Dede sanatının inceliklerini torunlarına aktarıyor

Selçuklu Türkleri ile Orta Asya'dan Anadolu'ya gelen ve bugün unutulmaya yüz tutmuÅŸ keçeciliÄŸin merkezlerinden sayılan Konya'da yaÅŸayan Mehmet Girgiç (65), çocukluÄŸunu dedesinin keçe atölyesinde geçirdi.

Gönlünü verdiÄŸi bu sanatta 50 yılı geride bırakan Girgiç, UNESCO tarafından 2012'de "Türkiye'nin YaÅŸayan Ä°nsan Hazinesi Listesi"ne alındı.

KeçeciliÄŸi atölyesinde çocuklarına ve torunlarına da öÄŸreten Girgiç, burayı "çalışan bir galeriye" dönüÅŸtürmeyi amaçlıyor. Usta sanatçının rengarenk keçelerle donanmış aile atölyesinin bir köÅŸesinde eÅŸi halı dokurken, çocukları ve torunları da ÅŸapkalar, ÅŸallar, kıyafetler ve süs eÅŸyaları yapıyor.

Küçük yaÅŸta bu sanata dört elle sarıldığını dile getiren Girgiç, "Babamla amcam da yanımızdaydı ama fazla çalışmayı sevmezlerdi. Ä°kindi ezanı okundu mu, gideceklerken ben engellerdim. Bu da dedemin hoÅŸuna giderdi. Böyle baÅŸlayıp 25 yıl geleneksel keçecilik, nakış döÅŸeme, yayma, tepme, yün yayma, hamama gitme, piÅŸirme ÅŸeklinde her aÅŸamasında çalıştım." diye konuÅŸtu.

Akademisyen turistlerin dikkatini çekti

Ä°stanbul'da 18 ay lastik tamirciliÄŸi yaptıktan sonra amcasının gelip Konya'ya dönmesi için kendisini ikna ettiÄŸini dile getiren Girgiç, ÅŸöyle devam etti:

"O dönem makine halı ve kilimler yaygınlaÅŸmaya baÅŸladı. Ä°nsanlar keçeden vazgeçme eÅŸiÄŸindeydi. Bir dönem sadece Mevlevi sikkesi ve arakiyeler (ince külah) yaptım. Keçe eskisi kadar raÄŸbet görmeyince kendi geliÅŸtirdiÄŸim teknikle halı yapmayı öÄŸrendim. Keçeyi bırakmadım ama 9 yıl mesaimin yüzde 15'i keçeyse, yüzde 85'i el iÅŸi halı oldu. Çalışmak, ekmek parası kazanmak lazımdı. O küçük dükkanda çalışırken Ä°ngiltere'den bir grup geldi. Aralarında akademisyenler olduÄŸunu sonradan öÄŸrendim. O zaman daha Ä°ngilizcem yoktu. Bir halıcı yardımcı oldu ve burada onlara geleneksel usül bir keçe yaptık. Aradan 7-8 ay geçince Oxford beni Ä°ngiltere'ye davet etti. Üç günlük uluslararası el sanatları festivali vardı. Oraya çaÄŸrıldım. 2 yıl üst üste o festivale gittim. Ondan sonra Almanlar buldu beni. Tabii artık sosyal medyaya düÅŸünce bir ÅŸekilde bulunuyorsun. Almanya'ya, ondan sonra Amerika'ya gittim. Amerika, Avustralya, Hollanda derken tanındım, uluslararası bir keçeci oldum."

"Altın bileziği takacaklar"

Tekstilin ilk örneklerinden keçenin yeni nesillere aktarılması için gayret gösterdiÄŸini belirten Girgiç, "KeçeciliÄŸin ekmeÄŸiyle yetiÅŸtim. Bu benim canım, hayatım, geliÅŸimim. Para kazanmanın dışında, kanımda keçe var, onunla, yün sanatıyla yetiÅŸtim. Halı ve kilimi de severim ama keçeciliÄŸin yeri baÅŸka. Hem ailem daha çok bu iÅŸin içinde hem de keçede hürriyet var. Yünü eline aldığın zaman, becerebiliyorsan, ne istiyorsan yapma hürriyeti veriyor. Yünün bir karakteri var. Yünü bilmezsen, istediÄŸini yapamazsın." dedi.

Bugüne kadar keçe sanatını öÄŸrenmek isteyenlere elinden geldiÄŸince ders verdiÄŸini anlatan Girgiç, ÅŸunları kaydetti:

"Keçecilik bir aile mesleÄŸi. Çocuklar ve torunlar, hepsi hevesli. YetiÅŸkin torunlarım da küçük torunlarım da var, atölyeye geliyorlar. Onlar bir ÅŸey yaptıkları zaman harçlıklarını veriyorum. Kimi gelip ortalığı karıştırdığında bazen sıkılıp göndersem de tabii çocuklar böyle oynaya oynaya bir yere gelecekler, altın bileziÄŸi takacaklar. Torunlarımdan önce de çocuklarıma öÄŸrettim. Ä°lkokul mezunu olduÄŸum için bazı akademisyenlerce eleÅŸtirilsem de 50 yıldır atölyede bu iÅŸle uÄŸraşıyorum. Sadece okulla olmaz. Bu iÅŸin okuması, iÅŸte bu atölye. Çocuklar burada okuyorlar, yani keçeciliÄŸin birinci sınıfındalar, en aÅŸağıdan baÅŸlıyorlar. 12 torunum var. Çok küçük olanlar gelemiyor ama gelebilenler burada gelir, çalışır. Baskı yapmam, yavaÅŸ yavaÅŸ öÄŸrenecekler. 9 yaşındaki AyÅŸe yuvarlama tekniÄŸini bilir, yaymada biraz problem var, gayet normal ama çok sürmez yakında çözer. Benim yaptığım iÅŸi yapmak istiyorlar da daha el uymuyor, yakında uyacak."