŸi yüklenici firma olan Atıksan Geri DönüÅŸüm Åžirketi tarafından yapılıyor. Meram sınırlarında toplanan kâğıt, cam, plastik, metal ve benzeri atıklar kaynağında ayrı toplatılarak geri dönüÅŸüm tesisinde deÄŸerlendiriliyor. Karışık olarak toplanan atıklar söz konusu tesiste türüne ayrılıp, kâğıtlar kâğıt fabrikalarına, plastikler kırılarak granül halinde ilgili fabrikalara ve diÄŸer ürünlerde aynı ÅŸekilde parçalanarak ilgili fabrikalara gönderiliyor. Böylece ülke ekonomisine yeniden kazanımı saÄŸlanıyor. Meram’da aylık toplanan ambalaj atığı miktarı ortalama 350 ton civarında, bu rakam gerek okullarda gerekse de konutlarda yapılan eÄŸitim ve bilgilendirme faaliyetleri ile gün geçtikçe artıyor. Ä°lçede sanayi siteleri olmaması nedeniyle, deÄŸerlendirilen ambalaj atıklarının büyük bir kısmı konutlardan saÄŸlanıyor. (Cuma Ali SARI)