Derinliğin sığ olması yıkıcılığı arttırdı

Trakya Ãœniversitesi (TÃœ) DoÄŸal Afet Yönetimi Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mehmet Ali Kaya,  "asrın felaketi" olarak nitelenen KahramanmaraÅŸ merkezli 6 Åžubat'taki depremlerin birçok binanın yıkılmasına, binlerce vatandaşın yaÅŸamını yitirmesine neden olduÄŸunu anımsattı.

Kaya, Türkiye'nin Alp-Himalaya deprem kuşağında bulunduğunu anımsattı. Dünyadaki depremlerin büyük çoğunluğuna neden olan Pasifik deprem kuşağında daha çok derin depremlerin meydana geldiğini anlatan Kaya, Türkiye'nin de yer aldığı Alp-Himalaya deprem kuşağında sığ depremlerin görüldüğünü vurguladı.

Yeryüzüne yakın olan depremlerin yıkıcılığının daha yüksek olduğuna dikkati çeken Kaya, şöyle devam etti:

"Pasifik deprem kuşağında büyüklüğü 8'in üzerinde, derinliği 500 kilometreye kadar varan depremler oluyor, kuşkusuz 50 kilometrede de depremler yaşanıyor. Türkiye'nin yer aldığı Alp-Himalaya kuşağında genelde yer kabuğunun içinde olan depremler egemen. O yüzden çoğunlukla 50 kilometreden daha sığ. Türkiye özelinde bakarsak 20 kilometre derinliğe kadar olan 6 ve 8 büyüklük arasındaki depremleri görüyoruz. Bizim depremlerimiz oldukça sığ, yeryüzüne ulaşma mesafesi çok kısaldığı için ciddi bir yıkıcılık oranına sahip. Çok kısa bir yoldan yeryüzüne ulaştığı için bu sığ depremlerden çok daha fazla etkilenmiş oluyoruz."

"Fayın geçtiği yerde demir yolu bir tel gibi eğildi"

Kaya, Kahramanmaraş merkezli depremlerin büyüklüğü ve sığlığı nedeniyle ciddi bir yıkım yaşandığına dikkati çekti.

Aynı gün yaşanan iki büyük depremin 11 ili etkilediğini aktaran Kaya, "AFAD raporunda görüldüğü gibi merkez üssü Pazarcık ilçesi olan 7,7 büyüklüğündeki deprem yerin 8,6 kilometre, merkez üssü Elbistan olan 7,6 büyüklüğündeki deprem ise yerin 7 kilometre derinliğinde meydana geldi. Bu depremler oldukça sığ depremlerdi. O kadar güçlü hareketler oldu ki fayın geçtiği yerde demiryolu bir tel gibi eğildi, ekmek kesiği gibi yollar kesiliyor. Çok güçlü depremler olduğu için hem yeryüzünü kırdı hem de bölgedeki yapılara büyük zarar verdi." dedi.

"Artçıların 1 yıl kadar devam etmesi çok normal"

Prof. Dr. Kaya, depremlerin ardından binlerce artçı yaşandığını dile getirdi.

Artçıların bir süre daha devam edeceğini ve bölgede yaşayanların dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Kaya, şunları kaydetti:

"Büyük depremlerden sonra artçıların 1 yıl kadar devam etmesi çok normal. Aynı gün içinde iki büyük deprem yaşadığımız için artçı sayıları 15 bine kadar ulaştı ve bu sayı artacaktır. İki büyük depremde binalar yorgun hale geldiği için normalde hiç yıkım beklemediğimiz büyüklüğü 5 ve 6 arasındaki depremler de bile yıkımlar olabiliyor. Artçılar bir süre daha devam edecek ama büyüklüğü ve sıklığı giderek azalacak. Binaların yorgun olduğunu göz önüne alırsak evleri kullanmamak gerekiyor. Bir yandan binalardaki hasar oranları da tespit ediliyor. Sahadaki uzmanların ve idarecilerin uyarılarına göre hareket edilmesi gerekli."