Geri Dönüşüm Sektörü Atık Ekonomisi

Geri Dönüşümcüler ve Geri Kazanımcılar Derneği'nden (GEKADER) yapılan açıklamaya göre, sanayi ve üretim sektörlerinin önemli paydaşlarından geri dönüşüm sektörü, otomotivden beyaz eşyaya, tekstilden ağır sanayiye kadar birçok iş koluna ham madde tedarikini sürdürüyor.

Sektör büyüme trendini sürdürürken, bu alanda açılan lisanslı geri dönüşüm tesisleri rekabet ortamı yaratarak ham madde kalitesinin artırılmasında önemli rol oynuyor. Tesisler, aynı zamanda Türkiye'nin atığını geri dönüştürerek ekonomiye önemli bir katma değer sağlıyor.

Geri dönüşüm sektörü, 2022'de imalat sanayi iş yerleri, maden işletmeleri, termik santraller, OSB'ler ve hane halklarında geçen yıl oluşan atıkları ülke ekonomisine kazandırmaya devam etti. 29,4 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 109,2 milyon ton atık oluşurken, bunun 51,7 milyon tonu ekonomiye tekrar kazandırıldı.

"48,5 milyon atık ham madde oldu"

Açıklamada görüşlerine yer verilen Geri Dönüşümcüler ve Geri Kazanımcılar Derneği Kurucu Başkanı Fatih Eren, 2020'de 104,7 milyon ton olan atık miktarının yüzde 4,3 artarak geçen yıl sonu itibarıyla 109,2 milyon tona çıktığını bildirdi.

Eren, 2020'de 127,4 milyon ton atığın işlendiğini anımsatarak, 2022'de bu rakamın 133,2 milyon tona çıktığını ve bu işlenmiş atıkların 81,4 milyon tonunun bertaraf edildiğini, geri kazanım oranının yüzde 5,4 artarak 51,7 milyon tona yükseldiğini anlattı.

Eren, "Geri dönüştürülen 51,7 milyon ton atığın 48,5 milyon tonu plastik, kağıt, metal ve mineral gibi geri kazanım tesislerinde ham madde haline getirildi. Böylece ülke ekonomisine 100 milyar TL kazandırmış olduk. Geri dönüştürülen atıkların diğer kısmı ise yakılarak enerjiye dönüştürüldü ve kompost haline getirildi." ifadelerini kullandı.

"Evlerde ayrıştırma teşvik edilmeli"

Fatih Eren, evlerde ayrıştırmanın önemine vurgu yaparak, bu konuda önceki yıllara göre artış olsa da henüz istenilen seviyelere ulaşılamadığını bildirdi.

Türkiye'de günlük kişi başına 1,5 kilogram atık üretildiğini kaydeden Eren, "Geri dönüşüm sektör temsilcileri olarak plastik, kağıt ve cam gibi geri dönüştürülebilir atıkları 'yerüstü madenleri' olarak nitelendiriyoruz. Bu konuda hane halkının daha çok bilinçlenmesi ve ayrıştırma yapması gerekiyor. Geri dönüşüme teşvik eden uygulamaları hayata geçirmek için büyük bir fırsat önümüzde duruyor." değerlendirmesinde bulundu.

Eren, 2020 yılında atık bertaraf ve geri kazanım tesis sayısı 2 bin 752 iken halihazırda bu sayının 3 bin 136'ya çıktığını, yıllık işlenen atık miktarının ise 133,2 milyon tona ulaştığını kaydetti.