Eczacılar dopingle mücadelenin merkezinde

Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bülent GümüÅŸel, yaptığı açıklamada, doping olarak kullanılan maddelerinin büyük çoÄŸunluÄŸunun ilaç olduÄŸuna dikkati çekerek, "Bu nedenle eczacılar dopingle mücadelenin tam merkezindedir, merkezinde olmalıdır. Ä°laçların bir numaralı sorumlusu eczacılardır. Dolayısıyla eczacılar, eczanelerinde, hastanelerde, çalıştıkları her yerde mutlaka bu iÅŸin farkında olmalı ve ona göre davranmalıdır" diye konuÅŸtu.

 SaÄŸlık Bakanlığı tarafından ruhsatlanan ilaçların bakanlık talimatıyla mutlaka reçeteli satılması gerektiÄŸini belirten GümüÅŸel, her meslek grubunda olduÄŸu gibi eczacılıkta da suistimallerin söz konusu olabileceÄŸini dile getirdi. Ä°laç satışında reçete kurallarına uyulmasının, dopingle mücadelede çok önemli bir yer teÅŸkil ettiÄŸine deÄŸinen GümüÅŸel, "Bu, ilaçların yanlış kiÅŸilerin eline geçmesini engelleyecektir. Her meslekte sıkıntı veren kiÅŸiler olabilir ama bir meslek grubunu, üstelik eczacılar gibi insan üstü hizmet veren bir meslek grubunu, dopingin bir numarası olarak göstermek yanlış. Ortada bir suistimal varsa bu kiÅŸiler gerekli yerler tarafından cezalandırılır" ifadelerini kullandı. Stimulanlar ve anabolik steroidler gibi kasların geliÅŸmesini saÄŸlayan birçok maddenin eczanelerde satıldığına dikkati çeken GümüÅŸel, sözlerine ÅŸöyle devam etti: "Bunu kontrol edecek ilk kiÅŸi eczacının kendisidir. Bunun yanında üniversitelerin, bu mücadelede çok önemli bir yer teÅŸkil etmek zorunda. Üniversitelerin temel fonksiyonu eÄŸitim, araÅŸtırma ve hizmet üretmektir. Hacettepe Üniversitesi, 1989 yılında Spor Genel MüdürlüÄŸü ile yaptığı protokolle, Türkiye'nin ilk ve tek doping kontrol merkezinin kurulmasına aracılık etmiÅŸtir. Dopingle mücadele bir Ar-Ge çalışması gerektirir. Mücadelede kullanılan analitik yöntemler, bu yöntemlerin geliÅŸtirilmesi, analitik cihaz ihtiyacı, referans maddelerin sentezlenip üretilmesi, eÄŸitimler, Ar-Ge ile olur ve bu, ancak üniversitelerde yapılabilir." "Türkiye bu konuda gerçekten dibe vurdu" GümüÅŸel, amacın, sporcunun spora baÅŸladığı ilk günden son gününe kadar temiz kalmasını saÄŸlamak olduÄŸunu anlatarak, "Bunun için de doktorundan hemÅŸiresine, antrenöründen sporcusuna kadar herkes eÄŸitilmeli. Bu da yine üniversitelerin önemini öne çıkarıyor" dedi. "Gençlik ve Spor Bakanlığı destek verdiÄŸi sürece bu doping illetinden kurtuluruz" diyen GümüÅŸel, "Sporcu son zamanlarda bir para kazanma makinesi olarak görülmeye baÅŸlandı. Spor Genel Müdürü Mehmet Baykan'ın dile getirdiÄŸi gibi bir sıçrama yapmak için dibe vurmak gerekir. Türkiye, bu konuda gerçekten dibe vurdu ancak çok güçlü bir ÅŸekilde yeniden sıçrayacaktır. Derece almak önemli deÄŸil, önemli olan sporu temiz yapmak. Türk sporcusunun bu noktaya gelmesi gerek" ifadelerini kullandı. Devletin, anayasal hakkını sporcuya da vereceÄŸini kaydeden GümüÅŸel, "KiÅŸinin saÄŸlığını koruma sözünün içinde dopingle mücadele de yer alır. Devlet, kiÅŸiye saÄŸlığını koruma sözü veriyorsa, sporcuyu da dopingten korumakla yükümlüdür.  Bu iÅŸe ilaç sektöründen baÅŸlamak gerekiyor. Amerika'daki gibi ilaçların kullanım talimatlarına mutlaka 'doping testlerinde pozitif sonuç verir' uyarısı yazılmalıdır. Eczacının ilacı verirken hastayı bilinçlendirmesi gerekiyor. Eczacılar BirliÄŸi, eczacılara dopingle mücadele konusunda bilgi aktarımı yapmalı. 25 bin meslek çalışanı var. Planlı bir eÄŸitim semineri ile bu yapılabilir" diye konuÅŸtu. "Doping öldürür" GümüÅŸel, geliÅŸmiÅŸ ülkelerde profesyonel sporcuların saÄŸlık ekiplerinin bulunduÄŸunu, ancak Türkiye'de henüz böyle bir sistem oturtulamadığını vurgulayarak, "Yurt dışında sporcunun kullanacağı her ilaç doktoru tarafından kontrol edilir. Bizde böyle bir ÅŸey olmadığı için hasta kullanım talimatlarında uyarı bulunması çok önemli. SaÄŸlık Bakanlığı Ä°laç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun bu konuda en kısa sürede bir çalışma yapacağına inanıyorum" dedi. Sporculara saÄŸlıklarını kaybetme tehlikesi konusunda uyarıda bulunan GümüÅŸel, sözlerini ÅŸöyle tamamladı: "SaÄŸlık demek her ÅŸey demek. Ä°nsanın saÄŸlığı bozulduktan sonra istediÄŸi yerde ÅŸampiyon olsun, istediÄŸi ödülü kazansın, ne önemi var. Sporcu kardeÅŸlerimiz, kendisinin aldığı ilaçlara ya da kendisine verilen tüm maddelere ÅŸüphe ile yaklaÅŸmalı. Bu iÅŸin sonunun, mutlaka ya yakalanmayla ya da saÄŸlığını kaybetmeyle sonuçlanabileceÄŸini bilmelidirler. Performanslarını, yaÅŸam tarzı, antrenman ve doÄŸru beslenmeyle artırmaya çalışmalılar. Onlara son sözüm, doping öldürür."